Altay EREN, Fatma Zeynep SAYLIK, Meral GEZİCİ YALÇIN

Akademik Alan Memnuniyeti, Öz-Yeterlik ve KontrolOdağının Kopya Çekmeye Yönelik Tutumun Yordayıcıları Olarak İncelenmesi

Bu araştırmanın ilk amacı üniversite öğrencilerinin alan seçiminden duydukları memnuniyet, akademik öz-yeterlik inançları, akademik kontrol odakları ve kopya çekmeye yönelik tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. İkincisi ise, üniversite öğrencilerinin alan seçiminden duydukları memnuniyet ile kopya çekmeye yönelik tutumları arasındaki ve akademik öz-yeterlik inançları ile kopya çekmeye yönelik tutumları arasındaki ilişkilerde, akademik kontrol odağının aracı rolünün sorgulanmasıdır. Araştırmanın örneklemini, Türkiye’nin Batı Karadeniz bölgesindeki büyük bir üniversitenin farklı fakültelerinin çeşitli bölümlerinde öğrenim gören 715 öğrenci (Kız=452; Erkek=263) oluşturmuştur. Araştırmada açımlayıcı ilişkisel desen kullanılmış ve bu doğrultuda, gizil değişkenler korelasyon analizi ile yapısal eşitlik modellemesi analizleri gerçekleştirilmiştir. Bulgular, akademik alan memnuniyetinin ve akademik öz-yeterlik inancının hem dışsal akademik kontrol odağıyla hem de kopya çekmeye yönelik tutumla anlamlı düzeyde ve negatif yönde ilişkilendiğini göstermiştir. Bulgular, dışsal akademik kontrol odağının hem akademik alan seçiminden duyulan memnuniyetle kopya çekmeye yönelik tutum arasında hem de akademik öz-yeterlik inançlarıyla kopya çekmeye yönelik tutum arasında tam aracı rolü oynadığını da göstermiştir. Öğrencilerin alan seçimlerinden dolayı duydukları memnuniyetin, akademik anlamda sahip olduklarına inandıkları yeterliğin ve akademik açıdan elde ettikleri sonuçları içsel ya da dışsal referanslara atıfla açıklamalarının, kopya çekmeye yönelik tutumlarıyla seçici biçimde ilişkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada, eğitim bilimsel doğurgular ve gelecekte yapılabilecek araştırmalar da tartışılmıştır.

Investigating the Satisfaction with Academic Major Choice, Self-Efficacy, and Locus of Control as Predictors of Attitudes towards Cheating

The first aim of the study was to examine the relationships among undergraduate students’ satisfaction with academic major choice, academic self-efficacy, academic locus of control, and attitudes towards cheating. Second, we investigated the mediating roles of academic locus of control in the relationships between undergraduate students’ satisfaction with academic major choice and attitudes towards cheating, as well as in the relationships between their academic self-efficacy and attitudes towards cheating. The sample consisted of 715 undergraduate students (Female=452; Male=263), majoring in diverse fields of study in different faculties at a large university located in the Western Black Sea Region of Turkey. An exploratory correlational design was used in the study and in line with this, a latent-factor correlational analysis and the structural equation modeling analyses were conducted. The results showed that satisfaction with academic major choice and academic selfefficacy were significantly and negatively related to both external academic locus of control and attitudes towards cheating. The results also demonstrated that external academic locus of control fully mediated both the relationship between satisfaction with academic major choice and attitudes towards cheating as well as the relationship between academic self-efficacy and attitudes towards cheating. It was concluded that undergraduate students’ satisfaction with their academic major choice, academic competence they believe that they have, and explaining academic outcomes that they achieved by referring to internal orexternal frames of references were selectively related to their attitudes towards cheating. Implications for education and directions for further studies were also discussed in the study.

PDF

___

Ahmadi, A. (2012). Cheating on exams in the Iranian EFL context. Journal of Academic Ethics, 10, 151-170. Doi: 10.1007/s10805-012-9156-5
Akın, A. (2007). Akademik Kontrol Odağı Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3), 9-17.
Akın, A., Odabaşı, Ş. ve Özçelik, B. (2015). Akademik Branş Memnuniyeti Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Social Science, 36, 1-7.
