FAHREDDİN er-RÂZÎ’YE GÖRE NÜBÜVVETİN İSPATI

Nübüvvet, insanın Yaratıcı ile ilişkisini düzenleyen ve hayatına yön veren dinin tebliğini ve tatbikini sağlayan müessesedir. İslâm dininde, özelde Hz. Muhammed’in nübüvveti, genel anlamda nübüvvetin ispatı insanın mükellef oluşunu ve dinin meşruiyet zeminini oluşturur. Fahreddin er-Râzî, bu hususu göz önünde bulundurarak nübüvvetin ispatını sağlayan mucizenin imkânı ve peygamberliğe delaletini ayrıntılı olarak tartışmış ve meseleyi dinin temellendirilmesi bağlamında incelemiştir. Bu makalede Râzî’nin Nihâyetü’l-ukûl’ü, bu eserden daha sonra telif ettiği Kitâbü’l-erbaîn’i ve tartışmalara çok değinmeyerek meseleleri daha muhtasar olarak ele aldığı el-Muhassal’inden yola çıkarak onun nübüvvetin ispatında ileri sürdüğü argümanlar ve takip ettiği yöntem hakkında genel bir tasvir sunulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Nübüvvet, mucize, tehaddî, muâraza, mütevatir haber

PROOFS OF PROPHETHOOD ACCORDING TO FAKHR AL-DĪN AL-RĀZĪ

The prophethood is an establishment which enables to propagation (tabligh) and application of the religious ordinances that regulates the relationship of humankind with God and guides his life. Proving of prophethood in broad sense and the prophethood of Muhammad (saw) in the strict sense constitues the basis of legitimacy for obligation of humanbeing and the religion in Islam. Taking into acount this point, Fakhr al-Dīn al-Rāzī (606/1210) handled the possibility of miracle that provides the proof of prophethood and its indication to truth of Prophets in detail and he examined the issue in the “grounding of religion” context. In this study, we shall describe the outline of the arguments al-Rāzī put forward to prove the prophecy and methods he employed, based on Nihāyat al-Uqūl belonging to al-Rāzī and his later work Kitāb al-Arbaīn.

Keywords:

Prophethood, miracle, challenge, muāradha, mutawātir report,

PDF

___

V. KAYNAKÇA  Altaş, Eşref, “Fahreddin er-Râzî Eserleri Kronolojisi”, İslâm Düşüncesinin Dönüşüm Çağında Fahreddîn er-Râzî, ed. Ömer Türker, Osman Demir, İstanbul: İSAM Yayınları, 2013.  Çınar, Bayram, Fahreddin er-Râzî’de Nübüvvet Kavramı, basılmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006.  Ebu Hamid Muhammed el-Gazzâlî, el-Munkız mine’d-dalâl, Beyrut: Müessesetü’l-Kütübi’s-Sekâfiyye, 1987.  Fahreddin er-Razi, Kitabü’l-erbain fi usûli’d-din, tahkik: Ahmed Hicazî es-Sekka, Kahire: Mektebetü Külliyati’l-Ezheriyye, 1982.  Fahreddin er-Razi, Nihayetü’l-ukûl fi dirayeti’l-usûl, tahkik: Abdüllatif Said Fûde, Beyrut: Darü’z-Zehair, 2015.  Fahreddin er-Razi, el-Mahsul min ilmi’l-usûl, tahkik: Tâhâ Câbir el-Alvânî, Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1992.  Fahreddin er-Razi, el-Metâlibü’l-âliye, tahkik: Ahmed Hicazî es-Sekka, Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-Arabî, 1987.  Fahreddin er-Râzî, Muhassal efkâri’l-mütekddimîn ve’l-müteahhirîn, haz. Taha Abdürrauf Sa‘d, Kahire: Mektebetü Külliyâti’l-Ezheriyye, t.y.  Fahreddin er-Râzî, Muhassal, ter. Hüseyin Atay, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1978.  İskenderoğlu, Muammer, “Fahreddin er-Râzî’nin Nübüvvet Teorisi”, İslâm Düşüncesinin Dönüşüm Çağında Fahreddîn er-Râzî, ed. Ömer Türker, Osman Demir, İstanbul: İSAM Yayınları, 2013.  Mehmet Keleş, Fahreddin er-Râzî ve Nübüvvet Anlayışı, basılmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.  Mutlu, Uğur, Fahreddin er-Râzî’ye Göre Mucize, basılmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015  Nâsiruddîn et-Tûsî, Telhîsu’l-Muhassal, Beyrut: Dâru’l-Edvâ’,1985.  Nureddin es-Sabûnî, el-Kifâye fi’l-hidâye, haz. Muhammed Aruçi, Beyrut: Daru İbn Hazm, 2014.  Sancar, Faruk, Kelâm ve Tasavvuf Açısından Nübüvvet: