AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ
özleşmeler Hukukunun en önemli ilkesi olan sözleşmeye bağlılık ilkesi uyarınca, sözleşme kurulduktan sonra meydana gelen hal ve şartlar ne olursa olsun taraflar, sözleşme ile üstlendikleri edimleri yerine getirmekle yü- kümlüdürler. Ancak günümüzde yaşanan ekonomik krizler sözleşmenin ifasını katlanılmaz duruma getirebilir. Böyle bir durumda sözleşmenin ifasında ısrar etmek, büyük adaletsizliklere yol açacaktır. Bu sebeple, bazı durumlarda sözleşmenin değişen koşullara uyarlanması ya da sona erdirilmesi mümkün olmaktadır. Sözleşmenin değişen şartlara uyarlanabilmesi için yasal düzenleme 6098 sayılı TBK.'nın 138. maddesinde yer alan yeni bir düzenlemedir. Buna göre; aşırı ifa güçlüğü sözleşmenin kurulması sırasında tarafların öngöremeyecekleri, öngörülmesinin de beklenemeyeceği olağanüstü durumların ortaya çıkmasıyla sözleşmenin esaslı şekilde değişmesini, sözleşmede edimler arasında kurulan dengenin bozulmasını ve borçlu için sözleşme koşullarında borcun ifasının dürüstlük kuralına aykırı düşecek ölçüde değişmesini ifade etmektedir.
In accordance with the principle of loyalty to the contract, which is the most important principle of the Contract Law, the parties are obliged to fulfill the obligations under the contract regardless of the circumstances and circumstances after the contract is established. However, today’s economic crises can make the contracting process unbearable. In such a situation, insisting on the act of the contract will lead to great injustices. For this reason, in some cases it is possible for the contract to be adapted to the changing circumstances or to be terminated
___
ALTUNKAYA, Mehmet: “Edimin Başlangıçtaki İmkansızlığı”, Doktora Tezi, Konya, 2004.ANTALYA, O. Gökhan: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, C. I, 2. B. , İstanbul, 2017.
ARAT, Ayşe: Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanması, Ankara, 2006.
AYAN, Mehmet: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 11. B. , Ekim 2016.
BAYSAL, Başak: Sözleşmenin Uyarlanması, 1. B. , İstanbul, Şubat 2009.
ERDOĞAN, İhsan: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 3. B. , Ankara, Ocak 2017.
EREN, Fikret: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 14. B. , Ankara, 2012.
GÖZÜBÜYÜK, Abdullah Pulat: Mücbir Sebepler ve Beklenmeyen Haller, Ankara, 1945.
HAVUTCU, Ayşe: “İfa Engelleri ve İfa Engellerine Bağlanan Hukuki Sonuçlar” Prof. Dr. Cevdet Yavuz’a Armağan, İstanbul, 2011, s. 317-337.
İNAL, Tamer: “Mücbir Sebeplerin Oluşum Unsurları”, Prof. Dr. Kemal Oğuzman’a Armağan, Ankara, 1997, s. 13-53.
KAPLAN, İbrahim: Hakimin Sözleşmeye Müdahalesi, 2. B. , Ankara, 2007.
KILIÇOĞLU, Ahmet M. : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 3. B. , Ankara, 2003.
KILIÇOĞLU, M. Ahmet: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 21. B. , Ankara, 2017, (KILIÇOĞLU, 2017).
KOCAYUSUFPAŞAOĞLU/HATEMİ/SEROZAN/ARPACI: Borçlar Hukuku, Genel Bölüm, SEROZAN, Rona, İfa/İfa Engelleri/ Haksız Zenginleşme, 6. B. , İstanbul, 2014.
NART, Serdar: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler - Özel Hükümler, Ankara, 2014.
NOMER, N. Haluk: Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 13. B. , İstanbul, 2013.
OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, Turgut: Borçlar Hukuku, Genel Hü- kümler, 7.B. , İstanbul, 2009.
REİSOĞLU, Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul, Ocak 1993.
ŞENYÜZ, Doğan:Borçlar Hukuku Genel ve Özel Hükümler, 2. B. , Bursa, 2005.
TEZCAN, Mehmet: “Clausula Rebus Sic Stantibus İlkesi ve Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2004.