Aktaş, H. (2017). Akademik güdülenme ile akademik özyeterlik arasındaki ilişki: ilahiyat fakültesi öğrencileri üzerine ampirik bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(3), 1376-1398.
Akyüz, B., Kesen, M. ve Oğrak, A. (2016). Örgütsel güven ve akademik özyeterlik algısının genel sinizm ve etik dışı davranışlara etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 85-106.
Alarape, A. I. ve Onakoya, A. Y. (2003). Correlates of examination cheating behavior among university students. IFE Psychologia: An International Journal, 11, 71- 79.
Anderman, E. M. ve Murdock, T. B. (Ed.). (2007). Psychology of academic cheating. Burlington, MA: Elsevier Academic Press.
Arbuckle, J. R. (2012). AMOS users guide version 21.0. Chicago, IL: Marketing Department, SPSS Incorporated.
Ay, M. F. ve Çakmak, A. (2015). Kopya Çekmeye Yönelik Tutum Ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 43, 140-155.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Benmansour, N. (2000). Motivation, satisfaction, success attributions and cheating among high school students in Morocco. Mediterranean Journal of Educational Studies, 5(2), 83-102.
Bozdoğan, A. E. ve Öztürk, Ç. (2008). Öğretmen adayları neden kopya çeker? İlköğretim Online, 1, 141-149.
Burnham, K. P. ve Anderson, D. R. (2002). Model selection and multimodel inference: A practical information theoretical approach. New York: Springer-Verlag.
Büyükgöze, H. (2017). Öğretmen adaylarının akademik sahtekarlık eğilimlerinde özyeterlik ve akademik kontrol odağının rolü. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 802-822.
Calabrese, R. L. ve Cochran J. T. (1990). The relationship of alienation to cheating among sample of American adolescents. Journal of Research and Development in Education, 23(2), 65-72.
Certel, Z., Bahadır Z., Saracaloğlu, S. ve Varol, R. (2017). Beden eğitimi öğretmen adaylarının kopya çekme eğilimleri ve akademik kontrol odaklarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(2), 259-271.
Cıla, M. S. (2015). Anadolu lisesi 9. ve 10. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarının, akademik özyeterlik, mükemmeliyetçilik ve akademik güdülenmeden yordanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Coleman, N. ve Mahaffey, T. (2000). Business student ethics: Selected predictors of attitudes toward cheating. Teaching Business Ethics, 4, 121-136. Doi: 10.1023/A:1009855128668
Çetin, Ş. (2007). Üniversite öğrencilerinin kopya çekme davranışlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 175, 129-142.
Çivildağ, A., Günbayı, İ. ve Yörük, T. (2015). Mesleki rehberlik çalışmalarına ilişkin nitel bir analiz: Antalya örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 38(8), 573-594.
Daum, T. L. ve Wiebe, G. (2003). Locus of control, personal meaning, and self-concept before and after an academic critical incident. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Trinity Western University.
DeVellis, R. F. (2017). Scale development: Theory and applications (4. baskı). Newbury Park, CA: Sage Publications.
Diener, E., Emmons, R., Larsen, R. ve Griffin, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment, 49, 1105-1117.
DiStefano, C., Liu, J., Jiang, N. ve Shi, D. (2017). Examination of the weighted root mean square residual: Evidence for trustworthiness? Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 25(3), 453-466.
Douglas, S. P. ve Craig, C. S. (2007). Collaborative and iterative translation: An alternative approach to back translation. Journal of International Marketing, 15, 30-43.
Durmuşçelebi, M. (2011). Lise öğrencilerinin ve öğretmen adaylarının kopya çekme davranışlarına ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 77-97.
Dweck, C. S. (2006). Mindset: The new psychology of success. New York: Random House.
Elias, R. Z. (2009). The impact of anti-intellectualism attitudes and academic selfefficacy on business students’ perceptions of cheating. Journal of Business Ethics, 86, 199-209. Doi: 10.1007/s10551-008-9843-8
Er, K. O. ve Gürgan, U. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlilik algıları ve kopya çekmeye ilişkin tutumları arasındaki ilişki. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(26), 1-18.
