XIX. Yüzyıl Sonlarında Meydana Gelen Bir Kuraklık Ve Kıtlık Hadisesi ile Bunun Sosyo-Ekonomik Sonuçları

İnsanlık tarihi deprem, sel felaketi ve yangın gibi pek çok doğal afetler yaşamıştır. Kuraklık ve kıttık da bunlardan biridir. Bu çalışmada 1891-193 yıllan arasında Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz ailelerinde meydana gelen kuraklık hadisesi ele alınmıştır. Bazı yörelerde iki yıl süren kıtlığın sosyal ve ekonomik yönleri arşiv belgeleri ışığında ortaya konulmuştur. Bölge halkının çektiği zorluklar, devletin yap tığ yardımlar ve meselenin Batı basınındaki yansımaları incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Kuraklık, Kıtlık, 19. Yüzyıl, Doğu Anadolu Bölgesi, Göç.

The Drought and Famine at the End of the 19th Century and Its Social Consequences

The human history witnessed so many disasters like earthquakes, flood and fire. Drought and famine are among these disasters. In this study, the drought of 1891-1893 experienced in Eastern Anatolia and Eastern Black Sea was evaluated. Social and economical aspects of the drought, which continued in some places so long as two years, were displayed in the light of archival sources. Difficulties experienced by people of the regions, aids of the state and reflection of the subject in Western press were considered in this study.

Keywords:

Drought, Famine, 19th century, Eastern Anatolia, Migration.,

PDF

___

Ba bakanl k Osmanl Ar ivi (BOA). Dahiliye Mektubi Kalemi (DH.MKT.), nr. 81/44, 110/44, 164/43,1998/2, 2012/15 ,2054/58, 2210/36
BOA. rade Hususi ( .Hus.), nr.13,
BOA. Mektubi (MKT.), nr.164/43,
BOA. Y ld z Perakende Askeri (Y.PRK. A.), nr.9/21
BOA, Meclis-i Vükelâ Mazbatalar (MV.), nr.74/76.
Akbulut, Ömer; Trabzon Cumhuriyetten Evvel Tarih ve Valiler, I, stiklal Matbaas ,Trabzon 1955.
Farooqhi, Suraiya; “Tar msal De i imin Bir Göstergesi olarak Do al Afet: Edirne Bölgesinde Sel, 1100/1688-89”, Osmanl mparatorlu u’nda Do al Afetler, Tarih Vakf Yurt Yay nlar , stanbul 2001, s.273-287.
K rm z , Abdulhamit; “Haysiyet-i Hükümeti Muhafaza: Trabzon Valisi Kadri Bey’in dare Tarz (1892-1903), Karadeniz Tarihi Sempozyumu (25-26 May s 2005), KTÜ Yay nlar ,Trabzon 2007, s.757-769.
Özger, Yunus; 1895 Bayburt Ermeni Ayaklanmalar, IQ Yay nlar , stanbul 2007.
Özger, Yunus; XIX. Yüzy lda Bayburt (Sosyo-Ekonomik, dari ve Demografik Yap ), stanbul 2008, s.44,45.
im ir, Bilal; Ermeni Meselesi 1774-2005, Bilgi Yay nlar , Ankara 2005.
Veinstein, Gilles; “Karadeniz’in Kuzeyinde Büyük 1560 Kurakl : Osmanl Yetkililerinin Durumu Alg lay ve Gösterdikleri Tepkiler”, Osmanl mparatorlu u’nda Do al Afetler, s.297-307.
Zachariadou, Elizabeth A. “Do al Afetler: F rsat Anlar ”, Osmanl mparatorlu u’nda Do al Afetler, s.6-11.