TÜRKİYE’DE YENİ BİR ALAN: ‘ENGELLİLİK SOSYOLOJİSİ’ VE GELİŞİMİ

Öz Engellilik, biyolojik ozelliginden dolayi toplum tarafindan engeli olan bireyin goz ardi edilmesi ya da cok az goz onunde bulundurulmasi ile insa edilen ve bir sosyal baskiyi yansitan durumdur. Bu noktada 'engellilik sosyolojisi' engelli bireyi sosyal ve kulturel baglami icinde 'sosyal baski' kavrami uzerinden ele alir. Bu calismada batida hakettigi onemin farkina varildigi turkiyede ise bunun icin kucumsenmeyecek cabalarin sergilendigi 'engellilik sosyolojisi' alaninin karsilastirilmali gelisimi verilmistir. Bu gelisim anlatilirken 'engellilik sosyolojisinin', engel durumunun degil 'engellenmisligin' ya da 'sosyal engellenmenin' ortadan kaldirilmasi yonunde bir cabasi oldugu vurgulanmistir. Engelli bireyin yasaminin her alanindaki her turlu ayrimciligin ve disarida birakilmanin onune gecilmesinde suphesiz sosyolojik bilginin isiginda gelistirilecek politikalar önemlidir. 'Engellilik sosyolojisi' dislanmaya, izolasyona, ayrimciliga ugramaya, otekilestirilmeye ve marjinallestirilmeye karsi sistemli mucadelelerin gelistirilmesinde ve sadece engelli bireyleri degil toplumdaki tum dezavantajli gruplari anlamada ve aciklamada onemli bir destek alanıdır.Anahtar Kelimeler: Engellilik, sosyal engellenme, engellilik sosyolojisi, engelliliğin sosyal söylemi.