İÇ GÖÇLER BAĞLAMINDA TRABZON DIŞINDA YAŞAYAN TRABZONLULARA DAİR KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ (2013-2021)

İç göç hareketliliği açısından Karadeniz Bölgesi’nin en önemli illerinden biri olan Trabzon, I. Dünya Savaşı süreci ve 1950’li yıllardan günümüze gelen zaman dilimi olmak üzere 2 ana dönemde ciddi bir göç akışına sahne olmuştur. Trabzon, hem Erzurum, Rize ve Samsun gibi çevre illerle hem de İstanbul, Kocaeli, Ankara ve Bursa gibi metropollerle önemli bir göç alışverişine sahiptir. Kuşkusuz geçmiş yıllardan beri süregelen bu göç akışları, birçok şehirde önemli miktarda Trabzonlu nüfus birikimini beraberinde getirmiştir. Bu çalışmada Trabzon’un iç göç hareketliliği belirli göstergeler kullanılarak ortaya konulmuş ve Trabzonluların 2013-2021 döneminde en çok ikamet ettikleri iller karşılaştırmalı olarak ilçeler bazında mekansal analize tabi tutulmuştur. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Genel Nüfus Sayım ve Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) verilerinin temel alındığı çalışmada bulgular tablo, grafik ve haritalarla gösterilmiştir. Araştırmada Trabzonluların Trabzon dışında en çok ikamet ettikleri İstanbul, Kocaeli, Ankara, Bursa ve Samsun illerinin merkezi aksında bulunan ve sosyo-ekonomik gelişmişliği yüksek ilçelerinde yaşadıkları tespit edilmiştir.

A COMPARATIVE ANALYSIS OF TRABZON PEOPLE LIVING OUTSIDE TRABZON IN THE CONTEXT OF INTERNAL MIGRATION (2013-2021)

Trabzon, which is one of the most important provinces of the Black Sea Region in terms of internal migration mobility, has witnessed a serious migration flow in 2 main periods, the period of World War I and the time period from the 1950s to the present. Trabzon has an important migration exchange with the surrounding cities such as Erzurum, Rize and Samsun as well as with the metropolises such as Istanbul, Kocaeli, Ankara and Bursa. Undoubtedly, these migration flows, which have been going on for years, have brought along a significant amount of population from Trabzon in many cities. In this study, the internal migration mobility of Trabzon was revealed by using certain indicators and the provinces where the people of Trabzon mostly resided in the period of 2013-2021 were comparatively analyzed on the basis of districts. The findings of the study, which is based on the General Population Census and Address Based Population Registration System (ADNKS) data of the Turkish Statistical Institute (TUIK), are shown in tables, graphics and maps. In the research, it has been determined that the people of Trabzon live in the districts of Istanbul, Kocaeli, Ankara, Bursa and Samsun, where they mostly reside outside of Trabzon, located on the central axis and with high socio-economic development.

