Küçük Armenia Krallığı'nın Kuzeybatısı: Antiochia ad Taurum

Küçük Asya'nın doğusunda Persler ve Urartulara bağlı yaşadığı bilinenErmeni toplumu; MÖ VIII. yüzyılda başlayan İskit - Kimmer istilası sonrasındaKüçük Asya'nın doğusunda oluşan siyasi boşluktan faydalanarak "ErmeniKrallığı" adı altında bir bağımsız devlet meydana getirmişlerdir. MÖ 188yılındaki Apamea Barışı'yla Ön Asya'daki Seleukos egemenliği yıkılmış, Romaİmparatorları Ön Asya'daki yerli krallıkları doğudaki Parthlara karşı siyasihegemonyasının devamı için desteklemişlerdir. Bu dönemde Roma'nın doğupolitikasında önemli bir Roma destekçisi olarak görülen Ermeni Krallığı; MÖII. yüzyıl sonunda askeri ve politik yönden güçlenmiş, Büyük ve Küçük ErmeniKrallığı olmak üzere iki ayrı siyasi teşkilatlanma halinde idare edilmeyebaşlanmıştır. II. Tigranes döneminde en parlak zamanını yaşayan ErmeniKrallığı; Antiochia ad Taurum (Maraş) ve çevresine MÖ 83 ile MÖ 69 yıllarıarasında hakim olmuş, Küçük Ermeni Krallığı olarak bilinen bölgeye bu kentidahil etmişlerdir. Bu çalışma; antik kaynaklara göre Antiochia ad Taurumkentinin konumu, MÖ IX. ile MÖ I. yüzyıllar arasında Antiochia ad Taurum veçevresindeki Ermenilerin durumu, özellikle MÖ I. yüzyılda bu kent ve yakınçevresinde ortaya çıkan Ermenilere bağlı nüfus hareketliliği ve politikgelişmeler hakkında bilgiler vermeyi amaçlamaktadır.

Northwest of Kingdom of Lesser Armenia: Antiochia ad Taurum

The Armenian community known to live with Persians and Urartians in the east of Asia Minor; they took advantage of the political absence in eastern Asia Minor and brought an independent state under the name of "Armenian Kingdom", after the invasion of Scythian - Cimmerian in the beginning of the VIII. century B.C. With the Peace of Apamea in 188 B.C., the Seleucid dominion of the Near East was destroyed and the Roman emperors supported the indigenous kingdoms of Asia Minor for the continuation of the political hegemony against the Parthians at east. The Armenian Kingdom, seen as an important Roman supporter in the eastern policy of Rome during this period, began to be governed by two separate political organizations the Great and the Lesser Armenian kingdom, strengthened in the military and political direction at the end of the B.C. II. century. The Kingdom of Armenia which had the most brilliant time during the Tigranes II. period; have ruled Antiochia ad Taurum and were included around these regions in the area known as the Lesser Armenian Kingdom between 83 B.C. and 69 B.C. This study, aims to inform about location of the Antiochia ad Taurum, situation of Armenians at Antiochia ad Taurum and surroundings between IX. and I. century B.C., especially population movements and political developments connected to Armenians at I. century B.C.

