EBU’L-HASAN HARAKÂNÎ VE HACI BEKTAŞ VELÎ: Aralarındaki Bağlar ve Anadolu’nun İslamlaşmasına Katkıları / ABU’L-HASAN HARAQANI AND HACI BEKTASH VALI: Relations between them and contributions of them for Islamization of Anatolia

Anadolu’nun fethi aşamasında, Anadolu’ya ilk giren Türk akıncıları arasında çok sayıda İslam sûfisi de yer almaktaydı. Kendilerine Horasan Erenleride denilen bu gönül erlerinin, Anadolu’nun Türk-İslam yurduna dönüşmesine büyük hizmetleri geçmiştir. Bu çalışmada, Horasan Erenleri’nin seçkin temsilcilerinden Ebu’l-Hasan Harakânî ve Hacı Bektaş Velî, aralarındaki manevî bağlar ve Anadolu’nun İslamlaşmasına katkıları açısından ele alınmaktadır. Ebu’l-Hasan Harakânî, XI. asrın ilk yarısında fiilen başlayan Anadolu’nun İslâmlaşması sürecine önemli katkısı bulunan tasavvuf öğretisinin ilk devir temsilcilerindendir. Harakânî, bağlı bulunduğu Bayezîd kanalıyla kendisinden sonra çıkacak olan Yesevîlik, Mevlevîlik, Bektaşîlik ve Nakşibendîlik’e de kaynaklık etmiştir. Hacı Bektaş Velî ise Yesevîlik’in Anadolu'daki en faal uygulayıcısı olup, 13. yüzyıl Anadolu’sunun İslâm’ı özümsemesine önemli katkılarda bulunarak adını Horasan Erenleri arasına yazdıran ve Bektaşîlik tarikatının isim babası olan büyük bir şahsiyettir.

Anahtar Kelimeler:

Horasan Erenleri, Ebu’l-Hasan Harakânî, Nakşibendîlik, Hacı Bektaş Velî, Bektaşîlik.

-

In the stage of the conquest of Anatolia, among first in Anatolia Turkish raiders were located in a large number of Islamic Sufism. These hearts of people, who also are called Khorasan dervishes, have great services * Yrd. Doç. Dr. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi (bgok38@hotmail.com) in transformation of Anatolia into the Turkish-Islamic homeland. In this study, pre-eminent representatives of Khorasan dervishes Abu’l-Hasan Haraqani and Haci Bektash Vali are discussed. Abu’l-Hasan Harakani, who has an important contribution to the process of Islamization of Anatolia that began in the first half of eleventh century, is representative of the first cycle of Sufi teachings. Harakânî also has led to Yesevi, Mevlevi, Bektashi and Nakshibandi which will be after him, through Bayezid that Harakânî affiliated. As for Hacı Bektash Vali, he is the most active practitioner and contributed significantly to absorb Islam 13th century Anatolia. And so he is major figure who printed his name among Khorasan dervishes and became eponym of the Bektashi sect.

Keywords:

Abu’l-Hasan Kharaqani, Nakshibandism, Haci Bektash Vali, Bektashism.,

PDF

___

Aksarayî, Kerimüddin Mahmud, Müsâmeretü’l-Ahbar, (çev. F. Nafiz Uzluk, M. Nuri Gençosmanoğlu), Ankara 1943.
Alkan, Mustafa, “Yeniçeriler ve Bektaşîlik”, Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi (HBVAD), yıl: 2009, sayı: 50, 243-2
Apak, Âdem, Ana Hatlarıyla İslam Tarihi, II, Ensar Neşriyat, İstanbul 2011. Aslan, Faik, Hacı Bektaş Velî’nin Düşünce Dünyası, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Sivas 2007.
Aşan, M. Beşir, Elazığ, Tunceli ve Bingöl İllerinde Türk İskân İzleri, (11-13. Yüzyıllar), TKAE Yayınları, Ankara 1992.
Âşıkpaşazâde, Tevârih-i Âl-i Osman (nşr. Ali Beğ), İstanbul 1332.