TOPUZ, Seçkin: Türk – İsviçre ve Alman Borçlar Hukukunda Denge Bozulması ve İfa Güçlüğü Durumlarında Sözleşmeye Müdahale, Ankara, 2009.
TUNÇER, Polat: Borçlar Hukuku Temel Bilgiler, 1. B. , Ankara, Şubat 2016.
ACAR, Hakan: “Unidroit ve Avrupa Borçlar Hukuku Prensipleri Işığında Aşırı İfa Güçlüğü”, EÜHFD. , C. XII, S. 1-2, 2008, s. 111-135, http://eski.erzincan.edu.tr /birim/HukukDergi/makale/2008_XII_6. pdf, e.t.: 25.04.2017.
BAYSAL, Başak: “6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 480. maddesinin Değerlendirilmesi”, İÜHFM. , C. LXIX, S. 1-2, İstanbul, 2011, s. 477-484, http://www.journals.istanbul.edu.tr, e.t.: 02.05.20- 17; (Kısaltma; BAYSAL, TBK. m. 480 değerlendirmesi).
Bilgi Bankası: İstanbul Barosu Yargıtay Karar Arşivi, YHGK. , 27.01.2010 tarih, 2010/14-14E. , 2010/15 K. ,
http://bilgibankasi.istanbulbarosu.org.tr/karar/kira-uyarlamasi-o-felaketli-vakalarda-tenzilo-clausula-rebus-sic-stantibus-ilkesi-o-yargicin-mudahalesi/NXjJ, e.t.: 02.05.2017.
DOĞAN, Gülmelahat: “Aşırı İfa Güçlüğü Nedeniyle Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması”, s. 9-36, http://tbbdergisi.barobirlik. org.tr/m2014-111-1358, e.t.: 25.04.2017.
GÜLEKLİ, Yeşim: “Aşırı İfa Güçlüğü ve Alacaklının Tasavvurunun Boşa Çıkması Halinde İşlem Temelinin Çökmesi Öğretisi”, İstanbul
Üniversitesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, No:18, İstanbul, 1990, s. 43-69, www.journals.istanbul.edu.tr/iumhad/article/ view/1023002478, e.t.: 15.04.20-17.
ROSLER, Hannes: “Alman ve Uluslararası Sözleşme Hukukunda Değişen ve Öngörülemeyen Koşullar”, Çeviren: Tülay Aydın Ünver, İÜHFM. , C. LXVI, S. 1, 2008, s. 353-363, www.journals.istanbul.edu.tr /iuhfm/issue/archive, e.t.: 26.03.2017.
Yargıtay Kararları: “Yargıtay 6. HD. , 19.01.2015 tarih, 2014/13531
E. , 2015/415 K.” , İBD. , Mayıs-Haziran, 2015, C. 89, S. 2015/3, s. 307- 492, http://www.istanbulbarosu.org.tr/files/Yayinlar/Dergi/doc/ ibd20153.pdf, e.t.: 01.05.2017.
YILMAZ, Süleyman: “Dövize Endeksli Tüketici Kredilerinde Uyarlama Sorunu ve Yargıtay’ın Bakışı”, AÜHFD. , 59 (1) Ankara, 2010, s.
131-172, http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/1504/16589.pdf, e.t.: 01.05.20-17.
www.kararara.com
www.kazanci.com
www.lexpera.com.tr www.yargidunyasi.com .tr
- ISSN: 1305-757X
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1936
- Yayıncı: İzmir Baro Başkanlığı
Sayıdaki Diğer Makaleler
AVRUPA BİYOTIP SÖZLEŞMESİ’NDE BENİMSENEN ÖZERKLİK İLKESİNİ TIP, HUKUK VE EDEBİYAT İLE YORUMLAMAK
AİLE KONUTUNUN ÖZGÜLENMESİ DAVASININ HAKSIZ İŞGAL TAZMİNATINA ETKİSİ
SOSYAL MEDYADA KİŞİLİK HAKKI İHLALLERİ VE HUKUKÎ KORUNMA YOLLARI
YARGITAY HUKUK GENEL KURULU’NUN MANEVİ TAZMİNAT TALEBİNİN ISLAH YOLUYLA DAVAYA DAHİL EDİLEMEYECEĞİNE