Eraslan, A. (2011). Matematik öğretmeni adayları ve kopya: Hiç çekmedim desem yalan olur! Eğitim ve Bilim, 36(160), 52-64.
Erdoğan, D. G. ve Arsal, Z. (2015). The adaptation of academic major scale to Turkish: The validity and reliability study. International Journal of Human Sciences, 12(1), 966-974.
Ferguson, C. J. (2009). An effect size primer: A guide for clinicians and researchers. Professional Psychology: Research and Practice, 40(5), 532-538.
Ferrando, P. J. ve Lorenzo-Seva, U. (2017). Program FACTOR at 10: Origins, development and future directions. Psicothema, 29, 236-240.
Ferrando, P. J. ve Lorenzo-Seva, U. (2018). Assessing the quality and appropriateness of factor solutions and factor score estimates in exploratory item factor analysis. Educational and Psychological Measurement, 78(5), 762-780.
Field, A. (2009). Discovering statistics using SPSS. London: Sage. Fraenkel, J. R., Wallen, N. E. ve Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
Furukawa, R., Driessnack, M. ve Colclough, Y. (2014). A committee approach maintaining cultural originality in translation. Applied Nursing Research, 27, 144- 146.
Gallagher, J. A. (2010). Academic integrity and personality. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, California State University.
Gündoğan, A. ve Koçak, A. (2017). Öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 639-657.
Hans, T. (2000). A meta-analysis of the effects of adventure programming on locus of control. Journal of Contemporary Psychotherapy, 30(1), 33-60.
Hayes, A. F. ve Scharkow, M. (2013). The relative trustworthiness of inferential tests of the indirect effect in statistical mediation analysis: Does method really matter? Psychological Science, 24(10), 1918-1927.
Huebner, E. S., Ash, C. ve Laughlin, J. E. (2001). Life experiences, locus of control, and school satisfaction in adolescence. Social Indicators Research, 55(2), 167- 183.
İskender, M. ve Akın, A. (2010). Social self-efficacy, academic locus of control, and internet addiction. Computers & Education, 54, 1101-1106.
Jerusalem, M. ve Schwarzer, R. (1981). Fragebogen zur Erfassung von “Selbstwirksamkeit”. R. Schwarzer, (Ed.), Skalen zur Befindlichkeit und Persönlichkeit içinde (15-28), Berlin: Freie Universitaet, Institut für Psychologie.
Kaymakcan, R. (2002). İlahiyat öğrencilerinin kopya çekmeye karşı yaklaşımları. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 121-138.
Kelley, T. L. (1935). Essential traits of mental life, Harvard studies in education (26. cilt). Cambridge, MA: Harvard University Press.
Kerkvliet, J. ve Sigmund, C. L. (1999). Can we control cheating in the classroom? The Journal of Economic Education, 30(4), 331-343.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford Press.
Kruger, J. ve Dunning, D. (1999). Unskilled and unaware of it: How difficulties in recognizing one’s own incompetence lead to inflated self-assessments. Journal of Personality and Social Psychology, 77(6), 1121-1134.
Ledesma, R. G. (2011). Academic dishonesty among undergraduate students in a Korean University. Research in World Economy, 2(2), 25-35.
Lin, C. S. ve Wen, L. M. (2007). Academic dishonesty in higher education: A nationwide study in Taiwan. Higher Education, 54(1), 85-97.
Lupton, R. A., Chapman, K. J. ve Weiss, J. E. (2000). International perspective: A cross-national exploration of business students’ attitudes, perceptions, and tendencies toward academic dishonesty. Journal of Education for Business, 75(4), 231-235. Doi: 10.1080/08832320009599020
Lüle Mert, E. (2012). Temel işlevi bilim insanı yetiştirmek olan bazı bölümlerde kopya. Turkish Studies- International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(3), 1813-1829.
MacKinnon, D. P., Fairchild, A. J. ve Fritz, M. S. (2007). Mediation analysis. Annual Review of Psychology, 58, 593-614.
Maio, G. R. ve Haddock, G. (2010). The psychology of attitudes and attitude change. London: SAGE.