Aydın, Mehmet, Ansiklopedik Dinler Sözlüğü, Konya 2005.
Aynî, Mehmed Ali, Küçük Tarih, Vilayet Matbaası, Kastamonu 1317.
Aytaş, Gıyasettin, “Hacı Bektaş Velî ve Tomas More'da Humanizm”, HBVAD, yıl: 2010, sayı: 55, 139-148.
Balivet, Michel, “Hacı Bektâş et Yunus Emre Ou L'unıversalısme Turc Medıeval” (Hacı Bektaş ve Yunus Emre Ya Da Türk Ortaçağı Evrenselleşmesi), (çev. Perihan Yalçın), HBVAD, yıl: 2010, sayı: 55, 149-1
Barkan, Ömer Lütfi, Kolonizatör Türk Dervişleri, Hamle Yayınları, İstanbul 19 Beldiceanu, İréne-Steinher, “Les Bektasi a la Lumiére des Recensements Ottomans (XV-XVI siécles)”, Wiener Zeitschrift für die Kunde des Morgenlades, t.81, Vienne 1991, p. 21-79.
Birge, John Kingsley, Bektâşîlik Tarihi, (çev. Reha Çamuroğlu), İstanbul 19 Bozkurt, Fuat, “Buyruk ve Buyruğa Göre Alevi Kimliği”, HBVAD, yıl: 2008, sayı: 45, 11-24.
Cahen, Claude, Osmanlılardan Önce Anadolu, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2002.
Cilacı, Osman, “Hacı Bektaş Velî’nin Din Anlayışı ve Makâlât’ındaki Yorumları Üzerine”, Hacı Bektaş Velî Araştırma Merkezi Kongresi Bildirileri, Hacıbektaş 16-18 Ağustos 1988, s. 121-133.
Coşan, Mahmut Esat, “Hacı Bektaş Velî ve Tasavvuf”, Konferans, Marmara Üniversitesi, İstanbul 1993.
Cöhce, Salim, “Doğu Akdeniz çevresinde Türk Hâkimiyetinin Tesisi”, Ortadoğu’da Osmanlı Dönemi Kültür İzleri Uluslararası Bilgi Şöleni Bildirileri, (Hatay 25-29 Ekim 2000), Ankara 2001, I, 139-167.
Çamuroğlu, Reha, Yeniçerilerin Bektâşîliği ve Vakayı Şerriye, Ant Yayınları, İstanbul 1991.
Çetin, Ayşe Yücel, “Ahmed Yesevî, Yunus Emre ve Hacı Bektaş Velî'de İnsan Anlayışı”, HBVAD, yıl: 2008, sayı: 47, 43-49.
Çetinkaya, Bayram Ali, “Bir Anadolu Ereni Hacı Bektaş Velî: Hayatı Eserleri ve İnsan Anlayışı”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 1999, sayı: 3, 345-356.
Çift, Salih, “Modern Anlamda İlk Bektâşîlik Kitabı Olarak Mir’âtü’lMekâsıd ve Kaynakları”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2006, sayı: XV/I, 187-212. --------, “Osmanlılar Döneminde Bursa'da Bektâşî Kültürü ve Bektâşî Tekkeleri”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2001, sayı: X/2, 225-239.
Çiftçi, Hasan, Şeyh Ebü'l-Hasan-i Harakânî, I, (Hayatı, Eserleri), Kars 2004. Çubukçu, İ. Agâh, İslâm Düşünürleri, Ankara 1983.
Daşcıoğlu, Kemal, 1827 Tarihli Muhallefât Defterine Göre Bektâşî Zaviyeleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Isparta 1996.
Dindi, Emrah, Hacı Bektaş Velî'de Kur'an Anlayışı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir 2006.
Duran, Hamiye, “Velâyetnâme'ye göre Hacı Bektaş Velî”, HBVAD, yıl: 2010, sayı: 55, 129-138.
Ebu’l-Hasan Harakânî, Şecere (Seyr ü Sülûk) Risalesi, (Haz. Sadık Yalsızuçanlar), Sufi Kitap, İstanbul 2012.
