TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME İSTEMİ

için acentenin denkleştirme istemi konusundaki boşluk doktrindeki görüşler ve Yargıtay'ın kararları ile doldurulmaya çalışılmıştır. Ancak TTK m. 122 ile acentenin denkleştirme istemi yasal düzenlenmeye kavuşmuştur. Acentelik sözleşmesi süresince acentenin faaliyet ve çabasıyla oluşturulan müşteri çevresinden fayda sağlayan müvekkil, sözleşme sona erdikten sonra da bu çevreden yararlanmaya ve kazanç elde etmeye devam eder. Denkleştirme istemi de bu yarar karşılığında acenteye ödenen karşılığı ifade ed.er. Bizde bu çalışmamızda acentenin denkleştirme istemi müessesesini incelemeye çalıştık.

Agent's indemnity claim had not been positively regulated previously, the lacunae tried to be filled with doctrine and Resolutions. With the article 122 of TCC, agent's indemnity claim reached a general legal regulation. Principal derives benefit from the customer portfolio formed by the effort and activity of agency during the term of contract and continues to make profit and derive benefit from these connections after the termination. The indemnity claim signifies the payment in return of this benefit. In this study, we tried to exhaust the agent's indemnity claim conception.

PDF

___

Akın, İrfan; Acentenin Denkleştirme Hakkı ve Alman Hukukun- daki Yeni Gelişmeler, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 62, Sayı: 3, 2013, ss. 613-641.

Akkan Daniş, Çiğdem; Acentelerin Komisyon (Ücret) Talep Etme Hakkı, İzmir Barosu Dergisi Sayı: 4, Ekim 2007, ss. 213-239.

Alışkan, Murat ve Gençtürk, Muharrem; Acentenin Komisyon Hakkı, Özellikle TTK'nın 129. Maddesine Göre Komisyon Hak Kazan- ma Anı Bakımından Aracı Acente İle Sözleşme Yapan Acente Arasında Fark Olup Olmadığı Sorunu-Bilgi Toplumunda Hukuk Ünal Tekinalp'e Armağan, Beta Yayınları, İstanbul, 2003, ss. 19-43.

Arkan, Sabih; Ticari İşletme Hukuku, Gözden Geçirilmiş 19. Bas- kı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 2014.

Ayan, Özge; Acentenin Denkleştirme Talep Etme Hakkı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2008.

Ayan, Özge; 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun Acentelik Kıs- mında Getirdiği Yenilikler, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:12, Sayı:2, 2010, ss. 79-120.

Aybar Badak, Zehra; 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Denk- leştirme İstemi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 24, Güz 2013/2, ss. 167-201.

Ayhan, Rıza, Özdamar, Mehmet ve Çağla, Hayrettin; Ticari İş- letme Hukuku Genel Esaslar, Yenilenmiş 4. Bası, Turhan Kitabevi, An- kara, 2011.

Baştuğ, İrfan ve Erdem, Ercüment; Ticari İşletme Hukuku, Do- kuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Ya- yınları, Ankara, 1993.

Can, Ozan; Acentenin Denkleştirme İstemine ve Rekabet Yasağı Anlaşmasına İlişkin Hükümlerin 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 103 (1) Maddesinde Sayılanlar Hakkında Uygulanırlığı, Hacettepe Hu- kuk Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, 2012, ss. 27-36.

Cengiz, Ali; Acente Kavramı ve Acentelik Sözleşmesinden Do- ğan Hak ve Borçları, Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:1, Sayı:2, 2011, ss. 140-165.

Çeker, Mustafa; 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Ticaret Hukuku, Karahan Kitabevi, Adana, 2012.

Deryal, Yahya; Ticaret Hukuku, Geliştirilmiş 6. Baskı, Derya Kita- bevi, Trabzon, 2002.

Dönmez, Onur; Acente Sözleşmelerinden Doğan Hak ve Borçlar (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.

Erdem, Ercüment; Tek Satıcılık Sözleşmesinde Denkleştirme Ta- lebi (Müşteri Tazminatı)-Bilgi Toplumunda Hukuk Ünal Tekinalp'e Armağan, Beta Yayınları İstanbul, 2003, ss. 91-120.

Eren, Fikret; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 12. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2010.

Eriş, Gönen; Açıklamalı İçtihatlı En Son Değişikliklerle Birlikte Türk Ticaret Kanunu-Ticari İşletme ve Şirketler, Cilt:1, Gözden Geçi- rilerek Güncellenmiş Geliştirilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2004.

Ertabak, Ünal; Tek Satıcının Müşteri Tazminatı Talebi ve Müşteri Tazminatı Miktarının Hesaplanması, Legal Kitabevi, İstanbul, 2011.

Franko, Nisim; Acentanın Ücret Hakkı-Reha Poroy'a Armağan, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul, 1995, ss. 164- 174.

Gürzumar, Berat Osman; Franchise Sözleşmesi ve Bu Sözleşme- lerin Temelini Oluşturan Sistemlerin Hukuken Korunması, Beta Yayın- ları, İstanbul, 1995.

Havutçu, Ayşe; Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde Te- merrüt ve Müsbet Zararın Tazmini, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, İzmir, 1995.

