NÜBÜVVETİN İSPATI BAĞLAMINDA KUR’AN’IN PSİKOLOJİK İ’CÂZI

Kelam ilminin ana konularından birisi nübüvvet konusudur. Mucize ise nübüvvetin ayrılmaz bir parçasıdır. Her peygamber nübüvvetini ispat için mucizeler göstermiştir. Mucize, vuku buluş şekline göre hissî ve aklî olmak üzere iki kısımdır. Duyu organları ile hissedilen olaylar hissî, insan aklının ve idrakinin düşünerek kabul edebileceği harikulâde olaylar ise aklî mucize bağlamında değerlendirilmiştir. Kur’an’ı Kerim, insanların ve cinlerin bir araya gelerek benzerini ortaya koymaları konusunda meydan okumuştur. Bu meydan okuma ne o dönemde ne de sonraki asırlarda karşılık bulmuştur. Tahaddînin karşılık bulamaması ise harikulade bir durum olarak kabul edilerek Hz. Muhammed’in nübüvvetinin ispatı bağlamında değerlendirilmiştir. Kur’an’ın belâğat yönü ile mu’ciz olduğunu düşünen İslam âlimleri, Kur’an lafızlarındaki fesâhatin ve akıcılığın, okunması sırasındaki musikinin insan üzerinde bıraktığı psikolojik etkiden de söz etmişlerdir. Bu çalışmada Kur’an’ın psikolojik i’câzı meselesi araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Mucize, İ’câzu’l-Kur’an, Tahaddî, Nübüvvetin İspatı, Psikolojik İ’câz

The Psychological Miracle of the Qur'an in the Context of Proof of Being Messenger of Allah

Being Messenger of Allah is one of the main issues of Kalam. Miracle is an integral part of the being Messenger of Allah. Every prophet showed miracles to prove his being Messenger of Allah. The miracle occurs in two parts; sensual and mental. The events felt by sensory organs is evaluated as the context of sensation miracles and the wonderful events that the human mind can think and accept are evaluated in the context of mental miracle. The Holy Qur'an challenges people and demons to come together and put forth similarities that never been responded and it has been evaluated in the prophetic context of Muhammad's being Messenger of Allah. Islamic scholars who think that the Holy Qur'an is related to the direction of the struggle have also thought about the psychological effect of the Holy Qur’an’s words and fluency on the human being.

Keywords:

Miracle, Miracle of Holy Qur’an, proof of being Messenger of Allah, psychological miracle,