Eflâkî, Manâkib Al-Ârifîn, I, (nşr. T. Yazıcı), TTK Yay., Ankara 1976. --------, Ariflerin Menkıbeleri, I, (çev. Tahsin Yazıcı), İstanbul 1986.
El-Bağdâdî, İsmail Paşa, Hediyyetü'l-Ârifîn Esmâü'l-Müellifîn ve Âsâru'lMusannifîn, I, İstanbul 1951.
El-Câhiz, Ebu Osman Amr b. Bahr, Menâkıb Cund el-Hilafe ve Fezail’ülEtrak, (Nşr. Ramazan Şeşen), Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 1988.
El-Hamevî, Yâkût bin Abdillah, Mu'cemu'l-Buldân, II, Beyrut 1977.
El-Herevî, Zemmul-Kelam ve Ehlihi, I, Medinetü'l-Münevvere 1998.
El-Hucvirî, Ali b. Osman Cüllâbî, Keşfu'l-Mahcûb, Hakikat Bilgisi, (Nşr. S. Uludağ), Dergâh Yayınları, İstanbul 1982.
El-Sem’ânî, İbn Mansur, el-Ensâb, II, Dâru'l-Cinân, Beyrut 1988.
Emecen, Feridun M, “Saruhanoğulları ve Mevlevilik”, Ekrem Hakkı Ayverdi Hatıra Kitabı, İstanbul Fetih Cemiyeti, İstanbul 1995, s. 282-297.
Eravcı, H. Mustafa, “Mustafa 'Ali'nin Nusret-nâmesi ve Onun ışığında Yazarın Tarihçiliği”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü Tarih Araştırmaları Dergisi, yıl: 2005, sayı: XXIV/38, 163-184.
Eraydın, Selçuk, Tasavvuf ve Tarîkatler, Marifet Yayınları, İstanbul 1990.
Erdoğan, Kutluay, Alevi ve Bektaşi Gerçeği, IQ Yayınları, İstanbul 2010.
Ergun, Pervin, “Hacı Bektaş Velî’nin Makalât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye Adlı Eserinde Arınma”, HBVAD, yıl: 2011, sayı: 58, 13-20.
Eröz, Mehmet, Türkiye'de Alevilik, Bektaşîlik, İstanbul 1997.
Evliyâ Çelebi, Mehmed Zıllî ibn Dervîş, Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi, II, Dersaadet 1314.
Faroqhi, Suraiya, “The Tekke of Haci Bektas: Social Position and Economic Activities”, International Journal of Middle East Studies, April 1976, Vol. 7/ 2, 183-208.
Feridü’d-din Attâr, Tezkiretü’l-Evliyâ, (çev. S. Uludağ), Kabalcı Yayınevi, İstanbul 2007.
Fığlalı, Ethem Ruhi, Türkiye'de Alevilik Bektaşîlik, İstanbul 1994.
Gelibolulu Mustafa Ali, Nusret-nâme, British Mesuem Add. 22,011, II. Kısım. Gölpınarlı, Abdulbaki, Mesnevi ve Şerhi, VI, MEB Yay., İstanbul 1985.
Gülçiçek, Ali Duran, “Hacı Bektaş Velî’nin Yaşam Felsefesi”, HBVAD, yıl: 2003, sayı: 27, 267-279.
Gündoğdu, Cengiz; Hacı Bektâş-ı Velî, Öğretisi ve Takipçileri Hakkında Metodik Yeni Bir Yaklaşım, Aktif Yay., Ankara 2007
Hacı Bektâş-ı Velî, Makâlât, (nşr. Esat Coşan), Seha Neşriyat, Ankara 1982. --------, Vilâyetnâme, (Menâkıb-ı Hacı Bektaş Velî), (nşr. Abdülbakî Gölpınarlı), İnkılâp Kitabevi, İstanbul 1958.
Harmanşah, Rabia, Facts, Meanings, And Cosmologies: Bektashi Responses to the Abolition of Religious Orders in 1925, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara 2006.
Hasluk, F.R., Bektâşilik Tetkikleri, (çev. Râgıp Hulûsî), MEB Yayınları, Ankara 2000.
Honigmann, Ernst, Bizans Devleti’nin Doğu Sınırı, (çev. Fikret Işıltan), İstanbul 1970.
Hünkâr Hacı Bektâş-ı Velî, Makâlât, (Haz. Ali Yılmaz, Mehmet Akkuş, Ali Öztürk), TDV Yayınları, Ankara 2007.
Işınsu, Emine, Hacı Bektaş Velî, TDV Yayınları, Ankara 2008.
Kafesoğlu, İbrahim, Selçuklu Tarihi, Kültür Müsteşarlığı Yayınları, İstanbul 19 --------, ”Selçuklular”, İA, Eskişehir 1997, X, 353-416. --------, “İlk Türk-İslam Siyasî Teşekkülleri”, Türk Dünyası El Kitabı, Ankara 2001, I, 305-379.
Kaplan, Doğan, Buyruklara Göre Kızılbaşlık, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Konya 2008.
Kara, Mustafa, Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, Dergâh Yayınları, İstanbul 19 Kırzıoğlu, M. Fahrettin, Kars Tarihi I, İstanbul 1958.
Korkmaz, Seyfullah, “Ahmed Yesevî ve Hacı Bektaş Velî”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, yıl: 2001, sayı: 11, 325-355.
Korkmaz, Sıddık, “Hacı Bektaş Velî Öğretisinde İtikadi Unsurların Menşei”, HBVAD, yıl: 2011, sayı: 59, 119-134.
Köprülü, M. Fuad, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, DİB Yayınları, Ankara, 1991
Köymen, Mehmet Altay, Selçuklu Devri Türk Tarihi, TTK Yayınları, Ankara 1998. --------, Tuğrul Bey ve Zamanı, Kültür Bakanlığı Yayınları, İstanbul 1976. --------, “Anadolu’nun Fethi”, Diyanet İşleri Başkanlığı Dergisi, yıl: 1961, s. 89-1
Kutlu, Sönmez, “İslam Mezhepleri Tarihinde Usul Sorunu”, İslam Bilimlerinde İhtisas Toplantıları, 27-30 Ekim 2003.
Ma’sumî, “Bektâşîyye”, (çev. Mürsel Öztürk), Dânişnâme-i Edeb-i Fârsî, VI, Tahran 1383
Mecdî Mehmed Efendi, Şakâyık-ı Nu‘maniye Tercümesi (Şakâyık-ı Nûmaniye ve Zeyilleri) I, (nşr. A. Özcan), Tıpkıbasım, İstanbul 1989. Mélikoff, Irène, Hadji Bektach: Un Mythe et Ses Avatars, Genèse et Évolution du Soufisme Populaire en Turquie, Brill, Leiden 1998.
Melikoff, Irene, Hacı Bektaş Efsaneden Gerçeğe, (çev. Turan Alptekin), İstanbul 1988.
Merçil, Erdoğan, Müslüman Türk Devletleri Tarihi, TTK Yayınları, Ankara Mevlânâ Ali b. Hüseyin, Reşahat Ayn el-Hayat, (sadeleştiren: Necip Fazıl Kısakürek), 5. Baskı, İstanbul (?). Müverrih vardan, “Türk Fütuhatı Tarihi (889-1269)”, (çev. Hrant D. Andreasyan), Tarih Semineri Dergisi, yıl: 1937, sayı: 1/2, 153-256.
Ocak, A. Yaşar, Babaîler İsyanı, İstanbul 1980. --------, Türkler, Türkiye ve İslam, İletişim Yay., İstanbul 1999 --------, Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menâkıbnâmeler, Ankara 1997. --------, Bektâşî Menâkıbnâmelerinde İslam Öncesi İnanç Motifleri, Enderun Kitabevi, İstanbul 1983. --------, Türkiye'de Tarihin Saptırılması Sürecinde Türk Sûfiliğine Bakışlar, İletişim Yayınları, İstanbul 1996. --------, “Hacı Bektaş Velî”, DİA, İstanbul 1996, XIV, 455-458. --------, “Alevilik, Bektâşîlik Gerçeği ve Bazı Tezler”, Türkiye Günlüğü, yıl: 1994, sayı: 31, 115-120.
Odacı, Serdar, “Emine Işınsu’nun Hacı Bektaş Velî Romanında Bektâşîlik Algısı”, HBVAD, yıl: 2010, sayı: 55, 161-172.
Özcan, Hüseyin, Bektâşî Adâb ve Erkânı, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2001. --------,“Bektâşî Adâb ve Erkânı”, HBVAD, yıl: 2001, sayı: I/19, 39-45.
Özkan, Ferudun Hakan, “Eşrefoğlu Rûmî Dîvânı'nda Dört Kapı Kırk Makam”, HBVAD, yıl: 2011, sayı: 59, 253-278.
Özkaya, İbrahim & ALİN, Kemal, Harakanî’den Sultan Dîvânî’ye Nur Damlaları, Kars Belediyesi Kültür Sanat Yayınları, İzmir 2012.
Öztürk, Mürsel, “Hacı Bektaş Zamanında Nişabur'da Kültürel Hayat”, HBVAD, yıl: 2008, sayı: 45, 145-153.
Öztürk, Yaşar Nuri, Tarihi Boyunca Bektaşîlik, İstanbul 1995. --------, Tasavvufun Rûhu ve Tarikatlar, İstanbul 1988.
Sarı Abdullah Efendi, Semerâtü’l-Fuâd Fi'l-Mebde’ ve’l-Ma’âd, İstanbul Sevim, Ali & Yücel, Yaşar, Türkiye Tarihi, Fetih, Selçuklu ve Beylikler Dönemi, TTK Yayınları, Ankara 1989.
Sevim, Ali, Anadolu’nun Fethi, Selçuklular Dönemi, TTK Yayınları, Ankara 19 Seyhan, Ahmet Emin, “Ebu'l-Hasan el-Harakânî'nin Tasavvuf ve Şehitlik Anlayışı”, Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2014, sayı: 1.
Sinanoğlu, A. Faruk, Türk Kültüründe Alevi-Bektaşi Olgusu (Malatya Örneği), IQ Yayınları, İstanbul 2008
Soyver, Yılmaz, Sosyolojik Açıdan Alevi Bektaşî Geleneği, İstanbul 1996.
Sunar, Cavit, Melamilik ve Bektâşîlik, Ankara Üniv. İlahiyat Fak. Yayınları, Ankara 1975
Şelebi, Abdülcelil, “et-Tefsirul Batınî: Neş'etuhu ve Esbabuhu”, (Batınî Tefsirin Doğuşu ve Nedenleri), (çev. Gıyasettin Arslan), Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2004, sayı: 9/1, 99-108.
Ta’miyye, Sâbir, el-Usûlu'l-Akidetu'l-İmâmiyye, Kahire 2004.
Tanyıldızı, Ural İmik, “Türk Kültürünün Gençlere Tanıtımında Medyanın Rolü: Hacı Bektaş Velî, Mevlana Ve Yunus Emre Üzerine Bir Araştırma”, HBVAD, yıl: 2011, sayı: 59, 101-118.
Taşğın, Ahmet, Diyarbakır ve Çevresindeki Türkmen Alevilerinde Dini Hayat, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara 2003.
Taşköprüzâde, eş-Şakâyiku’n-Nu’mâniyye fi Ulemâi’d-Devleti’l-Osmâniyye, Daru’l-Kütüb’l-Arabî, Beyrut 1975.
Togan, A. Zeki Velîdî, Umumî Türk Tarihine Giriş, Enderun Kitabevi, İstanbul 1981.
Tosun, Necdet; “Yûnus Emre Rifâî, Hacı Bektaş Vefâî”, Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, yıl: 2013, sayı: 31, 109-115.
