EĞİTİME BAŞLANMASININ 100. YILINDA TÜRKİYE’DE SOSYOLOJİNİN SORUNLARININ FENOMENOLOJİK İNCELEMESİ
Öz Türkiye’de sosyoloji eğitimi Osmanlı İmparatorluğu döneminde İstanbul Darülfünunun’da Genç Osmanlı entelektüellerinden biri olan Ziya Gökalp’in verdiği derslerle başlamıştır. Kurucu olarak Ziya Gökalp, E.Durkheim’ in bir sanayi toplumu olan Fransa’da başta anomi olmak üzere toplumsal sorunları çözmek amacıyla birey yerine topluma öncelik tanıyan yaklaşımını, henüz sanayileşmemiş Osmanlı toplum ve devlet yapısını çöküşten kurtarmak için uygun bularak benimsemiştir. Durkheim’ın “fert yok cemiyet var” ünlü deyişiyle toplumda çatışma yerine dayanışmayı ön plana çıkaran ahlakçı ve bütüncü yaklaşımının politik amaçlarla benimsenmesi, Türkiye’de sosyolojinin bugün hala süregelen sosyoloji nedir ve sosyolog ne yapar gibi önemli kimlik sorunlarına sahip olmasının başlıca nedenlerinden biri olmuştur. Öte yandan Türkiye’de sosyolojinin akademik bir disiplin olarak ön plana çıkarken karşılığında ücret ödenen bir meslek olarak görülmemesi ve dolayısıyla eğitiminde mezunların istihdamının göz ardı edilmesi araştırmanın temel problemini oluşturmaktadır. Bu makale, öğrenci ve mezun sosyologlar ile onların velilerinin görüşlerini de kapsayan geniş bir ampirik çalışmanın özet bir sunumu olarak yayına hazırlanmıştır. Fenomonolojik nitel araştırma geleneği ilkelerine uygun olarak yürütülen çalışmadan elde edilen verilerin analizi, sorunların özünde sosyolojinin kimliğinin belirsizliğinin ve buna bağlı olarak da öğrenci ve mezunların beklentilerini karşılamaktan uzak bir eğitim verilmesinin yattığını ortaya koymuştur.Anahtar kelimeler: Sosyoloji, kimlik, eğitim, fenomenoloji, Türkiye.