Marsden, H., Carroll, M. ve Neill, J. T. (2005). Who cheats at university? A self-report study of dishonest academic behaviours in a sample of Australian University students. Australian Journal of Psychology, 57(1), 1-10.
McCabe, D. L. (2005). Cheating among college and university students: A North American perspective. International Journal for Educational Integrity, 1(1), 1-11. Doi: http://dx.doi.org/10.21913/IJEI.v1i1.14
McCabe, D. L., Feghali, T. ve Abdallah, H. (2008). Academic dishonesty in the middle east: Individual and contextual factors. Research in Higher Education, 49, 451-467.
McCabe, D. L., Trevino, L. K. ve Butterfield, K. D. (2001). Cheating in academic institutions: A decade of research. Ethics and Behavior, 11(3), 219-232.
McIlveen, P., Beccaria, G. ve Burton, L. J. (2013). Beyond conscientiousness: Career optimism and satisfaction with academic major. Journal of Vocational Behavior, 83(3), 229-236. Doi: 10.1016/j.jvb.2013.05.005
Munoz-Garcia, A. ve Aviles Herrera, M. J. (2014). Effects of academic dishonesty on dimensions of spiritual well-being and satisfaction: A comparative study of secondary school and university students. Journal of Assessment and Evaluation in Higher Education, 39(3), 349-363. Doi: 10.1080/02602938.2013.832729
Murdock, T., Hale, N. ve Weber, M. J. (2001). Predictor of cheating among early adolescents: Academic and social motivations. Contemporary Educational Psychology, 26(1), 96-115. Doi: https://doi.org/10.1006/ceps.2000.1046
Nauta, M. M. (2007). Assessing college students’ satisfaction with their academic majors. Journal of Career Assessment, 15, 446-462.
Nunn, G. D. ve Nunn, S. J. (1993). Locus of control and school performance: Some implications for teachers. Education, 113(4), 636-641.
O’Rourke, J., Barnes, J., Deaton, A., Fulks, K., Ryan, K. ve Rettinger, D. A. (2010). Imitation is the sincerest form of cheating: The influence of direct knowledge and attitudes on academic dishonesty. Ethics and Behavior, 20, 47-64.
Özden, M., Özden Özdemir, D. ve Biçer, B. (2015). Akademik usulsüzlük: sınıf öğretmeni adaylarının deneyimleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 45, 130-143.
Özyurt, Y. ve Eren, A. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ve kopya çekmeye yönelik tutumlarının görünümü. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 78-101.
Permatasari, D. P. (2017, Ekim). Correlation between self–efficacy and cheating behavior on vocational high school students. 8th International Conference on Language, Innovation, Culture, and Education’da sunulan bildiri, London.
Pessoa, L. (2008). On the relationship between emotion and cognition. Nature Reviews Neuroscience, 9, 148-158.
Phelps, E. A. (2006). Emotion and cognition: Insights from studies of the human amygdala. Annual Review of Psychology, 57, 27-53.
Pino, N. W. ve Smith, W. L. (2003). College students and academic dishonesty. College Student Journal, 37, 490-500.
Polat, M. (2017). Türkiye’de öğrenciler neden kopya çeker? Bir meta-sentez çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Uluslararası e-Dergi, 7(1), 223-242.
Reich, J. W. ve Infurna, F. J. (Ed.). (2017). Perceived control: Theory, research, and practice in the first 50 years. New York: Oxford University Press.
Richardson, J. T. E. (2011). Eta squared and partial eta squared as measures of effect size in educational research. Educational Research Review, 6(2), 135-147.
Rinn, A. N. ve Boazman, J. (2014). Locus of control, academic self-concept, and academic dishonesty among high ability college students. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 14(4), 88-114.
Roig, M. ve DeTommaso, L. (1995). Are college cheating and plagiarism related to academic dishonesty. Psychological Reports, 77, 691-698.
Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs: General and Applied, 80(1), 1-28.
Rotter, J. B. (1990). Internal versus external control of reinforcement: A case history of a variable. American Psychologist, 45, 489-493.
Sagone, E. ve De Caroli, M. E. (2014). Locus of control and academic self-efficacy in university students: The effects of self-concepts. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 114, 222-228.