PDF

___

Herodotos (2013), Tarih, Çev.: M. Ökmen, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
Ptolemaios, (1991), Geography, Çev.: E. L. Stevenson, Dover Publication, New York.
Strabo (1917), Geography, Cilt: 1., Çev.: H. L. Jones, William Heinemann, London.
Strabo (1965), Geography, Cilt: 5., Çev.: H. L. Jones, William Heinemann, London.
Xenophon (1939), Anabasis, Çev.: H. Örs, Remzi Kitabevi, İstanbul.
Xenophon (1960), Cyropaedia, Cilt: 1, Çev.: W. Miller, William Heinemann, London.
Agatangeghos (1976), History of the Armenians, Çev.: R. W. Thomson, State University of New York Press, Albany.
Aslan, Kevork (1920), Armenia and the Armenians, The Macmillan Company, New York.
Agatangeghos (1976), History of the Armenians, Çev.: R. W. Thomson, State University of New York Press, Albany.
Aslan, Kevork (1920), Armenia and the Armenians, The Macmillan Company, New York.
Bournoutian, Georges (2006), A Concise History of Armenian People, Mazda Publishers, California.
Chahin, Mack (2001), The Kingdom of Armenia, Curzon Press, Surrey.
Chamih, Michael (1827), History of Armenia, Cilt: 1, Çev.: J. Avdall, Bishop's College Press, Calcutta.
Bahar, Hasan (1994), "Hititler'den Romalılar'a Kadar İsauria Bölgesi", Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (9-10), ss.219-246.
Bosch, Clemens (1943), Helenizm Tarihinin Anahatları, Cilt: 2, Çev.: S. Atlan, Rıza Koşkun Matbaası, İstanbul.
Çapar, Ömer (1987), "Phrygia ve Demir Devrinde Anadolu Kavimleri", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 31(1-2), ss.43- 73.
De Morgan, Jacques, (1965), The History of the Armenian People, Hairenik, Massachusetts.
Downey, Glanville (1961), A History of Antioch in Syria, Princeton University Press, Princeton.
Erzen, Afif (1992), Doğu Anadolu ve Urartular, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
Garsoian, Nina (1997), "The Emergence of Armenia", Armenian People from Ancient to Modern Times, Ed.: R., G., Hovannisian, Cilt: 1, St. Martin's Press, New York, ss.37-62.
Genç, Özlem (2016), "II. Tigranes Döneminde Roma - Armenia İlişkileri", The Journal of Academic Social Science Studies, (45), ss.247-256.
Günaltay, Şemseddin (1987), Romalılar Zamanında Kapadokya, Pont ve Artaksiad Krallıkları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara
Haber, Marc - Mezzavilla, Massimo - Xue, Yali - Comas, David - Gasparini, Paolo - Zalloua, Pierre - Smith, Chris (2015), "Genetic Evidence for an Origin of the Armenians from Bronze Age Mixing of Multiple Populations", European Journal of Human Genetics, 24(6), ss.1-6.
Harutyunian, Ashot - Khudoyan, Armine - Andonian, Laris - Yepiskoposian, Levon - Margarian, Ashot (2010), "Genetic Affinity Between the Armenian Yezidis and the Iraqi Kurds, Iran and the Caucasus, 14(1), ss.37-42.
Hanson, John (2011), "The Urban System of Roman Asia Minor and Wider Urban Connectivity", Settlement, Urbanization and Population, Ed.: A. Bowman, A. Wilson, Oxford University Press, Oxford, ss.229-275.
Hewsen, Robert (1997), "Geography of Armenia", Armenian People from Ancient to Modern Times, Ed.: R., G., Hovannisian, Cilt: 1, St. Martin's Press, New York, ss.1-17.
Issaverdens, James (1874), Armenia and the Armenians, Armenian Monastery of St. Lazarus, Venice.
Kaya, Mehmet A. (2004), "Romalılar, Parthlar ve Armenia Krallığı (İ.Ö. 92 - İ.S. 4)", Tarih İncelemeleri Dergisi, 19(1), ss.73-86.
Kurt, Mehmet (2009), "Yeni Asur Devleti'nin Kuzey Yayılımı ve Doğu Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası", Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 8(1), ss.1-13.
Külekçi, Cahit (2014), "Ermeni, Ermenistan ve Ermenilerin Anadolu'ya Göçleri", Yeni Türkiye, (60), ss.1-22.
Magie, David (1950), Roman Rule in Asia Minor, Princeton University Press, Princeton.
Moll, Herman (1712), Atlas Geographus or a Compleat System of Geography Ancient and Modern, John Nutt, London.
Moses Khorenatsi (1978), History of the Armenians, Çev.: R. W. Thomson, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
Newell, Edward T. (1931), "The Küchük Köhne Hoard", Numismatic Notes and Monographs, (46), ss.1-33.
Özcan, Kevser (2015), "Hellenistik Dönemin Küçük Bir Krallığı: Kommagene", Tarih Okulu , (22), ss.97-118.
Paul, Stephanie (2014), "Sharing the Civic Sacrifice", Feasting and Polis Instutions, Ed.: F. V. Eijinde, J. Blok, Brill Publishers, Boston, ss.323-339.
Payaslian, Simon (2007), The History of Armenia, Palgrave Macmillan, New York.
Petrosyan, Armen (2007), "The Problem of Identification of the ProtoArmenians", Journal of the Society for Armenian Studies, 16(2), ss.25-66.
Pinkerton, John (1811), A General Collection of the Best and Most Interesting Voyages and Travels in All Part of the World, Cilt: 10, Longman, London.
Pococke, Richard (1745), A Description of the East and Some Other Countries, Cilt: 2, W. Bowyer, London.
Ramsay, William M. (1960), Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası, Çev.: M. Pektaş, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
Redgate, Anne E. (2000), The Armenians, Blackwell, Oxford.
Talbert, Richard, J. A. (2000), Barrington Atlas of the Greek and Roman World, Cilt: 2, Princeton University Press, Princeton.
Tekin, Oğuz (2007), Eski Anadolu ve Trakya, İletişim Yayınları, İstanbul.
Tekin, Oğuz (2010), "Pers İmparatorluğu'ndan Türk-İslam Egemenliğine Kahramanmaraş'ta Tarih, Kültür ve Para", Dağların Gazeli Maraş, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, ss.157-183.
Texier, Charles (2002a), Küçük Asya, Çev.: A. Suat, Cilt: 2, Enformasyon ve Dökümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
Texier, Charles (2002b), Küçük Asya, Çev.: A. Suat, Cilt: 3, Enformasyon ve Dökümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
Tischler, Nancy M. (2006), All Things in the Bible, Greenwood Press, London.
Togan, Zeki V. (1986), "Sakalar", V, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, (22), ss.21-24.
Tolman, Herbert C. (1908), The Behistan Inscription of King Darius, Vanderbilt University, Nashville.
Tupper, Allen (1896), Armenia: It's Present Crisis and Past History, John Murphy & Company, New York.
Uras, Esat (1988), The Armenians in History and the Armenian Question, Documentary Publications, İstanbul.
Ürkmez, Özden (2014), "Eski Çağ'da Maraş ya da Marqašti Germanicia", Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), ss.67-95.
Weale, Michael - Yepiskoposyan, Levon - Jager, Rolf - Hovhannisyan, Nelli - Khudoyan, Armine - Burbage, Oliver - Bradman, Neil - Thomas, Mark (2001), "Armenian Y Chromosome Haplotypes Reveal Strong Regional Structure Within a Single Ethno-National Group" Human Genetics, 109(6), ss.659-674.
Wolski, Josef (1999), The Seleucids The Decline and Fall of Their Empire, Polskiej Akademii Umiejetnosci, Krakow.
Yıldırım, Ercüment, (2012), "Roma - Parth Mücadelesinde Fırat Nehri'nin Jeopolitik Önemi", Tarihin Peşinde, (7), ss.45-64.
Yıldırım, Ercüment (2013), "Carrhae Yenilgisi ve Roma'nın Doğu Politikasına Etkileri", Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (29), ss.261-272.
https://www.davidrumsey.com/luna/servlet/detail/RUMSEY~8~1~296539~900 67920:Tabula-Asiae-IV (06.09.2018)