ESKİÇAĞDA ALUCRA

Giresun'un 131 km. güneydoğusunda yer alan Alucra ilçesinin doğusunda Şiran, batısında Şebinkarahisar, güneyinde Refahiye ve Suşehri, kuzeyinde ise Tirebolu ilçeleri bulunmaktadır. Giresun ilinin kuzey-güney doğrultusunda iç kesimle bağlantısını sağlayan birkaç önemli yol güzergâhı bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, Roma İmparatorluğu zamanında askeri amaçlı kullanılan Giresun-Şebinkarahisar yoludur. Bu yol, Alucra ilçesi üzerinden Gümüşhane'ye; güneyindeki uzantısıyla da Sivas-Erzincan ve Tokat'a bağlanmaktadır. Bölgede, M.Ö. II. binde Azzi-Hayaşa hâkimiyeti görülmektedir. Azzi-Hayaşa dönemi hakkındaki bilgilerimizi, Hitit kayıtlarından edinmekteyiz. Yine M.Ö. II. binde bölgede Kaşkalar'ın var olduğunu bilmekteyiz. Dağınık topluluklar halinde yaşayan Kaşkalar hakkındaki bilgileri de yine Hitit kayıtlarından öğrenmekteyiz. M.Ö. VIII. yüzyıl ile M.Ö. V. yüzyıl arasındaki dönemde Kimmerler, İskit akınları sebebiyle güney ve batı yönünde göç etmişlerdir. Kimmer yayılım alanı içerisinde, çalışma sahamızın da içerisinde yer aldığı, Doğu Karadeniz Bölgesi de bulunmaktadır. İskitler ise Kimmerler'i takip ederek, Anadolu içlerine girmiştir. Araştırma sahasının Eskiçağ Tarihi ile ilgili, günümüze kadar yapılmış olan çalışmaları oldukça yetersizdir. Yapmış olduğumuz çalışmanın, bölgenin Eskiçağ Tarihine bir nebze de ışık tutacağını umut etmekteyiz. Bölgede yaptığımız yüzey araştırmaları neticesinde tespit ettiğimiz arkeolojik merkezlerdeki veriler, bölgenin İlk Tunç Çağı'ndan itibaren yerleşim gördüğünü göstermektedir

Alucra in Ancient History

Alucra District, bordering Şiran on the east, Şebinkarahisar on the West, Refahiye and Suşehri on the South, and Tirebolu on the north, is located 131 km to the southeast of Giresun. The district has some important routes that provide the connection with the inner side on the north-south direction of Giresun. The most important route is the Giresun-Şebinkarahisar line that was used for military purpose in the period of the Roman Empire. That route is connected with Gümüşhane along the Alucra district; SivasErzincan and Tokat with its south extension. Azzi-Hayaşa sovereignty was seen in about 2000 B.C. in the region. We have obtained the information about Azzi-Hayaşa from Hittite records. It is know that Kaskians had been in the region in 2000 B.C. in. Information about Kaskians who had lived in scattered communities was also achieved from Hittite records. Cimmerians migrated through the south in the years between the 8th and 5th centuries B.C. due to the Scythian invasions. The Eastern Black Sea Region, our study field is also included in, is also found in the propagation area of Cimmerians. Scythians entered inner Anatolia by following Cimmerians. Studies about the subject related to Ancient History that has been done until present time can be considered quite inadequate. We believe that this study provides an insight to the region in the Prehistoric period. Data in the archeological center that were determined as a result of the surface exploration in the region indicates that the region had been a settlement area since the early Bronze Age

___

Akın, R. (1995). Yeşil Giresun ve şirin ilçeleri, İstanbul.

Bekdemir, Ü. (2000). Giresun kent coğrafyası, (Yayımlanmamış Doktora Tezi).

Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Cavaignac, E. (1931). L’extension de la zone Gasgas a I quest, RHA 4, Paris.

Cornelius, F. (1958). Zur Hethitischen geographie; Die nachbarn des Hethiterreiches, RHA 16, Paris, 1-17.

Durmuş, İ. (1997). Anadolu’da Kimmerler ve İskitler, Belleten LXI-231, Ankara, 273-286.

Fatsa, M. (2010). XV. ve XVI. yüzyıllarda Giresun sosyal ve ekonomik hayat, Ankara.

Forrer, E. (1921). Ausbeute aus den Boğazköi-ınschiften, MDOG/61.

Forrer, E. (1931). Hajasa-Azzi, Caucasica IX, Leipzig, 1-24.

Friedrich, J. (1930). Staatsverträge des Hatti-reiches in Hethitischer sprache, MVAeG 34/1, Leipzig, 103-161.

Giresun il çevre durum raporu, Giresun, 2004.

Giresun kent kültürü, Ankara, 2008.

Goetze, A. (1924). Kleinnasien zur Hethiterzeit, OA I, Heidelberg.

Goetze, A. (1928). Das Hethiter-reich, AO 27/2, 24-45.

Goetze, A. (1930). Bemerkungen zu dem Hethitischen text, RHA I, 18-30.

Goetze, A. (1957). Kleinasien kültürgeschichte des alten orients III, München.

Goetze, A. (1975). Anatolia from Shuppiluliumash to the Egyptian war of Muwatallish, CAH II/2, Chambridge, 117-129.

Gürün, K. (1981). Türkler ve Türk devletleri tarihi, İstanbul.

Hrozny, B. (1947). Ancient history of western Asia, India and Crete, Prag.

Kalmış, G. (2014). Alucra’da tarihi ve arkeolojik araştırmalar, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Karaibrahimoğlu, S. (1969). Giresun bütün yönleri ve kazaları ile, Ankara.

Mayer, L. A.- J. Garstang, (1923). Index of Hittite names, London.

Mayer, L. A.- J. Garstang, (1925). Kizzuwatna and other Hittite states, JEA XI, London.

Meyer, E. (1954). Die ältesten geschichtlichen völker und kulturen bis zum sechzehnten jahrhundert, nachtrag: Ältere chronologie Babloniens, Assyriens und Ägyptens I/II, Stutgart.

Müderrisoğlu, A. (1986). Türk devletleri tarihi (Etnolojik Bir Deneme), Ankara.

Özdemir, G. (2009). Aluçra (Giresun) yöresindeki kaya sevlerinin duraylılığının kinematik analizi ve yapısal yaklaşım, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.

Özdemir, İ. (2012). Alucra ilçe merkezinin coğrafi etüdü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Özmenli, M. (2013). Giresun tarihi (Eskiçağ’dan Ortaçağ’ın sonuna kadar), Erzurum.

Pehlivan, M. (1991). Hayaşa (M.Ö. XV-XII. yüzyıllarda Kuzeydoğu Anadolu), Erzurum.

Tarhan, M. T. (1976). Eskiçağ’da Kimmerler problemi, TTK VIII/I, Ankara, 354- 369.

Tarhan, M. T. (1983). Eski Anadolu tarihinde Kimmerler, AST I, İstanbul, 109-120.

Tellioğlu, İ. (2004). Osmanlı hâkimiyetine kadar Doğu Karadeniz’de Türkler, Trabzon.

Zengin, N. (2010). Giresun ili alucra yöresi saf ve karışık sarıçam meşçerelerinde bazı toprak özelliklerinin belirlenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Artvin: Artvin Çoruh Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.