Balkanlardan Muğla'ya Göç ve Sosyo-Ekonomik Değişim

1877'den itibaren Osmanlı Devletinin savaşlar ve toprak kaybetmeye başlamasıyla birlikte Balkanlardan Anadolu'ya göç başlamıştır. Bu süreç içersinde her fırsatta siyasi, stratejik ve ekonomik durumundan dolayı Muğla Bölgesine göçmen yerleştirilmesine gayret edilmiştir. Bölgeyi önemli kıları sebeplerden birisi de gayri Müslimler ve askeri yönden stratejik bir konuma sahip olmasıdır. 20. yyın başlarında bölgeyi çevreleyen adaların Osmanlı Devletinin elinden çıkmış olması, bölgeyi iç ve dış tehlikelere maruz bırakmıştır. Bu nedenle gerek nüfus açısından ve gerekse askeri açıdan güvenli bir hale getirilmesi için göçmen yerleştirilmeye çalışılmıştır. Lozan ile başlayan gayri Müslimlerin tahliyesi, akabinde bölgenin yoğun iskanı ile sorun çözülmeye çalışılmıştır. Ancak bu yapılırken birçok iç sorun kendini gösterecektir. Gelen göçmenlerin yerleştirilmesi için toprağa ihtiyaç vardı. Bölgenin büyük bir kısım ormanlıktır. Aynı zamanda ekilebilir tarım arazilerinin büyük bir kısmı belli başlı kişilerin elinde ya da vakıf arazisi şeklinde çiftliklerdir. Bu nedenlerden dolayı bölgeye iskanlı göçmen sayıca az yerleştirilebilmiş, hem de mağdur edilmiştir. Yoğun olarak Milas, Bodrum ve Fethiye bölgesine 1912-1951 yıllan arasında yaklaşık elli bin civarında göçmen yerleştirilmiştir. Bu rakam, genel nüfusun % 25ini ifade etmektedir. Göç hareketleri ile bölgenin etnik yapısı homojenleşerek, yoğun bir sosyal ve ekonomik hareketlilik sağlanmıştır. Beraberinde orman ve arazı davalarının artmasına neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Muğla (Menteşe), Göç, Sosyal ve Ekonomik Değişim

Migration from the Balkans to Muğla and Socio-Political Changes

Migration from the Balkans cowards Anatolia dates back to 1877 as the Ottoman Empire started losing land due to wars. In this period immigrants were placed in the Muğla region because of hs politic, strategic and economic state. One of the reasons which make the region important is the non-muslims and its military strategy. The islands surrounding the area were taken out of the hands of the Ottoman Empire in the beginning of the 20th century and this event made the region open to danger from within the country and out. For this reason immigrants were placed here to balance the population and to make it a safe place from the military point. Following the Louzanne Treaty the non-muslims were evacuated and this area was replaced with immigrants. But many problems were encountered when this event took place- The immigrants needed land to cultivate, but most of the region was forestry. And the agricultural land belonged to certain people or were farms belonging to pious foundations. For these reasons only a small number of immigrants were placed in this region and they were also unjustly treated in this sense. During 1912-1951 an approximate number of 50 thousand immigrants were placed in Milas, Bodrum and Fethiye regions. This number represents 25 % of the general population. The ethnical structure of the region was homogenized with the migration movement and this provided a social and economic movement in the area. This also brought an increase in the forestry and land cases in the district courts.

Keywords:

