Kıvırcık koyunlarından kaliteli kesim kuzuları elde etmek amacıyla Alman Siyah Başlı Etçi Koyunu genotiplerinden yararlanma olanakları II. Kuzularda besi, kesim ve karkas özellikleri

Bu araştırma, Alman Siyah Başlı Etçi Koyunu (ASB) genotipi taşıyan koçlar [ASB x Kıvırcık (F2) ve ASB x Merinos (F2)] ile Kıvırcık koyunlar arasında yapılan melezlemeler sonucu elde edilen melez kesim kuzularının büyüme, yaşama gücü, besi performansı, kesim ve karkas özelliklerinin belirlenmesi; kontrol grubunda bulunan saf Kıvırcık kuzularına üstünlüklerinin olup-olmadığının irdelenmesi ve F2 düzeyindeki koçların damızlık olarak değerlendirilebilirliğinin araştırılması amacıyla planlanmıştır. Araştırmanın bu bölümünde kuzulann besi, kesim ve karkas özellikleri ele alınmıştır. (ASB x Kıvırcık) x Kıvırcık, (ASB x Merinos) x Kıvırcık ve Kıvırcık kuzulann besi sonu canlı ağırlıkları sırasıyla 33.17 kg, 32.37 kg ve 28.98 kg; beside toplam canlı ağırlık artışları 12.58 kg, 12.19 kg ve 10.82 kg; günlük canlı ağırlık artışları 224.68 g, 217.71 g ve 193.25 g; 1 kg canlı ağırlık artışı için tüketilen kesif yem miktarları ise 4.63 kg, 4.76 kg ve 5.33 kg olarak belirlenmiştir. Aynı sıra ile soğuk karkas ağırlıkları 17.43 kg, 15.50 kg ve 13.98 kg; soğuk karkas randımanları %48.10, %45.14 ve %45.47; MLD kesit alanı 1335.75 mm2, 1332.36 mm2 ve 1060.50 mm2 olarak bulunmuştur. Bu araştırmada, ASB genotipi taşıyan melez kuzulann besi performansı, kesim ve karkas özellikleri yönünden saf Kıvırcık kuzulanna oranla daha yüksek düzeylere ulaştıklan ve baba hattı olarak ASB melezi F2 koçlann kullanılmasının Marmara Bölgesi'nde erken yaşta kuzu kesiminin yarattığı kayıplann azaltılmasına katkı sağlayabileceği sonucuna vanlmıştır.

The posibilities of using German Blackheaded Mutton genotypes to get high quality lambs from Kıvırcık ewes II. Fattening, slaughter and carcass characteristics of lambs

This study was planned to compare the growth, survival, fattening, slaughter and carcass characteristics of crossbred lambs, which were produced by the mating of Kıvırcık ewes with German Black-Headed Mutton (ASB) x Kıvırcık (F2) rams and ASB x Merino (F2) rams, with each other and also with purebred Kıvırcık lambs, and to investigate the possibilities of using the F2 rams as a sire line in the commercial crossbreeding with Kıvırcık ewes. In this part of the study fattening, slaughter and carcass characteristics of lambs were investigated. Final fattening weights of (ASB x Kıvırcık) x Kıvırcık, (ASB x Merino) x Kıvırcık and Kıvırcık lambs were 33.17 kg, 32.37 kg and 28.98 kg, respectively. Live weight gains were 12.58 kg, 12.19 kg and 10.82 kg; daily live weight gains were 224.68 g, 217.71 g and 193.25 g; concentrated feed consumed per kg live weight gain were 4.63 kg, 4.76 kg and 5.33 kg, respectively. The chilled carcass weights were 17.43 kg, 15.50 kg and 13.98 kg; dressing percentages were 48.10%, 45.14% and 45.47%; eye muscle areas were 1335.75 mm2, 1332.36 mm2 and 1060.50 mm2, respectively. The results of this study showed that the fattening, slaughter and carcass characteristics of crossbred lambs, which carry ASB genotype, were higher than those of purebred Kıvırcık lambs, and the economic loses resulted from the early and light slaughter of lambs in Marmara Region could be reduced by using F2 rams as a sire line.

