FAİK AHMET BARUTÇU’NUN KALEMİNDEN II. İNÖNÜ MUHAREBESİ

30 Ekim 1918’de imzalanan Mondros Mütarekesi’ni keyfi yorumlayan İtilaf Devletleri, 1 Kasım 1918’den itibaren Türkiye’yi işgale başlamıştı. Bu gelişmelere İstanbul Hükûmeti ve onun yanında yer alan basın sessiz kalırken Anadolu basını Millî Mücadele hareketine tüm gücüyle destek vermiştir. Millî Mücadele’yi destekleyen gazetelerden biri de Trabzon’da yayımlanan İstikbâl gazetesidir. İngiltere ve Yunanistan’ın yardımları ile teşkilatlanan Rumlar, Trabzon ve yöresini de içine alan bağımsız bir RumPontus Devleti kurmak için yoğun bir hazırlığa girişmiş- lerdi ve bunun en önemli ayağını da basın oluşturuyordu. İstikbâl, Rumların bu propagandaları karşısında halkı bilinçlendirmek ve basın alanında onlarla mücadele etmek amacı ile kurulmuş bir gazete idi. 10 Aralık 1918-17 Mart 1925 arası dönemde yayın hayatını sürdüren gazetenin başyazıları, aynı zamanda gazetenin sahibi olan Faik Ahmet (Barutçu) Bey’e aitti. 10 Mart 1921-28 Nisan 1921 arası sayılarında Faik Ahmet Bey tarafından kaleme alınan ve II. İnönü Savaşı’nı konu edinen makaleler, çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir. Savaşın sebebi, gidişatı ve sonucuna yönelik öngörüler ile Avrupalı devletlerin bu süreç- teki ve sonrasındaki tutumunun ele alındığı bu makaleler, II. İnönü Savaşı’nın basına yansıması açısından önem arz etmektedir.

___

  • Aksoy, H., (1998), Trabzon Basını (Gazeteler-Gazeteciler) 1869-1998, Trabzon: Trabzon Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
  • Albayrak, H., (2010), Dünden Bugüne Trabzon Basını (1869-2009), I, Trabzon, Batum, Gümüşhane, Rize, Ordu ve Samsun Basını (Gazeteler-Dergiler-Matbaalar), Ankara: Trabzon İli ve İlçeleri Eğitim, Kültür ve Sosyal Yardımlaşma Vakfı Yayını.
  • Barutçu, F. A., (2001), Siyasi Hatıralar, Milli Mücadeleden Demokrasiye, I, Ankara: 21. Yüzyıl Yayınları.
  • ____________, (2001), Siyasi Hatıralar, Milli Mücadeleden Demokrasiye, III, Ankara: 21. Yüzyıl Yayınları.
  • Çapa, M., (1992), “Milli Mücadele Döneminde İstikbâl Gazetesi”, Atatürk Yolu, 10 (3), 133-168.
  • Çelebi, E., (2003), “II. İnönü Muharebesi: Askeri, Politik, İç ve Dış Kamuoyunda Meydana Getirdiği Etkileri Bakımından Bir Değerlendirme”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 1 (11), 199-214.
  • Demircioğlu, A., (1998) Faik Ahmet (Barutçu) Bey ve İstikbâl Gazetesi (1918 Yılı Sonu ve 1922 Yılı), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü.
  • Demircioğlu, A., (2012), “Faik Ahmet (Barutçu) Bey’e Göre Milli Mücadele’de Türk-Gürcü İlişkileri”, Atatürk Dergisi, 1 (1), 171-199.
  • Ediz, İ., (2015), Diplomasi ve Savaş, İngiliz Belgelerinde Batı Anadolu’da Yunan İşgali 1919-1922, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Gülmez, N., (1999), Kurtuluş Savaşı’nda Anadolu’da Yenigün, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • İstikbâl
  • Kara, B., (2009), “Savaş Hazırlayan Barış Konferansı: Londra Konferansı”, Gazi Akademik Bakış, 5 (3), 143-170.
  • Keskin, Ö. A., (2014), “Milli Mücadele’ye Giden Yolda Bir Gazetenin Doğuşu: ‘İstikbâl’, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (4), 183-198.
  • Kocatürk, U., (1988), Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Kronolojisi (1918-1938), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Koloğlu, O., (1993), Türk Basını, Kuvayi Milliye’den Günümüze, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Köstüklü, N., (2002), “Milli Mücadele’de Batı Cephesi, Savaşlar ve Zaferler”, Türkler, (Ed. Hasan Celal Güzel-Kemal Çiçek-Salim Koca), (16), 168-182, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
  • Öztoprak, İ., (2014), Türk ve Batı Kamuoyunda Milli Mücadele, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Öztoprak, İ., (2006), Kurtuluş Savaşı İle İlgili Yunan Belgeleri, Ankara: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları.
  • Pallis, A A., (1995), Yunanlıların Anadolu Macerası (1915-1922), Çev. Orhan Azizoğlu, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Selek, S., (1987), Anadolu İhtilâli, C. II, İstanbul: Kastaş Yayınları.
  • Smith, M. L., (1978), Anadolu Üzerindeki Göz, Çev. Halim İnal, İstanbul: Hürriyet Yayınları.
  • Tansel, S., (1991), Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, C. IV, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.