PDF

___

Kur’an-ı Kerim Meâli, Halil Altuntaş, Muzaffer Şahin, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2010. Atalay Mehmet, Kur’an’a Psikolojik Bakmak, İstanbul: İz Yayıncılık, 2012. Bâkillânî, Ebû Bekr Muhammed b. et-Tayyib Kitâbu Temhîdi’l-Evâil ve Telhîsî’d-Delâil, Thk. İmâdu’d-Din Ahmed Haydar, Beyrut: Müessesetü’l-Kütübi’s-Sekâfiyye, 1987. Buhâri, Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-Sahîh, Thk, Muhammed Züheyr b. Nâsır, Beyrut: Dâru’t-Tûki’n-Necât, 2001. Bulut, Halil İbrahim, “Mucize”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXX, 350-52. Cevziyye, İbn-i Kayyim, el-Fefevâidu’l-Muşavvak ilâ Ulûmi’l-Kur’an ve İlmi’l-Beyân, Thk. Muhammed Bedruddîn en-Nes’ânî, 1. Baskı, Kahire: el-Mektebetü’l-Hancî, 1909. Cürcânî Seyyid Şerîf, Şerhu’l-Mevâkıf, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2012. Dârimî, Ebû Abdillah, Sünenü Dârimî, Suudi Arabistan: Dâru’l-Muğnî, 2000. Divlekçi, Celalettin, “Hattâbî’nin İ‘câz Anlayışı ve Kur’an’ın İfade Biçimine Yönelik Tenkitlere Yaklaşımı” Ekev Akademi Dergisi Yıl: 18 Sayı: 60 (Yaz 2014), s. 97-124. Drâz, Muhammed Abdullah, en-Nebe’u’l-Azîm Nazarât Cedîde fî’l-Kur’an, Katar: Dâru’s-Sekâfe, 1985. Eren Cüneyt, Uzunoğlu M. Vecih, Belâğat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2014. Gazâlî Muhammed, Nazarât fî’l-Kur’an, Kahire: Dâru’n-Nahda, 2005. Hattâbî, Ebû Süleyman b. İbrahim, Beyânu İ’câzi’l-Kur’an, Thk, Muhammed Halefullah Ahmed, Muhammed Zağlûl Sellâm, (Selâsu Resâil), Kahire: Daru’l-Maârif, 1976. İbn-i Hişâm, es-Siyretü’n-Nebeviyye, Thk. Ömer Abduselam Tedmürî, Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1990. İsfahânî, Râgıb, el-Müfredât fî Garîbi’l-Kur’an, Thk. Muhammed Seyyid Keylânî, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, t.y. Karaçam, İsmail, Sonsuz Mucize Kur’an, 4. Baskı, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2007. Kâdî Abdulcebbâr, Şerhu Usûlil-Hamse, Thk. Abdulkerim Ahmed Osmân, Kahire: Mektebetü Vehbe, 1996. Kadî İyâz, Ebu’l-Fadl, eş-Şifâ bi Ta’rîfi Hukûki’l-Mustafâ, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, t.y. Kutluer, İlhan, “İlmü’n-Nefs”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXII, 148-151. Kutub, Seyyid, Fî Zilâli’l-Kur’an, Beyrut: Daru’ş-Şurûk, 1992. Malik b. Nebî, ez-Zâhiretu’l-Kur’aniyye, Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1987. Merkezu’l-İlmi li’d-Dirâsât, Uzamâu’l-Garb Ya’tanikûne’l-İslam, Beyrut: Müessesetü’l-A’lemî, 2007. Mesîr, Muhammed Seyyid Ahmed, fî Nûri’l-Akîdeti’l-İslamiyye, Kahire: Dâru’t-Tibaati’l-Muhammediyye, 1990. Nesefî, Ebu’l-Muîn, Tabsiratu’l-Edille fî Usûli’d-Dîn, Ankara: D.İ.B. Yayınları, 2003. Nursî, Bediuzzaman Said, İşârâtu’l- İ’câz fî Mezânni’l- Îcâz, (Çev. Abdulmecid Nursî) 2. Baskı, Ankara D.İ.B. Yayınları, 2014. Râzî, Fahreddin, Mefâtîhu’l-Gayb, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2013. Sâbûnî, Nureddîn, Mâturîdiyye Akaidi, Çev. Bekir Topaloğlu, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2005. Suyûtî Celaleddin, el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur’an, Kahire: Dârü’l-Meârif, , 1996. Süheylî, Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Abdullah b. Ahmet, er-Ravdu’l-Unuf, Beyrut: Dâru İhyai’t-Turâsi’l-Arabî, 2000. Taberî Ali b. Rabben, ed-Dînu ve’d-Devle, Tercemetü’l-Muellif, Thk, Adil Nuveyhid, Beyrut: Dâru’l-Âfâk, 1973. Taberî, İbn-i Cerîr, Câmiu’l-Beyân, Thk. Ahmed Muhammed Şakir, Beyrut: Müessesetü’r-Risâle, 2000. Taftazânî Sa’duddin, Şerhu’l-Mekâsıd, Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2011. Tirmizî, Ebû Îsâ, Sünenü Tirmîzî, Thk. Beşşâr Avvâd Ma’rûf, Beyrut: Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, 1998. Vecdî, Muhammed Ferîd, Dâiretu Meârifi’l-Karni’l-İşrîn, Beyrut: Dâru’l-Ma’rife, 1971. Yavuz, Yusuf Şevki, “İ’câzu’l-Kur’an”, TDV İslam Ansiklopedisi (DİA), XXI, 403-406. Zemahşerî, Cârullah, el-Keşşâf, Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1987. Zendânî Abdulmecid Azîz, Kitabu’t-Tevhîd, Kahire: Dâru’s-Selâm, 1989.