5. Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Medya Kavramına Yönelik Bilişsel Yapıları: Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı ile İlişkisi Örneği

Bu araştırmada, 5.sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersi kapsamında sosyal medya kavramına yönelik bilişsel yapılarının metaforlar aracılığıyla incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma modeli çerçevesinde olgu bilim ve durum çalışması deseni; toplanan verilerin yorumlanmasında içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama formunda öğrencilerin oluşturduğu metaforlar 12 kavramsal kategori altında toplanmıştır. Öğrencilerin kavram ile ilgili ‘‘kullanım özellikleri olan ve bilgi edinmeyi sağlayan’’ kategorilerinde yoğunlaştıkları, kavram yanılgılarına sahip oldukları ve bilişsel yapılarını başarılı şekilde dile getirdikleri görülmektedir. Öğrencilerin bu kavrama yönelik oluşturdukları metaforlarında Sosyal Bilgiler dersi öğretim programındaki kazanım ve becerilerin de yer aldığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal bilgiler dersi, sosyal medya, bilişsel yapı, metafor

Cognitive Structures of 5th Grade Students towards the Concept of Social Media: An Example of its Relationship with the Social Studies Course Curriculum

In this research, it is aimed to examine the cognitive structures of 5th grade students regarding the concept of social media within the scope of Social Studies course through metaphors. In the study, phenomenology and case study design within the framework of qualitative research model; Content analysis method was used to interpret the collected data. The metaphors created by the students in the data collection form were grouped under 12 conceptual categories. It is seen that the students concentrate on the categories of "with features of use and provide information" related to the concept, they have misconceptions and they successfully express their cognitive structures. It is seen that the achievements and skills in the Social Studies course curriculum are also included in the metaphors that the students created for this concept.

Keywords:

Social studies course, social media, cognitive structure, metaphor. Sosyal bilgiler dersi, sosyal medya, bilişsel yapı, metafor,

PDF

___

Ada, S. (2013). Öğrencilerin matematik dersine ve matematik öğretmenine yönelik algılarının metaforlar yardımıyla belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Arslan, A. (2020). Üniversite öğrencilerinin dijital bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 4 (7), 27-41. https://doi.org/10.31458/iejes.600483
Bayraktar, F. (2013). İnternet bağımlılığı sorunlar ve çözümler. M, Kalkan & C, Kaygusuz (Ed.), İnternet ve ergen gelişimi (pp.75-94). Ankara, Türkiye: Anı Yayınevi.
Canbek, G., & Sağıroğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10 (1), 33-39.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün&S. B. Demir, Çev.). Ankara, Türkiye: Siyasal.
Dur, F. (2006). Understanding metaphor: A cognitive approach focusing on identification of metaphors in poetry. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Ekici, G. (2016a). Öğretmen adaylarının bilgisayar kavramına ilişkin metaforik algıları. [Student-teachers’ metaphoric perceptions towards the concept of “computer”]. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(3), 755-781.
Ekici, G. (2016b). Biyoloji öğretmeni adaylarının mikroskop kavramına ilişkin algılarının belirlenmesi: Bir metafor analizi çalışması. [Determination of the preservice biology teachers’ perceptions of microscope: example for metaphor analysis]. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 615-636.
Erol, G., & Hassan, A. (2014). Gençlerin sosyal medya kullanım ve sosyal medya kullanımının tatil tercihlerine etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(31), 804-812.
Fourie, M., & Schlebusch, G. (2022). Information processing ability and its implications for teaching and learning. International e-Journal of Educational Studies, 6 (12), 110-123. https://doi.org/10.31458/iejes.1130846
Geçit, Y., & Gençer, G. (2011). Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi: Rize üniversitesi örneği Marmara Coğrafya Dergisi, 23, 1-19.
Gutek, G. L. (2011). Eğitimde felsefi ve ideolojik yaklaşımlar. (N. Kale, Çev.). Ankara: Ütopya.
Hruschka, D. J., Schwartz, D., St. John, D.C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R. A., & Carey, J. W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16(3), 307-331.
Jenkins, H., & Clinton, K. (2009) Confronting the challenges of participatory culture, MIT: Massachusetts. Kılcan, B. (2013). Sosyal bilgiler öğretim programında yer alan değerlere ilişkin öğrenci algılarının incelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Lakoff, G., & Johnson, M. (2015). Metaforlar: Hayat anlam ve dil. (G. Y. Demir, Çev.). İstanbul: İthaki. Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara: MEB Devlet Kitapları.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2. ed.). Thousand Oaks, California: SAGE.
O'Keeffe, G. S., & Pearson, K. C. (2011). The impact of social media on children, adolescents, and families. Pediatrics, 127, 800-801.
Öztürk, N. (2001). Sınıf öğretmenlerinin istenmeyen davranışlarına ilişkin görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Pishghadam, R., & Pourali, S. (2011). Metaphorical analysis of Iranian MA Students’ beliefs: A qualitative study. Higher Education Studies, 1 (1), 27-37.
Prensky, M. (2001). “Digital natives, digital immigrants”. NCB University Press, 9(5), 1-6.
Ratcliff, D. (1995). Validity and reliability in qualitative research. http://qualitativeresearch.ratcliffs.net/Validity.pdf
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 7(2), 281-326.
Shenton, A. K. (2004). Strategies for ensuring trustworthiness in qualitative research projects. Education for Information, 22(2), 63-75.
Şendağ, S., & Odabaşı, H. F. (2006). İnternet ve çocuk: Etik bunun neresinde? 6.Uluslararası Eğitim Teknolojileri Konferansı, 1508-1515.
Tahiroğlu, A. Y., Bahalı, K., Avcı, A., Seydaoğlu, G., & Uzel, M. (2009). Ailedeki disiplin yöntemleri, demografik özellikler ve çocuklardaki davranış sorunları arasındaki ilişki. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 16 (2), 67-82.
Temür, N. (2013). Türkiye’de güvenli internet. Ankara: Türkiye Noterler Birliği.
Yalar, T. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler programında değerler eğitiminin mevcut durumunun belirlenmesi ve öğretmenlere yönelik bir program modülü geliştirme. Doktora Tezi. Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin. Retrieved from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yin, R. K. (2009). Case study methods: design and methods (4. Baskı). Thousand Oaks: Sage.
Sosyal Medya Siteleri. (2021). Tüm sosyal medya siteleri ve güncel üye sayıları. Retrieved from https://hozkomurcu.com/75-farkli-sosyal-medya-sitesi/.
Webrazzi (2021). Commencis sosyal medya raporu. Retrieved from https://webrazzi.com/2021/04/19/commencis-2021-sosyal-medya-raporundan-one-cikan-basliklar/.