Muğla (Menteşe), Migration, Social and Economic Change,

PDF

___

ORİJİNAL KAYNAKLAR Başbakanlık Devlet Arşivleri Toprak İskan Fonu Cumhuriyet Halk Fırkası Arşivi Düstur, VI Tertip, Ankara, 1953_
Aydın Vilayet Salrıameleri TC Devlet Salnamesi, İstanbul, 1926 İNCELEME. ESERLERİ
AKÇA, Bayram; .1' 12131511690111 ve Ekonomi/(a Yanığı/e Muğla (1923-7960), Atatürk
Araştırma Merkezi, Ankara, 2002 _.
AKÇA, Bayram Lozan Barış Antlaşması’ndan Sonra Muğla Vilayetine Gelen Muhacirlerin İskanı” Atatürk Araştırma Mer/ew Dergibi, CXVII ,(Kasım— ) Sayı: 51’den ayrı basım AKÇA, Bayram “1923- 1952 arası Türk-Bulgar İlişkileri ve 1950-1951 Yıllarında
Muğla Vilayetine Is kan Edilen Bulgar Muhacirleri”, Atatürk. Araştırma Dergiıi, Mart 2002, Sayı 52, Cilt XVIII
AKGÜN, Seçil; “Birkaç Amerikan Kaynağından Türk- Yunan Mübadelesi So- runu” ,Üfiim'ii fir/em" Tari/9 Semineri Türk Yuma İlişki/m', Genel Kurmay Ya- yınları, Ankara, 1986
ALADAĞ, Ertugrul Kentmen Oyna-ıı, İstanbul, 1993
“ALADAĞ; Ertuğrul. Seferler/Türkler ??? Rumlar/Denman, İstanbul, 1997
ALADAĞ, Ertuğrul. Aşkım Realm, Istanbul, 1996
ARI, Kemal, Bigjııı'ıe Mübadele Tür/egı'ejıe Zama/a Go; (7923— 7925), 2. Baskı, Talih
VakfıYurt Yayınları, İstanbul, 2000
“ ÇANLI, Mehmet; “Yunanistan’daki Türklerin Anadolu’ya Nakledilmesi”, Tarih ve Tab/ımı, Sayı, 129,130 (Eylül-Ekim 1994) '
ÇOLAK, Melek. Mild Yahudi/eri, Muğla, 2003
' Balkanlardan Muğla’ya Göç DÜNDAR, Fuat; İttihat .ve Tem/eki ’ ain Mz‘işşmmlan İrem; Po/ilikari (7913-1918),
İletişim Yay, İstanbul, 2001
EREN, Ahmet Cevat. Türkiye’de Göğ ve Gökmen Marek/eri, İst 1966
İPEK, Nedim. “Birinci Dünya Savaşı Esnasında Karadeniz ve Doğu Anado- lu’da Cereyan Eden Göçler”, Onda/enz Magyar Üniverriteri Eğitim Fakülteyi Dargi- rz', 12/1 (Mayıs 1999)
KARPAT, Kemal. Ottawa]: Pqniflatim, Demography and Soda Cbamıimlrriir (7 830- ), Madison, Veinconsion, 1985
Mc CARTHY, Justin; Müriiimaalar ve Agra/nekir (Çev. Bilge Umar), İnkılap Kita- _- pevi, İstanbul, 1998
MCCARTHY Justin; Ölüm ve Süzgün, (ÇevBilge Umar), İnkılap Kitabevi, İs- __ tanbul, 1998 '
OĞUN, Tuncay. Urum/ma,: Bir Ga; Tny'ediri l/ilqyât-z Şar/(egle İl/ı'iilieailm' (7915- ), Ankara, 2004 ' .
Tabiidir»: İadiqiiamf le nombre de diam“ elmam de la papa/atma dam I ”Empire Odamıza cm ? Man“ 1330 (74 Man“ 1914), Constantinople, İmp. Osmanie, 1919
TBMM. A.,/aama, (23 Nam 7920-20 Ekim 7991), TBMM Genel Sekreterliği Ya- yınları, Ankara, 1994
TC. [*[/i.Cll/Ierkeş-z Umamzlri Tang/iadei: 1927 .S'meriHi/al—r AbmerıMei/ir-i Umumi- mine Tiz/edim Edilen 1926 finaline Aid Rapor, Hilal Matbaası, İstanbul, 1927
TC. H.ALİ Mm’aez—z Umumi farrg'indan 1339 Sinavi HA. il/ıfei'liLr—z umumi—"im Taam
Edilen (1335—1338) Dari Senelik Devreye Ait Rapor, Ahmet İhsan ve şürekası
"Matbaası, İstanbul, 1339 "
TURKEŞ,Unal; Icimi/ii; Sai/ayada Mağ/a, Cilt: I ve II, İstanbul,1973 .
UYKUCU, Ekrem; İ lye/eri İ le Birlikte Mağ/ız Tarihi (Coğrcgîıa ve Sarya Yapa), İstan— bul, 1983 . ' , _
WJWI).6 L’U_1"0/.t'0î72, Ali Aksüt’ün, Madran’dan Sehil’e, Sehil’den Madran’a Tahtacı Göçü adlı yazısında 1927 doğumlu Mehmet Uyar ile yaptığı söyleşi. mm. gidaramyiimm, Evran Esen’in Türkiye’deki köfte çeşitleri ile ilgili yazısı.
Karadeniz Araştıimaları, Sayı 12, (Kış 2007). 67