PDF

___

1.Akçapınar, H., Tekin, M.E., Kadak, R.: Kuzu karkas parçalaması ve parça fiyatlarının belirlenmesinde kullanılacak katsayıların hesaplanması. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1996; 20:9-14.
2.Akçapınar, H., Tekin, M.E., Kadak, R., Akmaz, A., Müftüoğlu, Ş.: Merinos, Alman Siyah Başlı Etçi x Merinos, Hampshire Down x Merinos ve Lincoln x Merinos (Fi)kuzuların büyüme, besi ve karkas özellikleri. Hayv. Araş. Derg., 1992; 2 (2): 18-23.
3.Akçapınar, H.: Dağlıç, Akkaraman ve Kıvırcık kuzuların farklı kesim ağırlıklarında karkas kompozisyonu ve kalitesi üzerinde karşılaştırmalı araştırmalar. Lalahan Zoot. Araş. Enst. Derg., 1981; 21 (3-4): 80-99.
4.Akçapınar, H.: Koyun Yetiştiriciliği. İsmat Matbaacılık, Ankara, 2000.
5.Akgündüz, V., Ak, İ., Koyuncu, M., Filya, İ., Deligözoğlu, F., Tuncel, E.: Etçi koyun ırkları ile Kıvırcık melezi (Fi) kuzuların besi performansı ve karkas özellikleri. Lalahan Hay. Araş. Enst. Derg., 1994; 34 (3-4): 48-64.
6.Altınel, A., Evrim, M., Özcan, M., Başpınar, H., Deligözoğlu, F.: Sakız, Kıvırcık ve Alman Siyah Başlı koyun ırkları arasındaki melezlemeler ile kaliteli kesim kuzuları elde etme olanaklarının araştırılması. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1998; 22: 257-265.
7.Aydoğan, M., Tekin, M.E., Çep, S.: Dorset Down x Akkaraman (Fi) ve Border Leicester x Akkaraman (Fi) kuzuların bazı besi özellikleri. Lalahan Hay. Araş. Enst. Derg., 1993; 33 (3- 4): 30-41.
8.Başpınar, H., Uludağ, N., Yorul, O., Oğan, M., Akgündüz, V., Süerdem, M., Karakaş, E.: İthal etçi koyun ırklarının yarı-entansif koşullarda verim performansları ve adaptasyon kabiliyetleri. Lalahan Hay. Araş. Enst. Derg., 1991; 31(1-2): 52-70.
9.Bayındır, Ş., Okuyan, M.R., Tuncel, E., Yıldırım, Z.: Kıvırcık, Merinos, Merinos x Kıvırcık (Fi), ile de France x Kıvırcık (Fi) ve ile de France x Merinos (Fj) melezlerinin intensif koşullardaki besi performansları ile kesim ve karkas özellikleri. Uludağ Üniv. Zir.Fak. Derg., 1986; 5: 119-126.
10.Boggs, D.L., Merkel, R.A.: Live Animal Carcass Evaluation and Selection Manual, Kendall / Hunt Publishing company, IOWA, 1993, 53-58.
11.Croston, D., Pollott, G.: Planned Sheep Production, Second Edition, Blackwell Scientific Publications, Oxford, 1994, 175-196.
12.Eliçin, A., Cangir, S., Karabulut, A., Sabaz, S., Ankaralı, B., Öztürk, H.: Entansif besiye alınan Anadolu Merinosu, ile de France x Anadolu Merinosu (Fi), Akkaraman, ile de France x Akkaraman (Fi), Malya erkek kuzuların besi gücü ve karkas özellikleri. Çayır Mer'a Zootekni Araş. Enst. Yayın No.99, 1984.
13.Harvey, W.B.: Least-Squares of Data with Unequal Subclass Number, US Departmant of Agriculture, Report of Agricultural Research Service; H-4, 1975.
14.Kadak, R., Akçapınar, H., Tekin, M.E., Akmaz, A., Müftüoğlu, Ş.: Alman Siyah Başlı Etçi x Akkaraman, Hampshire Down x Akkaraman, Alman Siyah Başlı Etçi x İvesi ve Hampshire Down x İvesi (Fi) kuzuların büyüme, besi ve karkas özellikleri. Hayv. Araş. Derg., 1993; 3 (1): 1-7.
15.Özcan, M, Altinel,A., Yılmaz, A., Akgündüz, V.: Studies on the possibility of improving lamb production by two-way and three-way crossbreeding with German Black-headed mutton, Kıvırcık and Chios sheep breeds. 2. Fattening and carcass characteristics of lambs. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 2001; 25: 695-702.
16.Tuncel, E., Yıldırım, Z., Ak, İ.: Yem sanayii yemi ve % 85 dane arpa + % 15 ayçiçeği tohumu küspesi ile beslenen kıvırcık erkek kuzuların entansif besideki performansı. Uludağ Üniv. Zir. Fak. Derg., 1987; 6: 57-63.
17.Yalçın, B.C.: Türkiye'de koyun yetiştiriciliği ve sorunları. Doğu Anadolu Hayvancılık Sempozyumu, Elazığ. 1985; 167-176.
18.Yılmaz, A., Altınel, A.: Carcass characteristics at different ages of the three-way crossbred slaughter lambs produced by the use of German Black-headed mutton as a sire line. AssiutVet. Med. J., 2003; 49: 152-159.