BİREYSEL BAŞVURUDA ANAYASA MAHKEMESİNİN YETKİ ALANI (YER BAKIMINDAN YETKİSİ)

Anayasanın 148. maddesinin 3. fıkrasına göre herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu gücü tarafından, ihlâl edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Bu makalede Türk Anayasa Mah- kemesinin yetki alanı (yer bakımından yetkisi) meselesi incelenecektir.

___

Altıparmak, Kerem; “Sınır Dışı Operasyonlarda Papatya Falı: Av- rupa İnsan Hakları Mahkemesi Davaya Bakacak, Bakmayacak, Baka- cak...”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt: 5, No: 3, 2006

Arsava, Füsun; “AİHK’nun Konvansiyon Alanı Dışında Uygulan- ması Kriterleri ve Bu Çerçevede Doğan Uluslararası Sorumluluk”, Ha- cettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, 2011

Atasoy, Hakan; Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Kabul Edilebilirlik Koşulları, Adalet Yayınevi, Ankara, 2015

Aydın, Öykü Didem; “Türk Anayasa Yargısında Yeni Bir Mekaniz- ma: Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XV, 2011, Sayı: 4

Bakırcı, Hasan; “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Taraf Dev- letlerin Ülkeleri Dışındaki Eylemlerinden Doğan Sorumluluğu”, Haşim Kılıç’a Armağan, Ed.: Ali Rıza Çoban/Serdar Gülener/Musa Sağlam/ Hüseyin Ekinci, Cilt: 2, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara, 2015

Batır, Kerem; Yirmibirinci Yüzyılda Deniz Haydutluğu ve Uluslara- rası Hukuk, USAK Yayınları, Ankara, 2011

Bayıllıoğlu, Uğur; “Somali Sahilleri ve Açıklarında İşlenen Deniz Haydutluğu Fiillerine Karşı Yürütülen Mücadelenin Hukuki Dayanak- ları ve Türkiye’nin Durumu”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XV, Sayı: 1, 2011

Bilir, Faruk; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Yargılama Yetkisi, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2012

Bozkurt, Enver; Devletler Hukuku Bakımından Türkiye’nin Sınır İlişkileri, Kazancı Yayınları, İstanbul, 1992

Çınar, İbrahim; “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Yargı Yetki- si ve Mağdurluk Statüsü”, Bireysel Başvuru, İnceleme Usulü ve Kabul Edi- lebilirlik Kriterleri (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahke- mesi), Ed.: Musa Sağlam, Şen Matbaa, Ankara, 2013

Çoban, Ali Rıza; “Bireysel Başvuru: Türk Anayasa Mahkemesi İçin Ağır İş Yükü Sorunu”, AİHM ve Türkiye II: Anayasa Şikâyeti ve AİHM, Ed.: Ahmet Taşkın, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, 2011

Dutertre, Gilles; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarından Örnekler, Avrupa Konseyi Yayınları, 2003, http://www.anayasa.gov.tr/ files/insan_haklari_mahkemesi/kitaplar/aihmkararlarindanornekler. pdf (E.T. 02.10.2017)

Ekinci, Hüseyin; “Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Ka- bul Edilebilirlik Kriterleri ve İnceleme Yöntemi”, Anayasa Yargısı Dergi- si, Cilt: 30, 2013

Ekinci, Hüseyin/Sağlam, Musa; 66 soruda Bireysel Başvuru, Ana- yasa Mahkemesi Yayınları, Ankara, 2015

Goodman, Ryan; “Turkey’s US-Backed Operation in Syria Has Created an International Armed Conflict”, https://www.justsecurity. org/33643/us-backed-turkey-operation-syria-creates-international- armed-conflict/ (E.T. 11.05.2017)

Gölcüklü, Feyyaz/Gözübüyük, Şeref; Avrupa İnsan Hakları Söz- leşmesi ve Uygulaması, 2. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 1996

Gözübüyük, A. Şeref; Yönetsel Yargı, 24. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006

Karadağ, Yasemin; AİHM Kararlarında Ülke Dışı Yargı Yetkisi Kav- ramının Uygulanması ve Dönüşümü, Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Uluslararası İlişkiler Anabi- lim Dalı, Ankara, 2015

Keskin, Funda; Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma: Savaş, Ka- rışma ve Birleşmiş Milletler, Mülkiyeliler Birliği Vakfı Yayınları, Ankara, 1998

Kretzmer, David; “The Inherent Right to Self-Defence and Pro- portionality in Jus Ad Bellum”, EJIL, 2013, Vol. 24, No. 1

Kuran, Selami; Uluslararası Deniz Hukuku, Arıkan, İstanbul, 2006

Özbey, Özcan; Türk Hukukunda Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2013

Pazarcı, Hüseyin; Uluslararası Hukuk Dersleri 2. Kitap, 8. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2005

Pazarcı, Hüseyin; Uluslararası Hukuk Dersleri 4. Kitap, 2. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2006

Pazarcı, Hüseyin; Türk Dış Politikasının Başlıca Sorunları, Turhan Kitabevi, Ankara, 2015

Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Muhammet, Özekes; Medeni Usul Hukuku, 2. Baskı, Ankara, 2001

Reeves, Shane/Wallace, David; “Has Turkey Occupied Northern Syria?”, https://www.lawfareblog.com/has-turkey-occupied-northern- syria (E.T. 11.05.2017)

Sarıbeyoğlu-Skalar, Meltem; “Ülke Dışındaki Askeri Faaliyet- lerde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Genişleyen Yetki Alanı: Jaloud/Hollanda Kararı”, Prof. Dr. Hüseyin Pazarcı’ya Armağan, An- kara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 2015

Sarıkaya, Muharrem; “Suriye’de Yeni Ordu Kuruluyor”, Haber- türk, 30 Haziran 2017

Saulnier, Françoise Bouchet; “İşgal Altındaki Yer” Maddesi, İn- sancıl Hukuk Sözlüğü, Çev.: Selahattin Bağdatlı, İletişim Yayınları, 2002

Sheikh, Salman Rafi; “Turkey’s “Illegal Invasion” of Syria: Opera- tion “Euphrates Shield” Turns Into Operation “Occupation”, http:// www.globalresearch.ca/turkeys-illegal-invasion-of-syria-operation- euphrates-shield-turns-into-operation-occupation/5548280 (E.T. 11.05.2017)

Sur, Melda; Uluslararası Hukukun Esasları, 3. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul, 2008

Şirin, Tolga; Türkiye’de Anayasa Şikâyeti (Bireysel Başvuru), İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi ve Almanya Uygulaması ile Mukayeseli Bir İn- celeme, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2013

Terzioğlu, Süleyman Sırrı; “Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Baş- vuruda, Hak İhlâline Yol Açan Kamu Gücü Faaliyetinin, Yürütme Or- ganı Bakımından Türkiye Cumhuriyeti Devletine Atfedilebilmesi Soru- nu”, TBB Dergisi, 2016/127

Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Sancakdar, Oğuz; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’nin İnsan Hakları So- runu, Seçkin Yayınları, Ankara, 2002

Topal, Ahmet Hamdi; Uluslararası Terörizm ve Terörist Eylemlere Karşı Kuvvet Kullanımı, Beta Yayınları, İstanbul, 2005

Tütüncü, Ayşe Nur; “Özgürlük Harekâtı Sonrasında Irak’ın Düze- ni ve Koalisyon Güçlerinin Eylemlerini Yöneten Milletlerarası Hukuk”, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, Yıl: 24, Sayı: 1-2, 2004

Tütüncü, Ayşe Nur; İnsancıl Hukuka Giriş, Beta Yayınları, İstan- bul, 2006

Ural, Sami Sezai; Hak ve Özgürlüklerin Korunması Bağlamında Bi- reysel Başvuru (Anayasa Mahkemesi), Seçkin Yayınları, Ankara, 2013

Yamaner, Melike Batur; Silahlı Çatışmalarda Sivillerin Korunması, Arıkan Yayınları, İstanbul, 2007