Öğrencilerin Okul ve Okul Müdürü Kavramlarına İlişkin Metaforik Algıları

Bu çalışmanın amacı; öğrencilerin, okul ve okul müdürü kavramlarına ilişkin algıla- rını metaforlar aracılığıyla ortaya koymaktır. Nitel olarak tasarlanan bu çalışmada, fenomenolojik model kullanılmıştır. Çalışma grubunu, kolay ulaşılabilir durum ör- nekleme tekniği ile belirlenen 229 öğrenci oluşturmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen araştırma bulgularına göre, okul kavramına ilişkin üretilen 69 metafor, 10 kategoride; okul müdürü kavramına ilişkin 76 metafor 10 ka- tegoride toplanmıştır. Öğrencilerin okul kavramı için aile, ev ve ağaç; okul müdürü kavramı için beyin, komutan ve baba metaforlarını en sık kullandıkları görülmüştür. Metaforların ortak özellikleri dikkate alınarak oluşturulan kategorilerden okul kav- ramı için güven verici ortam ve bilgi sağlayıcı ortam kategorilerinde, okul müdürü için yönetim odağı ve yönlendirici/yol gösterici kategorilerinde en çok metafor üretil- diği belirlenmiştir

Metaphoric Perceptions of Students Towards the Concepts of School and School Principal

The purpose of this study is to reveal students' perceptions of school and school principal concepts through metaphors. In this qualitatively designed study, the phenomenological model was used. The study group consists of 229 students determined by convenience sampling technique. Content analysis was used in the analysis of the data. Ac- cording to the research findings, 68 metaphors regarding the concept of school were collected in 10 categories and 76 metaphors regarding the concept of school principal were collected in 10 categories. It was seen that students most frequently used the metaphors of family, house and tree for the concept of school; brain, commander and father for the con- cept of school principal. Of the categories created by taking into ac- count the common characteristics of metaphors, it was determined that the most metaphors were produced in the categories of reassuring envi- ronment and information provider environment for the concept of school and management focus and directing/guiding for the concept of school principal.

PDF

___

Akan, D., Yalçın, S. ve Yıldırım, İ. (2004). “Okul müdürü” kavramına ilişkin öğret- menlerin metaforik algıları. Elementary Education Online, 13(1), 169-179.
Akan, D. ve Yarım, M. (2019). İlkokul öğrencilerinin okul ve okul müdürü kavram- larına ilişkin metaforik algıları. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 223-233.
Akın-Kösterelioğlu, M. (2014). Öğretmen adaylarının okul yöneticisi kavramına iliş- kin metaforik algıları. Zeitschriftfürdie Welt der Türken / Journal of World of Turks, 6(3), 115-133.
Baker, P. J. (1991). Mindful engagement: Metaphors for school improvoment. The Education Digest, 7, 32-35.
Balcı, A. (1999). Metaphorical images of school: School perceptions of students, te- achers and parents from four selected schools. Yayınlanmamış doktora tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93.
Baş, T. ve Akturan, U. (2013). Nitel araştırma yöntemleri NVivo 7.0 ile nitel veri analizi (2. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Başaran, İ. E. (1994). Türkiye eğitim sistemi. Ankara: Yargıcı Matbaası.
Beck, C. (1990). Better schools: A values perspective. New York: Falmer Press.
Bolman, D. ve Deal, T. (2008). Reframing organizations. San Francisco, CA: Jossey- Bass.
Bredeson, P. V. (1985). An analysis of the metaphorical perspectives of school prin- cipals. Educational Administration Quarterly, 21(1), 29-50.
Cerit, Y. (2006). School metaphors: The views of students, teachers and administra- tors. Educational Science: Theory and Practice, 6(3), 692-699.
Christensen, L. B., Johnson, R. B. ve Turner, L. A. (2015). Nitel ve karma yöntem araştırmaları. (A. Aypay, Çev.). Araştırma yöntemleri desen ve analiz içinde (400-433). Ankara: Anı Yayıncılık. (Orijinal çalışma basım tarihi 2014.)
Cohen, L., Manion, L. ve Morrison, K. (2007). Research methods in education (6. baskı). London: Routledge.
Cooper, P. (1993). Effective schools for disaffected students: Integration and segre- gation. London: Routledge.
Çobanoğlu, N. ve Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Der- gisi, 12(31), 279-295.
Demir, C. E. (2007). Metaphors as a reflection of middle school students’ perception of school: A cross cultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89-107.
Hernes, T. (2008). Understanding organization as process: Theory for a tangled world. London: Routledge.
Inbar, E. (1996). Free educational prison: Metaphors and images. Educational Rese- arch, 38(1), 77-92.
Jensen, D. F. (2006). Metaphors as a bridge to understanding educational and social contexts. International Journal of Qualitative Methods, 5(1), 36-54.
Kirk, D. J. ve Jones, T. L. (2004). Effective schools assessment report. San Antonio TX: Pearson Education. Korkmaz, M. ve Çevik, M. S. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin müdür kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 973-1002.
Lakoff, G. ve Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chi- cago Press.
Leithwood, K. A. ve Riehl, C. (2003). What we know about successful school leaders- hip. Philadelphia, PA: Temple University Press.
Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
Lunenburg, F. C. ve Ornstein, A. C. (2013). Devlet ve eğitim. (G. Arastaman, Çev.), Eğitim yönetimi (6. baskı) içinde (209-263). Ankara: Nobel Publications. (Ori- jinal çalışma basım tarihi 2012.)
Mahlios, M. ve Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elementary and se- condary preservice teachers’ thinking. International Journal of Educational Research, 29, 227-240.
Nalçacı, A. ve Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algı- ları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
Ogurlu, Ü., Öpengin, E. ve Hızlı, E. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğ- retmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 46, 67-83.
Özdemir S. ve Akkaya E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yöne- timi, 19(2), 295-322.
Özdemir, T. Y. ve Orhan, M. (2019). Öğretmenlerin okul, okul yöneticisi ve öğrenci velisi kavramlarına yönelik metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 701-726.
Özgenel, M. ve Gökçe, B. D. (2019). Metaphorical analysis of the perceptions of the primary school students on the concepts of "school, teacher and principal”. In- ternational Online Journal of Educational Sciences, 11(1), 100-122.
Palmquist, R. A. (2001). Cognitive style and users’ metaphors for the web: An explo- ratory study. The Journal of Academic Librarianship, 27(1), 24-32.
Pesen, A., Kara, İ. ve Gedik, M. (2015). Çocuk gelişimi bölümü 2. sınıf öğrencilerinin “müdür” kavramına ilişkin metafor algıları. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 28-48.
Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 55, 459-496.
Sammons, P., Hillman, J. ve Mortimore, P. (1995). Key characteristics of effective schools: A review of school effectiveness research. London: OFSTED.
Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29, 102-108.
Tulunay-Ateş, Ö. (2016). Öğrencilerin öğretmen ve okul metaforları. International Journal of Contemporary Educational Studies, 2(1), 78-93.
Turhan, M. ve Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kuralları, ödül ve ceza kavramlarına ilişkin metafor algıları. Fırat Üniver- sitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(1), 129-145.
Tüzel, E. ve Şahin, D. (2014). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin okul yöneti- cilerine ilişkin metaforları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 355-396.
Yalçın, M., Aydoğdu-Özoğlu, E. ve Dönmez, A. (2016). Öğretim elemanlarının araş- tırma görevlisi kavramına ilişkin metaforik algıları. Eğitim ve Bilim, 41(185), 19-32.
Yalçın, M. ve Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin me- taforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 229-256.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. An- kara: Seçkin Yayıncılık.