EMRAH ALTIOK

ÖSKÖN DANİKEYEV’İN “BAKİR” ÖYKÜSÜNDE YAPI VE İZLEK: EĞİTİM VE ÜRETİMİN ÖNEMİ

Toplumsal hayatın tezahürü olan edebiyat eserleri, deneyimsel tecrübenin yazarların düşüncelerinde şekillenmesiyle ortaya çıkar. Yazarlar içinde bulunduğu toplumun sesi olarak, sosyal ve toplumsal yaşantının izlerini eserleri vasıtasıyla anlatırlar. Öskön Danikeyev’in, yazı hayatı ilk olarak öykü ile başlamıştır. Öskön Danikeyev hayatın gerçeklerini öykülerine taşır. Onun seçtiği konular hayal dışı konuların aksine gerçek yaşamdan seçtiği konulardır. Mesleği dağ-maden mühendisi olan yazar, konularını daha çok madencilerin hayatından seçer. Uzun öykülerinden; “Bakir” öyküsünde o zamanda Kırgız toplumunun geleceği için önemli olan üretim konusunu ele alır. Toplumun o zamandaki gereksinimlerini yazar betimleyerek katkı sağlar. Öykünün başkişisi Bakir, Kırgız halkının geleceği için eğitim ve üretimin temsilidir. Kurgunun merkezinde yer alan Bakir, Kırgız gençlerinin gelecek idealinin yansıması olarak verilir. Öykü yapısal ve izleksel olarak açımlanacaktır. Yapı kısmında anlatıcı ve bakış açısı, zaman, mekân, kişiler dünyası gibi unsurlar merkezli değerlendirilecektir. İzleksel olarak ise; “aşk/sevgi” ve “eğitim/üretim” başlıkları etrafında çözümlenecektir.

Anahtar Kelimeler:

Öskön Danikeyev, Kırgız Edebiyatı, öykü, eğitim ve üretim

PDF

___

AKTAŞ, Şerif, (2005), Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara.AZAP, Samet, (2017), Tölögön Kasımbekov İnsan ve Eser, Bengü Yayınları, Ankara.BACHELARD, Gaston, (2013), Mekânın Poetikası, Çev. Alp Tümertekin, İthaki Yayınları, İstanbul.BARTHES, Roland, (1998), Anlatıların Yapısal Çözümlemesine Giriş, Çev. Mehmet Rıfat-Sema Rıfat, Gerçek Yayınevi, İstanbul.BOLAT, Salih, (2012), Öykü Yazma Teknikleri, Varlık Yayınları, İstanbul.CAMPBELL, Joseph, (2000), Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Çev. Sabri Gürses, Kabalcı Yayınevi, İstanbul.DEVECİ, Mutlu, (2012), Ferit Edgü Anlatılarında Yapı ve İzlek, Akçağ Yayınları, Ankara.FROM, Erich, (2007), Sevme Sanatı, Çev. Özden Saatçi-Karadana, İlya Yayınları, İzmir.GÖKA, Şenol, (2001), İnsan ve Mekân, Pınar yayınları, İstanbul.KORKMAZ, Ramazan, (2003), “Oğuz Yurdu Romanında Toplumsal Bilinçdışının Görüntü Düzeyleri” Bilig, Güz/2003. sayı 27, s.72.KORKMAZ, Ramazan, (1997), Sabahattin Ali İnsan-Eser, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.SAZYEK, Hakan, (2013),Roman Terimleri Sözlüğü, Hece Yayınları, Ankara.TEKİN, Mehmet, (2017), Roman Sanatı 1, Ötüken Yayınları, İstanbul.