Beyin Göçü mü? Beyin Gücü mü?

Gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere doğru görülen beyin göçü çeşitli nedenlerle yurtdışında yaşayan ve ülkelerine geri dönmeyen insanların oluşturduğu bir olgudur. Bu durum genç nesillerin önemli bir insan sermayesi olarak görüldüğü gelişmekte olan ülke kategorisindeki Türkiye’de uzun yıllardır temel bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Göç alan ülkeler başka ülkelerde yetiştirilmiş nitelikli çalışanları ülkelerine çekerek iş imkânları ve diğer sosyal olanaklar sunmakla önemli bir kazanç sağlamaktadırlar. Diğer yandan göç veren ülkelerde yetiştirilen ve eğitilen bilim insanları ya da profesyoneller başka bir ülkeye hizmet ettiğinde, göç veren ülkenin yapmış olduğu yatırım karşılık bulamamaktadır. Dolayısıyla eğitimin yatırım yanının olması ve insan sermayesi kuramı temelinde yetiştirilen insanların kazanca dönüşmesi felsefesi, göç veren ülkelerde beyin göçü kavramıyla sekteye uğramaktadır. Bu çerçevede, genç nesillerin yetiştirildiği ve ülkelerine hizmet edeceği düşünüldüğü dönemde yurtdışında çalışmaya karar vermelerinin ardında yatan boyutları incelemek bu çalışmanın temel amacını oluşturmuştur. Araştırmada ele alınan beyin göçü sorunsalı, çeşitli nedenlerle yurtdışına giden yirmi iki katılımcının deneyimlerinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma geleneği içinde yorumlamacı olgu bilim desenine göre Gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere doğru görülen beyin göçü çeşitli nedenlerle yurtdışında yaşayan ve ülkelerine geri dönmeyen insanların oluşturduğu bir olgudur. Bu durum genç nesillerin önemli bir insan sermayesi olarak görüldüğü gelişmekte olan ülke kategorisindeki Türkiye’de uzun yıllardır temel bir sorun olarak dikkat çekmektedir. Göç alan ülkeler başka ülkelerde yetiştirilmiş nitelikli çalışanları ülkelerine çekerek iş imkânları ve diğer sosyal olanaklar sunmakla önemli bir kazanç sağlamaktadırlar. Diğer yandan göç veren ülkelerde yetiştirilen ve eğitilen bilim insanları ya da profesyoneller başka bir ülkeye hizmet ettiğinde, göç veren ülkenin yapmış olduğu yatırım karşılık bulamamaktadır. Dolayısıyla eğitimin yatırım yanının olması ve insan sermayesi kuramı temelinde yetiştirilen insanların kazanca dönüşmesi felsefesi, göç veren ülkelerde beyin göçü kavramıyla sekteye uğramaktadır. Bu çerçevede, genç nesillerin yetiştirildiği ve ülkelerine hizmet edeceği düşünüldüğü dönemde yurtdışında çalışmaya karar vermelerinin ardında yatan boyutları incelemek bu çalışmanın temel amacını oluşturmuştur. Araştırmada ele alınan beyin göçü sorunsalı, çeşitli nedenlerle yurtdışına giden yirmi iki katılımcının deneyimlerinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma geleneği içinde yorumlamacı olgu bilim desenine göre planlanmıştır. Çalışmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle elde edilmiştir. Verilerinin analizinde betimleme yönteminden yararlanılmıştır

___

  • Babataş, G. (2007). Beyin göçü ve Türkiye’nin sosyo-ekonomik yapısının beyin göçüne etkisi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (28), s. 263-266.