___

  • Alkan, S., & Toksoy, D. (2008), Orman köylerinde sosyo-ekonomik yapı: Trabzon ili örneği. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 8(1), 37-46.
  • Bahadır, M., Yılmaz, C., Uzun, A., Zeybek, H. İ., & Özçelebİ, A. G. M. A. (2017), Samsun İline Göç Eden Trabzonluların Mekânsal Analizi. Geçmişten Günümüze Göç Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2, 895-904.
  • Bahar, O., & Bingöl, F. K. (2010), Türkiye'de İç Göç Hareketlerinin İstihdam ve İşgücü Piyasalarına Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 43-61.
  • Çakıcı, N. (2018), Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Trabzon’un Nüfusuna Dair Bir Değerlendirme. Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 4(6), 331-345.
  • Çaykıran, G. (2021), Birinci Dünya Savaşı’nda Trabzon’un İşgali ve Müslüman Mültecilerin Durumu. Askeri Tarih Araştırmaları Dergisi, 19(33), 123-150.
  • Deniz, T. (2015), Zonguldak İlinde Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı. Doğu Coğrafya Dergisi, 19(32), 299-320.
  • Dinçer, A. G. H., Zeybek, H. İ., & Bahadır, M. (2017), Samsunluların Türkiye’de İllere Göre Dağılışı (2007-2015). Geçmişten Günümüze Göç Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 2, 877-885.
  • Erdem, U. (2017), Aşâir Ve Muhâcirîn Müdüriyet-i Umûmiyesi (1913-1922). Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 9(1).
  • Gül, O. K. (2014), Bir İç İskan Uygulaması: Çaykara’dan Özalp’e Göç. Gaziantep University Journal of Social Sciences (http://jss. gantep. edu. tr), 13(2), 423-435.
  • Güngördü, Z. (2021), Zorunlu İç ve Dış Göçle Gelen Nüfusun Kentsel Yaşam Deneyimleri ve Adaptasyon Süreç Analizinde Kapsayıcı Kent Modeli: Hatay Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
  • Hoda, R. S., & Tularam, G. A. (2017), A critical review of human migration models. Climate Change, 3(12), 924-952.
  • Işık, Ş. (2009), Türkiye’de eğitim amaçlı göçler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 7(1), 27-37.
  • İçduygu, A., Sirkeci, İ., & Aydıngün, İ. (1998), Türkiye’de içgöç ve içgöçün işçi hareketine etkisi. Türkiye’de İçgöç, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul, 207, 244.
  • İpek, N. (1999), Birinci Dünya Savaşı Esnasında Karadeniz Ve Doğuanadolu'da Cereyan Eden Göçler. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 12(1), 167-254.
  • İpek, N. (2018), II. Abdülhamid Döneminde Trabzon’da Amele Göçü. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 13(25), 103-132.
  • Kahraman, S. Ö. (2005), Gökçeada’da göçlerin nüfus gelişimi ve değişimi üzerine etkileri. Coğrafi Bilimler Dergisi, 3(2), 39-54.
  • Kaştan, Y. (2016), Türkiye'de Cumhuriyet Dönemi İç Göç Hareketleri. Journal of International Social Research, 9(42).
  • Koç, Hakan., & Sağdıç, M. (2010), Göç hareketinin nüfusun cinsiyet ve yaş grubu üzerine etkisi (Sivas örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, (22), 295-324.
  • Özdemir, D. (2018), Türkiye’de bölgelerarası iç göç hareketlerinin belirleyicileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(3), 1337-1349.
  • Şantaş, G. (2019), Türkiye’de İç Göçün Dağılımı. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 19(45), 893-917.
  • Şen, M. (2010), Türkiye’de İç Göç ve Sosyo-Ekonomik Uyum Süreci: İstanbul’daki Trabzonlular Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Şen, M. (2014a), Türkiye'de İç Göçlerin Neden ve Sonuç Kapsamında İncelenmesi. Çalışma ve Toplum, 40(1).
  • Şen, M. (2014b), Trabzon'dan İstanbul'a Göç Edenlerin Sosyo-Ekonomik Analizi. ÇSGB Çalışma Dünyası Dergisi, 2(3).
  • Tekir, S. (2016), Birinci Dünya Savaşı’nda Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Rus İşgal Bölgelerinden Yapılan Göçler. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, 16(32), 43-65.
  • Toroğlu, E. (2007), Niğde İli’nde göç faktörleri ve göçler. Coğrafi Bilimler Dergisi, 5(1), 75-96.
  • Tümertekin, E. (1968), Türkiye’de İç Göçler, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Genel Nüfus Sayımı Verileri
  • Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Verileri
  • Yurdigül, K. (2021), Trabzon İlindeki Nüfus Hareketleri ve İç Göçün Yaş Gruplarına Göre Analizi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 4(5), 437-458.
  • Yüksel, A. (2014), Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Giresun. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 17(17).
  • https://www.britannica.com/topic/human-migration. (17.05.2022)
  • https://ka.gov.tr/sayfalar/kalkinma-planlamasinda-istatistiki-bolge-birimleri-siniflandirmasi--24. (15.08.2022)
  • https://www.kocaelikoz.com/haber/5803805/cok-ilginc-rakamlar-o-ilcede-neredeyse-kocaelili-yok (20.08.2022)
  • https://www.ozgunkocaeli.com.tr/roportaj/7232654/trabzonlular-kocaelini-neden-seciyor (20.08.2022)