Schunk, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26, 207-231.
Semerci, Ç. (2004). Tıp fakültesi öğrencilerinin kopya çekmeye ilişkin tutum ve görüşleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(3), 139-146.
Seven, M. A. ve Engin, A. O. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin kopya çekmeye duydukları ihtiyaç ve kopya çekme sebepleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 121-136.
Shi, D., Maydeu-Olivares, A. ve Rosseel, Y. (2020). Assessing fit in ordinal factor analysis models: SRMR vs. RMSEA. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 27, 1-15.
Shin, D. C. ve Johnson, D. M. (1978). Avowed happiness as an overall assessment of the quality of life. Social Indicators Research, 5, 474-492.
Sowey, E. ve Petocz, P. (2017). A panorama of statistics: Perspectives, puzzles and paradoxes in statistics. London: John Wiley & Sons.
Soytürk, M., Tepeköylü Öztürk, Ö., Topuz, E. ve Yetim, H. (2015). Beden eğitimi öğretmen adaylarının benlik saygıları ile kopya çekmeye ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. CBÜ BESYO örneği. Uluslararası Spor, Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 1(1), 20-30.
Specht, J., Egloff, B. ve Schmukle, S. C. (2011). The benefits of believing in chance or fate: External locus of control as a protective factor for coping with the death of a spouse. Social Psychological and Personality Science, 2(2), 132-137.
Starovoytova, D. ve Namango, S. (2016). Factors affecting cheating-behavior at undergraduate-engineering. Journal of Education and Practice, 7(31), 66-82.
Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
Topçu, Y. ve Uzundumlu, A. S. (2011). Yüksek öğretimde öğrencilerin kopya çekme motivasyonu ile ilgili tutum ve davranışları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 303-313.
Uguak, U. A., Habibah, Bt. E., Jegak, U. ve Turiman, S. (2007). The influence of causal elements of locus of control on academic achievement satisfaction. Journal of Instructional Psychology, 34(2), 120-128.
Umaru, Y. (2013). Moderating role of academic self-efficacy on school achievement and cheating among senior secondary school students. Gender & Behavior, 11(1), 5168-5174.
Ünlü, H. ve Eroğlu, C. (2012). Beden eğitimi öğretmen adaylarının kopya çekmeye yönelik tutumları. Spormetre: Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3, 101- 106.
Wiers-Jenssen, J., Stensaker, B. ve Grøgaard, J. B. (2002). Student satisfaction: Towards an empirical deconstruction of the concept. Quality in Higher Education, 8(2), 183-195.
Wood, A. M., Saylor, C. ve Cohen, J. (2009). Locus of control and academic success among ethnically diverse baccalaureate nursing students. Nursing Education Research, 30, 290-294.
Wood, R. E. ve Locke, E. A. (1987). The relation of self-efficiency and grade goals to academic performance. Educational and Psychological Measurement, 47, 1013-1024. Doi: 10.1177/0013164487474017
Yan Nora, W. L. ve Chen Zang, K. (2010). Motives of cheating among secondary students: The role of self-efficacy and peer influence. Asia Pacific Education Review, 11, 573-584.
Yangın, S. ve Kahyaoğlu, M. (2009). İlköğretim öğretmen adaylarının kopya çekmeye yönelik tutum ve görüşleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(21), 46-55.
Yeşilyaprak, B. (2010). Eğitimde rehberlik hizmetleri (10. baskı). Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
Yeşilyurt, E. (2014). Academic locus of control, tendencies towards academic dishonesty and test anxiety levels as the predictors of academic self-efficacy. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(5), 1945-1956. Doi: 10.12738/estp.2014.5.1841
Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik öz yeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
Yılmaz, Z. ve Danışoğlu, F. (2017). Ekonomik kalkınmada beşeri sermayenin rolü ve Türkiye’de beşeri kalkınmanın görünümü olarak insani gelişim endeksi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 51, 117-147.
Zajacova, A., Lynch, S. M. ve Espenshade, T. J. (2005). Self-efficacy, stress, and academic success in college. Research in Higher Education, 46, 677-705. Doi: 10.1007/s11162-004-4139-z.