İmregün, Oğuz; Kara Ticaret Hukuku Dersleri (Genel Hükümler- Ortaklıklar-Kıymetli Evrak), 12. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2001.

İnan, Nurkut; Tek Satıcılık Sözleşmesi ve Üçüncü Kişiler, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt:XVII, Sayı:2, 1993, ss. 55-77.

İşgüzar, Hasan; Tek Satıcılık Sözleşmesi, Dayınlarlı Yayınları, An- kara, 1989.

Karahan, Sami; Ticari İşletme Hukuku, Gözden Geçirilmiş 15. Baskı, Mimoza Yayınları, Konya, 2007.

Karasu, Rauf; Türk Ticaret Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısı'na Göre Acentanın Denkleştirme Talebi, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:57, Sayı:4, 2008, ss. 283-318.

Kaya, Arslan; Türk Ticaret Kanunu Şerhi Acentelik, Beta Yayınla- rı, İstanbul, 2013.

Kaya, Mustafa İsmail; Acentelik Hukuku, Adalet Yayınevi, Anka- ra, 2014.

Kaya, Nebi; Alman Hukukuna Göre Portföy Tazminatından Söz- leşme İle Vazgeçilebilir mi? (Münih İstinaf Mahkemesi'nin 11.01.2002 Tarihli Kararının Değerlendirilmesi)-Prof. Dr. Hüseyin Ülgen'e Arma- ğan, Vedat Yayınevi, İstanbul, 2007, ss. 3-12.

Kayıhan, Şaban; Türk Hukukunda Acentelik Sözleşmesi, 4. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2011.

Kınacıoğlu, Naci; Acente ve Acentelik Sözleşmesi, Ankara İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi Yayınları, Ankara, 1963.

Kuru, Baki, Arslan, Ramazan ve Yılmaz, Ejder; Medeni Usul Hukuku, 6100 Sayılı HMK'na Göre Yeniden Yazılmış 22. Baskı, Yetkin Hukuk Yayınları, Ankara, 2011.

Moroğlu, Erdoğan; Türk Ticaret Kanunu Tasarısı ile Yürürlük ve Uygulama Kanunu Tasarısı Taslağı, 4. Bası, Türkiye Barolar Birliği Ya- yını, Ankara, 2006

Narmanlıoğlu, Ünal; İş Hukuku Ferdi İş İlişkileri I, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları, İzmir, 1998.

Ormancı Altınok, Pınar; Tek Satıcılık Sözleşmesinde Müşteri Tazminatı İsviçre Federal Mahkemesinin 22 Mayıs 2008 Tarihli Kararı (ATF 134 III 497 vd.) Üzerine Düşünceler, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:1 58, Sayı:3, 2009, ss. 451-480.

Öztan, Fırat; Kıymetli Evrak Hukuku, Güncelleştirilmiş 13. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2007.

Poroy, Reha ve Tekinalp, Ünal; Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, 18. Bası, Vedat Yayınevi, İstanbul, 2007.

Poroy, Reha ve Yasaman, Hamdi; Ticari İşletme Hukuku, Geniş- letilmiş ve Güncelleştirilmiş 12. Baskı, Vedat Yayınevi, İstanbul, 2007.

Reva, Zeynep; Acente Portföy Tazminatı ve Türk Ticaret Kanunu Tasarısındaki Yeri, Sigorta Araştırmaları Dergisi, Sayı:2, Temmuz 2006, ss. 219-244.

Seliçi, Özer; Borçlar Kanuna Göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul, 1977.

Sopacı, Birgül; Sigorta Acentesinin Portföy Akçesi Hakkı-Prof. Dr. Fahiman Tekil'in Anısına Armağan, Beta Yayınları, İstanbul, 2003, ss. 439-460

Tandoğan, Haluk; Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Cilt:I/I, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1982.

Tandoğan, Haluk; Tek Satıcılık Sözleşmesi, Banka ve Ticaret Hu- kuku Dergisi, Cilt:XI, Sayı: 4, Aralık 1982, ss. 1-36

Tekinalp, Ünal; Türk Hukukunda Acentanın Portföy Akçası Tale- bi-Ali Bozer'e Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara, 1998, ss. 1-17.

Tekinay, Selahattin, Akman, Sermet, Burcuoğlu, Haluk ve Al- top, Atilla; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1993.

Tunçomağ, Kenan; Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Cilt:1, 6. Baskı, Sermet Matbaası, İstanbul, 1976.

Umar, Bilge; Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Yetkin Hukuk Yayınları, Ankara, 2011.

Ülgen, Hüseyin, Teoman, Ömer, Helvacı, Mehmet, Kendige- len, Abuzer, Kaya, Arslan ve Nomer Ertan, N. Füsun; Ticari İşletme Hukuku, Vedat Yayınevi, İstanbul, 2006.

Yavuz, Cevdet: Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 6. Baskı, Beta Yayınları İstanbul, 2002.

Yavuz, Nihat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Adalet Yayı- nevi, Ankara, 2013.

Zevkliler, Aydın, Acabey, Beşir ve Gökyayla, Emre; Medeni Hukuk, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 6. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara,