Birinci Dünya Savaşı öncesinde Ermeni Faaliyetlerinden Kısa Bir Kesit

Tarihin hiçbir devrinde belirli bir coğrafyada kendi başına yaşamış bir diğer bir millete karışmamış saf ve sade bir millete rastlamak mümkün değildir. Türk tarihine baktığınızda Türk milletinin, Çinliler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Rumlar ve daha birçok değişik milletle bir arada yaşadığı görülmektedir. Bunlar anısında en uzun ve en insani ilişkilerin kurulduğu topluluklardan birisi Ermenilerdir. Osmanlı Devleti'nin zayıflamaya başlayıp hemen her konuda Avrupa'nın müdahalesi olunca, Türk-Ermeni ilişkilerinde de bir bozulma, kötüleşme dönemi başlamıştır. Batılıların Ermenileri dinî, kültürel, ticarî, sosyal ve siyasî açılardan Türk toplumundan ayırma çabalan, diğer taraftan da ülkü içinde ve dışında kurulan, teşkilatlanan ve silahlanan Ermeni komitelerinin ve kiliselerinin olumsuz tavır ve eylemeleri sonucunda Ermeni cemaati Türk toplumundan tedricen koparılamaya başlanmıştır. Böylece Müslüman halkın zararlı çıktığı kanlı olaylar meydan gelmiştir. Doğu Anadolu'da ve İstanbul'da başlatılan isyan hareketlerinde binlerce masum Türk ve Ermeni hayatını kaybetmiştir. Batılıların sürekli Osmanlı idarecilerine ıslahat hususundaki baskıları, isyancıları Osmanlılar aleyhine gösteri yapmaya cesaretlendirmiş ve sonu gelmeyen isyanlar ülkenin çoğu yerine sıçramıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ermeniler, Birinci Dünya Savaşı, Avrupalılar, Batılılar

A Profile ot the Armenian Activities Before the World War First

It is impossible to find a pure community or a nation lived alone without associating with another nation on the specified geography in any period of the world history on the Earth. When we look back to the Turkish history the Turks lived together with Chinese, Romans, Byzantines, Arabs, Greeks and so many odler nations. No doubt that the best and long lasting relations have been exercised with the Armenians. But when the Ottoman Empire began to lose power and the intervention of Europe in almost all subjects occurred in Turkish-Armenian relationships a stage of weakening, worsening stage has begun. At one side the efforts of Westerners to brake the relations of the Armenians from the Turkish society in points of view of religion, cultural, commercial, social and political matters on the other side on the result of the negative activities of the Patriarchy and churches and the Armenian committees established, in and outside the country, organized, equipped and aimed, the Armenian society has been tried to be broken from the Turkish society slowly. Thus the bloody events have begun in most of the times which the Moslems were loosing and harmed. Thousands of Moslems, Armenians have lost their lives at the revolting movements which have begun in East Anatolia and which have been carried to even the capital city Istanbul. The continuous impact of the Westerners and insisting on the reforms on the Ottoman authorities are the main cause to encourage the rebellions to revolt against the Ottomans.

Keywords:

Armenians, First World War, Europeans, Otoman Empire.,

PDF

___

ARI Kemal, Birimi Dam &;qu Kmaolcyiri, Gen. Kur. Baş. Yay., Ankara, 1997.
BİNARK İsmet, Arzlrz'ş Ermeni İddialar? ve Ermenilerin Tim’s/ere YapIn/elan Mezalimi, i A.TO. Yay., Ankara 2001. . İ
DAVİSON H. R., “The Armenian Crisis, 1912-1914”, 511qu in Oforia): and İ
Tarlan/y Humor, 1 7 74 1923, The Impact of the West, University of- Texas İ Press, U..S A. 1990.
DEMİREL Muammer, Birimi Dünya Harbinde Erzin/iim .ve Çelim—inde EMMHİ Ha- mealleri (1914—1918), GenelkurmayBasımeVi, Ankara, 1996.
Ewmi Komitelefim'n A ’mal w Harekât-z İbtilâ/iyyeri—İla—i Me,;mlgyellm Evvel ae Salim (E.KA.H.İ.), (Haz: Halil Erdoğan Cengiz), Başbakanlık Basımevi, Ankara KEVORKYAN Dikran, “Ermeni Meselesi’ nde Tehcire Amil Olan Sebepler”, Tania Bratman Tane/erin Emmi Toplamı: I le İlahileri S (maria/11177111, Ankara, 1985
İLTER Erdal, Emmi Kili.ıe.ri ve Terör, Ankara, 1996. .
KODAMAN Bayram, “Avrupa’nın İlk Maşası: Ermeniler”, Tini/5 ae Mede/iğri, Sayı 15 ,Mayıs 1995.
KURAT Yuluğ Tekin, “Doğu Anadolu’ da Ermeni Sorunu (1900—1920)”, Tani/5 f
Boyama Tür/elenir Ermeni Toplamı; İle İlişkileri lempogwma (8—12 Ekim 1984 ”Ergi/ımın), Ankara, 1985.
KÜÇÜK Cevdet, Ormanlı Div/07220511223516 Emmi Mereleriniız Orlcgfa Çıkışa 7878— , İstanbul, 1987.
ÖZÇELİK İsmail, Emmi İddiaları ;ve Gerçekler, Türkar Yay. Ankara, 2001-.
ÖKE MmKemal, Ermeni 50mm; (1914—7923), TTK. Yay., Ankara, 1991.
PEHLİVANLI Hamit, “Gölge Oyunu, 1915 Haklı Tehcir Olayının Ermenilerce
Bir Soy Kırım Gibi Yansıtılması”, Arkin" Tarih Bakani, Yıl 21, sayı 40, Şubat , Ankara. SÜSLÜ Azmi, Ehrami/er ne 1915 Tehcir Olayi, Ankara, 1990.
Talal Paga’ nm Anilari, Haz: Alpay Kabacalı, İstanbul, 1994.
URAS Esat, Tari/yle Ermeniler ve Ermeni Meme/Eli, Belge Yay. ., İstanbul, 1987..
Karadeniz Araştırmaları. Say] 12, (Kiş 2007)} r__.._. ı.. ..,