Turan, Osman, Selçuklular ve İslamiyet, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1999. --------, Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1998. --------, Selçuklular Zamanında Türkiye, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1996.
Uludağ, Süleyman, “Harakânî”, DİA, İstanbul 1997, XVI, 93-94. --------, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Marifet Yay., İstanbul 1996.
Urfalı Mateos, Vekâyinâme, (nşr. H. D. Andreasyan), TTK Yay., Ankara 2000
Uzgur, Yavuz Selim, Anadolu’nun Kalbi Harakânî, Sufi Kitap, 2012.
Üçüncü, Kemal, “Dinî Tasavvufî Türk Edebiyatı Vadisinde Bâtınî Yorum Geleneği Üzerine Bazı Düşünceler”, HBVAD, yıl: 2011, sayı: 59, 2232
Ülkü, Hayati, Muhtasar İslam Tarihi, Şelale Yayınevi, İstanbul 1973.
Ünal, Tahsin, Karamanoğulları Tarihi, Ankara 1986.
Üzüm, Gülden, “Cem Törenlerinin Semiotik Analizi”, HBVAD, yıl: 2008, sayı: 48, 141-164.
Üzüm, Hamza, “Ebu’l-Hasan Harakani’de Fakr Kavramı”, 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum, yıl: 2013, sayı: 5, 97-116.
Yalsızuçanlar, Sadık, Cam ve Elmas, Timaş Yayınları, 4. Baskı, İstanbul 20 Yavaş, Fatih, Hacı Bektâş-ı Velî’nin Vilâyetnâmesi’ndeki İslam Öncesi ve İslâmî Motiflerin Değerlendirilmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2006.
Yazıcı, Nesimi, İlk Türk İslam Devletleri Tarihi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara 2008. --------“İlk Müslüman Türk Devletleri”, Türk Tarihi ve Kültürü, Pegem Akademi, Ankara 2011, s. 31-56.
Yazıcı, Tahsin, “Ebû Ali el-Farmedî”, DİA, İstanbul 1994, X, 90.
Yazoğlu, Ruhattin & İMAMOĞLU, Tuncay, “Hatay ve Yöresindeki Dinsel Çeşitlilik ve Hoşgörü Ortamının Felsefî Bir Tahlili”, Atatürk Üniv. İlahiyat Fak. Dergisi, yıl: 2009, sayı: 32, 1-9.
Yeşilyurt, Temel, “Alevi-Bektâşî Düşüncesinde İman”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, yıl: 2003, sayı: VIII, 17-26. --------, “Alevi-Bektâşîliğin İnanç Boyutu”, İslâmiyât, yıl: 2003, sayı: VI/ 3, 13Yıldırım, Ahmet, “Alevî-Bektaşîlerin Dinin Temel Kaynaklarından Kur'ân Ve Sünnete Bakışı”, Uluslararası Bektâşîlik ve Alevilik Sempozyumu I, Bildiriler, Isparta 28-30 Eylül 2005.
Yıldırım, Rıza, “Bektâşî Kime Derler?: “Bektâşî” Kavramının Kapsamı ve Sınırları Üzerine Tarihsel Bir Analiz Denemesi”, HBVAD, yıl: 2010, sayı: 55, 23-58.
Yılmaz, Ali, “Hacı Bektaş Velî Gerçekten Kalenderî mi İdi? Makâlât Hacı Bektaş Velî'nin Değil mi?”, Türkiye Günlüğü, yıl: 1995, sayı: 36, s. 161-1
Yılmaz, H. Kamil, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 1998. --------,“Ebu’l-Hasan Harakânî ve Tasavvuf”, http://www.hasankamilyilmaz.com, Erişim tarihi, Aralık 2012.
Yüce, Abdülhakim “Ebü'l-Hasan El-Harakânî”, Yeni Ümit Dini İlimler ve Kültür Dergisi, yıl: 2010, sayı: 87, 60-63.
Zahir, İhsan İlahi, et-Tasavvuf el-Menşe ve'l-Masâdır, Lahor 1986.