Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış

İçerdikleri yağ, protein, karbonhidrat, mineral maddeler ve vitaminler nedeniyle, insan ve hayvan beslenmesinde önemli bir yere sahip olan yağlı tohumlar, aynı zamanda, sanayi sektörü için de önemli bir hammadde kaynağını oluşturmaktadır. Yağlı tohumlu bitkiler çok yönlü kullanım alanlarına sahip, asrın harika bitkileri olarak bilinmektedir. Yağlı tohumlardan elde edilen yağlar, insan beslenmesinde önemli bir enerji kaynağını oluşturmaktadır. Hayvansal kökenli yağların üretiminin pahalı ve yeterli olmaması nedeniyle, insan beslenmesi için gereksinim duyulan yağların büyük bir kısmı (%92.1), bitkisel kökenli yağlardan karşılanmaktadır. Yeryüzünde tohumlarında yağ içeren çok sayıda bitki olmasına rağmen, bugün sanayide işlenerek tohumlarından yağ elde edilen bitkilerin başında; Soya, ayçiçeği, çiğit (pamuk), kolza, yerfıstığı, susam, aspir, hintyağı, haşhaş, keten, kenevir, jojoba, mısır (mısır özünden), zeytin, hurma (palm) ve Hindistan cevizi  (coco) gelmektedir. Yağlı tohumlu bitkilerin ham yağ üretimi yanında, çok değişik faydaları bulunmaktadır. Soya ve yerfıstığı gibi baklagiller familyasına dahil yağlı tohumlu bitkiler, havanın serbest azotunu toprağa bağladıkları için, yetiştirildikleri bölgelerde tarım topraklarına önemli faydalar sağlamaktadır. 2016 yılı verilerine göre, dünya yağlı tohum üretimi 554 million tons and ham yağ üretimi ise 187 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde Türkiye’de yağlı tohum üretimi 2.9 milyon ton ve ham yağ üretimi de 786 bin ton olmuştur. 

___

  • Anonim, 2016a. İstatistik Bölümü İnternet Sitesi, http://www.fao.org
  • Anonim, 2016b. Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği Türkiye İstatistikleri, www.bysd.org
  • Anonim, 2016c. TUİK Yayınları, Ankara.
  • Arıoğlu HH, Kolsarıcı Ö, Göksu AT, Güllüoğlu L. Arslan M, Çalışkan M, Söğüt T, Kurt C, Arslanoğlu F 2010. Yağ Bitkileri Üretiminin Artırılması Olanakları. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, s. 361-376, Ankara
  • Arıoğlu HH 2014. Yağ Bitkileri Yetiştirme Ve Islahı Ders Kitabı.Genel Yayın No:220, Ders Kitapları Yayın No:A-70. Adana, 204 s.
  • Karakuş MÜ 2014. 12. Uluslararası Yem Kongresi Açılış Konuşması. Türkiye Yem Sanayicileri Birliği Dergisi. Sayı.70:29-40s, Ankara
  • Kolsaracı Ö, Kaya KD, Göksoy AT, Arıoğl H, Kulan EG, Day S 2015. Yağlı Tohum Üretiminde Yeni Arayışlar. Ziraat Mühendisliği VIII. Teknik Kongresi Bildiriler Kitabı-1, s. 401-425, Ankara
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 1997
  • Yayıncı: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniv.
Sayıdaki Diğer Makaleler

Koruma ve Farklı Yöntemlerle Islah Uygulamalarının Meraların Bitki Örtüsü ve Toprak Tohum Stoklarına Etkileri

Ece COŞKUN, Fırat ALATÜRK, Ahmet GÖKKUŞ, Selçuk BİRER

Doğal Yeşil Lif Rengine Sahip Pamukta Resiprokal F6 ve F9 Melez Kuşaklarının Karşılaştırılması

Ramazan Şadet GÜVERCİN

Çukurova Bölgesinde Birinci Ürün Koşullarında Yetiştirilen Bazı Danelik Mısır (Zea mays indentata Sturt.) Çeşitlerinin Dane Verimi, Bazı Bitkisel Özellikler ve Karakterler Arası İlişkiler Yönünden Değerlendirilmesi

Meryem SAYGI, Faruk TOKLU

Biyoetanol Üretiminde Kullanılmış Tatlı Sorgum Saplarının Silaj Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Celal YÜCEL, İlker İNAL, Feyza GÜNDEL, Derya YÜCEL, Arif AKTAŞ, Hasan Ali KARAAĞAÇ, Rüştü HATİPOĞLU, İsmail DWEIKAT

Siirt Koşullarında Kişniş Genotiplerinin Bazı Tarımsal Özelliklerinin Belirlenmesi

Gülen ÖZYAZICI

Iğdır Ovası Sulu Koşullarında Bazı Ayçiçeği (Helianthus annuus L.) Çeşitlerinin Verim Performanslarının Belirlenmesi

Raziye DEVİREN, Tamer ERYİĞİT

Farklı Oranlarda Mısır ve Şeker Mısırı Atığı ile Karıştırılan Yonca Silajında Kalitenin Belirlenmesi

Emine BUDAKLI ÇARPICI, Nigar TATAR, Yasin ÖZTÜRK, Sebiha EROL, Ömer ARSLAN

Eskişehir Ekolojik Koşullarında Bazı Arpa Hat ve Çeşitlerinin Verim ve Verim Öğeleri Üzerine Bir Araştırma

Soner YÜKSEL, Saime ÜNVER İKİNCİKARAKAYA, A.cevat SÖNMEZ, Savaş BELEN, Yılmaz YILDIRIM

Iğdır Ekolojik Şartlarında Bazı Macar Fiğ (Vicia pannonica Crantz) Çeşitlerinin Verim ve Verim Komponentlerinin Belirlenmesi

Fikret BUDAK

Yozgat Koşullarında Yetiştirilen Yeşil Mercimek Genotiplerinin Verimine Ekim Sıklığının Etkisi

Özge Doğanay ERBAŞ KÖSE, Hatice BOZOĞLU, Zeki MUT