Geçmişten Günümüze Romanya'da Türk Varlığı

Toplumların, bugünkü devlet, siyaset ve yönetim anlayışlarının, yapılanmalarının, geçmişin mirasından etkilenmediğini söylemek oldukça zordur ve bu anlamda toplumlar, önceki nesillerden miras olarak aldıkları kurumların, değerlerin ve davranış biçimlerinin yükünü taşırlar. Diğer bir deyişle, ekonomik, sosyal, siyasal, idarî ve kültürel anlayış ve yapılanmalar, insanlık ve toplumların tarihi içinde, kümülatif nitelikli olarak ve tarihi süreklilik seyrini izleyerek var olagelirler. Devletler, milletler ya da başka parametreleri esas alarak yapılan toplum ayrımlarının hepsi için geçerli olan bu nitelikler, aynı zamanda belirli bir değişimi ve dönüşümü de içerir ya da içermesi gerekir.

Anahtar Kelimeler:

Türkler, Balkanlar, Romanya, Dobruca.

Turkish Presence in Rumania from Past up to Today

It is hard to say that societies’ recent state, political and governmental understandings and construction (establishment) are not affected from the inheritance of the past and from this point of view societies carries the responsibilities of the foundations, merits and behaviours inherited from the previous generations. In other words, economical, social, political, administrative and cultural understandings and establishments come into existence in the history of mankind and society, in a cumulative quality and (via) following historical continuity course. States, nations and the qualities that are acceptable for society diversities basing on other parameters at the same time contain or have to contain a certain transformation and alteration (metamorphosis).

Keywords:

Turks, Balkans, Rumania, Dobruca (Dobrogea),

PDF

___

ADALI, Murat, (1994), “Değişen Balkanlar”, Yeni Türkiye, Yıl 1994, Sayı 1, s.65- 77
AKSU, Ali (2003), Romanya Müslüman Türkleri’nin Dünü-Bugünü, Constanta 2003 (I.bsk.)
AKSU, Ali (2005), “Romanya Türklerinde Kültürel Durum ve Mektep ve Aile Mecmuası”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Cilt IX/1, Haziran, Sivas, ss. 11-27
ARMAOĞLU, Fahir (1996), 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914-1995, Cilt 1-2, Akım Yayınevi, Ankara.
ARMAOĞLU, Fahir (1997), 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789-1914), Türk Tarih Kurumu Yayını, Ankara.
AYVERDİ, Ekrem Hakkı (2000), Avrupa’da Osmanlı Mimari Eserleri, İstanbul, I.
BAYDAR, Nazif, (1999), “Balkanlardan Göç”, Yeni Türkiye 2. Cilt, Yıl 1997, Sayı 16, ss.1766-1769.
BOZKURT, Giray Saynur (Altuğ) (1994), Müstecip Ülküsal- Hayatı ve Faaliyetleri, Marmara Ü. Türkiyat Araş. Enstitüsü, Yayınlanmamış YL Tezi, İstanbul.
BROWN, J.F. (2000), “Türkiye: Yeniden Balkanlar’a mı?, Ian Lesser, Graham E. Fuller, (ed.) Balkanlar’dan Batı Çin’e Türkiye’nin Yeni Jeopolitik Konumu, İstanbul, Alfa Yayınları, ss.182-203.
CEMİL, Tahsin, (1995), “Romen Türk Dostluğunun Tarihi Temelleri”, Yeni Türkiye, Yıl 1995, Sayı 3, ss.302-304.
CEMİL, Tahsin, (1976), I. Uluslararası Türk Folklor Kongresi Bildirileri IV. Cilt Gelenek Görenek ve İnançlar, Kültür Bakanlığı Mifad Yayınları, Ankara, ss.49- 59.
EKREM, Mehmet Ali, (1992), “Romanya Türklerinde Eğitim”, Renkler, s.188- 192.
EYİCİL, Ahmet, “Atatürk Devrinde Türkiye’nin Balkan Politikası”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: XX Sayı:59, Temmuz 2004.
FEDBİ, Osman, (1997), “Dobruca Türkleri” , Yeni Türkiye, 2. Cilt, Yıl 1997, Sayı 16, ss. 1867-1868.
GÖKBİLGİN, M. Tayyip (1957), Rumeli'de Yürükler, Tatarlar ve Evlâd-ı Fâtihân , İ.Ü.E.Fak. Yayınları., İstanbul.
GUBOĞLU, Mihail (1987), Gagavuzların "Türkçe" Dili, Edebiyatı ve Tarihi Hakkında Araştırmalar, İstanbul
GUBOĞLU, Mihail (1981), Romen Ulusunun Eski Türk Kavimleri İle İlişkileri Hakkında, Ankara.
HORATA, Osman, (2003), “Kuzey ve Batı Türklüğünün Kesişme Noktasında Küçük Bir Türk Topluluğu; Romanya Türkleri”, (Editör: Erhan Türbedar), Balkan Türkleri: Balkanlarda Türk Varlığı, Balkan Araştırmaları Dizisi, Asam Yayınevi, Ankara, ss.151-167.
HORATA, Osman, (1997), “Romanya Türkleri”, Yeni Türkiye, Türk Dünyası Özel Sayısı II, yıl:3,sayı: l6 (Mayıs-Haziran) 1997, ss. l859-1866.
İBRAM, Nurettin, (1995), “Dobruca’daki Müslüman Topluluğun Manevi Hayatından Sayfalar”, (Çev., Belghiuzar Cartali Bulıga, Namık Kemal Yıldız), Constanta (Köstence) 1999, s.27-31; ayn. mkl., Yeni Türkiye, Yıl 1995, Sayı 3, s. 388-400
İBRAM, Nurettin, "Romanya Türkleri”, http://www.balkanturkleri.org.tr/balkansentezi/index_dosyalar/ibramnur edin.htm
KERİMOĞLU, Mustafa (2003), Romanya, T.C Başbakanlık Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı Yay., Ankara.
KOÇAK, İnan (2005), Romanya Ülke Raporu, KOSGEB Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Ankara.
KOÇU, Reşad Ekrem (1934), Osmanlı Muahedeleri ve Kapitülasyonlar 1300- 1920 ve Lozn Muahedesi 24 Temmuz 1923.
KURAT, Akdes Nimet (1992), IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Ankara
KUT, Şule (2005), Balkanlar’da Kimlik ve Egemenlik, Bilgi Yayınları, İstanbul.
LEE, Stephen J. (2003), Aspects of European History 1789-1980, London and New-York.
LÜTEM, Ömer ve Diğerleri, (2003), Balkan Türkleri, Balkan Araştırmaları Dizisi, Asam Yayınları, Ankara.
MEMET, Yakup (1976), Prezente Musulmane ın Romanıa. “Nastase: NATO, Romanya Tarihinde Yeni Bir Sayfa”, Southeast European Times, 12.01.2004,http://www.setimes.com/ooooon/setimes/xhtml7tr/feautures /setimes/newsbriefs/2004/01/040112-WM-013.
NAYIR, Yaşar Nabi, (1999), Balkanlar ve Türklük, İstanbul Varlık Yayınevi, İstanbul.
NEMOİANU VE RAİCA (1995), "Concise History of the Romanian People" From "History of the United Romanian Society", ss. 21-25.
ÖNAL, Mehmet Naci (1994), “Romanya Türklerine Bakış”, Türk Dünyası Araş- tırmaları, ss.181-185.
ÖZDAĞ, Muzaffer, (2001), Türkiye ve Türk Dünyası Jeopolitiği Üzerine, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları, Ankara.
ÖZEY, Ramazan, (1997), Dünya Platformunda Türk Dünyası, Öz Eğitim Yayınları, İstanbul.
ÖZGÜR, Nurcan,(1997), Berlin Antlaşmasından Günümüze Balkanlar, Rumeli Vakfı Kültür Yayınları, İstanbul.
ÖZTÜRK, Osman Metin,(2001) “Türk Dış Politikasında Balkanlar”, (der.) Ömer E. Lütem, Birgül Demirtaş Coşkun, Balkan Diplomasisi, Ankara ASAM Yayınları.
SOYSAL, İsmail (1983), “Türkiye’nin Siyasi Andlaşmaları”, Cilt 1, Ankara Türk Tarih Kurumu Yayınları.
STĂNCİUGEL Robert ve BĂLAŞA, Liliana Monica (2005), “Crimean Tatars in Romania”, Dobrogea în Secolele VII-XIX. Evoluţie istorică, Bucharest.
THOMSON, David (1990), European Since Napoleon, Penguin Books, London.
TİSMANEANU, Vladimir (2003) , Stalinism for All Seasons: A Political History of Romanian Communism (Societies and Culture in East-Central Europe), University of California Press; 1 edition (October 15).
TOGAN, Zeki Velidi (1912), Türk ve Tatar Tarihi, Kazan
TOGAN, Zeki Velidi(1977), Türklüğün Mukadderatı Üzerine, İstanbul
TOGAN, Zeki Velidi (1970), Umumi Türk Tarihine Giriş, İstanbul.
TOLUNER, Sevin, (2000), Milletlerarası Hukuk Açısından Türkiye’nin Bazı Dış Politika Sorunları 1. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
TURAN, Ömer, (2003), Balkan Türkleri: Balkan Araştırmaları Dizisi, Asam Yayı- nevi, Ankara.
TÜRBEDAR, Erhan, (2003), Balkan Türkleri: Balkanlarda Türk Varlığı Balkan Araştırmaları Dizisi, Asam Yayınevi, Ankara.
UÇAROL, Rifat (2000), Siyasi Tarih (1789-1999), İstanbul.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1996) , Ciltli Osmanlı Tarihi, I-IX Cilt, TTK Yayınları, Ankara.
ÜLKÜSAL, Müstecip, (1987), Dobruca ve Türkler, TKAE Yayınları, Ankara.
ÜLKÜSAL, Müstecip (1971), “Şair ve Öğretmen Memed Niyazi (Ölümünün 40. Yılı)”, Emel, Sayı:67, Kasım-Aralık 1971, ss.1-8.
ÜLKÜSAL, Müstecip (1972), “Balkan Yarımada’sındaki Türkler”, Emel, Sayı 72, Eylül-Ekim, ss.1-6.
YERASİMOS, Stefanes, (1995), Milliyetler ve Sınırlar, (Çev., Şirin Tekeli), İletişim Yayınları, İstanbul.
YETKİN, Murat, (1992), Ateş Hattında Aktif Politika, Alem Yayıncılık, İstanbul.
“Demography”, The Center for South East European Studies, http://www.csees.net/?page=country_section&country_id=6&sec=6