Rawls'ın Adalet Teorisi ya da Biçimsel Hak Anlayışının Teorik Açmazları Üzerine

Bu makalede Rawls’ın adalet teorisi üzerine bir dizi eleştiri temellendirilmeye çalışılacaktır. Adalet teorisinin Kantçı ve faydacı kökleri teorinin evrensellik iddiasını zayıflatmakta ve adaletin gerçekleştirilebilirliğine olan inancı da azaltmaktadır. Yine benzeri şekilde doğa durumu ve sözleşme durumu üzerine inşa edilmiş teorinin hem özgür iradeye güvenmesi, hem de ayrıntılı kural ve istisnalar ile bu güveni denetlemesi oldukça çelişkilidir. Teorinin kavramsal tutarlığına gölge düşüren bir dizi ayrıntının gölgesinde bir diğer dikkat çekici sorun da adaletin Rawls’ça oldukça muhafazakar bir tonda kurgulanmasında yatar. Filozof bilgisizlik peçesi altında bilinçsiz insanların adaleti yarattıklarını savlarken farkında olmayarak modern dünyanın sorunlu toplumsal zemini kendisine konu almıştır. Sonuç olarak Rawls’ın bizlere adalet sorunu şeklinde tercüme ettiği modern meşruluk krizinin filozofun ortaya koyduğu kısıtlar çerçevesinde çözülemeyeceği iddiası tanıtlanmaya çalışılacaktır.

The Theoretical Difficulties of Rawl's Justice Theory or His Understanding of Structural Rights

In this article efforts will be paid to found a series of critiques on Rawls’s “a theory of justice”. Kantian and pragmatic roots of the justice theory weakens the universality claim of this theory and decreases the level of belief for achievability of justice. Again, it is quite contradictory that the theory built on state of nature or state of contract both trusts free will and audits this confidence with detailed rules and exceptions. Another point of attention under the shadow of a series of details that impair conceptual coherence of the theory lies in the problem that justice is edited at a quite conservative tone by Rawls. The philosopher argues that unconscious people crate justice under the veil of lack of knowledge, and he unknowingly took problematic societal grounds of the modern world as his subject. As a result, we shall try to show that modern legitimacy crisis that Rawls translates as a problem of justice cannot be resolved within the limitations that the philosopher argues.

___

  • • AKTAŞ, Saruri, Hayek’in Hukuk ve Adalet Teorisi, Ankara: Liberte Yayınları, 2001.
  • • ARNHART, Larry, Siyasi Düşünce Tarihi, Çev:Ahmet Kemal Bayram, Ankara: Adres Yayınları, 2004.
  • • BARBER, Benjamin, Güçlü Demokrasi, Çev:Mehmet Beşikçi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1995.
  • • BARRY, Norman P., An Introduction to Modern Political Theory, London: Macmillan, 1995.
  • • BARRY, N. P., Komünizm Sonrası Dönemde Klasik Liberalizm, Çev:Mustafa Erdoğan, Ankara: Liberte Yayınları, 1997.
  • • BARRY, Norman P., Yeni Sağ, Çev:Cevdet Aykan, Ankara: Tisimat Yayınları, 1989.
  • • *BARRY, Brian, The Liberal Theory of Justice, Oxford: Oxford Universtiy Press, 1973.
  • • *BARRY, Brian, The Liberal Theory of Justice:A Critical Examination of the Principal Doctrines in A Theory of Justince by John Rawls, London: Oxford Universtiy Press, 1973. (aynı olabilir mi)
  • • BARRY, Brian, “John Rawls and the Priority of Liberty”, The Philosophy of Rawls-The Two Principles and Their Justification, New York, London: Garland Pub, 1989.
  • • BEİTZ, Charles R., Political Theory and International Relations, Princeton: Princeton University Press, 1979.
  • • BELL, Daniel, The Cultural Contradictions of Capitalism, New York: Basic Books, 1978.
  • • BELL, Daniel, “On Meritocracy and Equality”, Public Interest, No.29, Fall, 1972.
  • • BERLİN, I., “İdeal Arayışı Üzerine”, Sosyal ve Siyasi Teori (Der.), Atilla Yayla, Ankara: Siyasal Yayınları, 1999.
  • • BERLİN, I., “Bir İdeal Olarak Eşitlik”, Çev:Mustafa Erdoğan, Yeni Forum 248, 1990.
  • • BERLİN, I., Four Essays on Liberty, Oxford: Oxford Universtiy Press, 1969.
  • • BLANCHARD, Benjamin S., ve WOLTER, J.Fabrycky, System Engineering and Analysis, New Jersey: Englewood Cliffs-Prentice Hall, 1990.
  • • BOWLES, Samuel, ve GİNTİS, Herbert, Demokrasi ve Kapitalizm, Çev:Osman Akınhay, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1996.
  • • BUĞRA, Ayşe, “Karl Polanyi and the Boundaries of Ekonomics”, METU Studies in Development 13, (3 ve 4), 1986.
  • • COHEN, Gerald Allan, “On the Currency of Egalitarian Justice”, Ethics, Sayı 99, Haziran 1989.
  • • CONNOLY, William, The Terms of Political Discourse, Levington: Mass Heath, 1974.
  • • ÇIRAKMAN, Aslı, “Bir Meşruiyet Sorunu Olarak Siyasal Adalet:Rawls ve Höffe”, Liberalizm, Devlet ve Hegemonya, (Der.), E.F Keyman, İstanbul: Everest Yayınları, 2002.
  • • DİQATTRO, Arthur, “Rawls and Left Critism”, Oppenents and Implications of A Theory of Justice, (ed.) H.S. Richardson, New York, London: Garland Pub, 1999.
  • • DOWN, S.C, “Beyond Dualism”, Cambridge Journal of Economics, 14 (2), 1990.
  • • EHMAN, Robert Ehman, “Rawls and Nozick:Justice Without Well-Being”, Eguality and Liberty:Analyzing Rawls and Nozick, ed.J.A Corlett, New York: St. Martin’s Press, 1991.
  • • ERDOĞAN, Mustafa, Anayasal Demokrasi, Ankara: Siyasal Yayınları, 1999.
  • • ERDOĞAN, Mustafa, “Siyasal Düşüncede Liberal Gelenek”, Liberal Toplum Liberal Siyaset, Ankara: Siyasal Yayınları, 1993.
  • • FESTENSTEİN, Matthew, “Contemporary Liberalism”, New Political Thought, (Der.), Adam Lent, London: Lawrance&Wıshart, 1998.
  • • FRİEDMAN, Milton., Kapitalizm ve Özgürlük, Çev: Doğan Erberk-Nülgün Himmetoğlu, Altın Kitaplar, 1988.
  • • GOLSTON, William, Justice and the Human Good and Liberal Purposes, Cambridge: Cambridge University Press, 1998.
  • • GOLSTON, William A., Justice and the Human Good, Chicago: University of Chicago Press, 1980
  • • GOROWITZ, Samual, “John Rawls:Bir Adalet Kuramı”,Çağdaş Siyaset Felsefecileri, (Der.), A.DE Crespıgny-K.R Minogue, İstanbul: Remzi Yayınları, 1981.
  • • GORR, Michael, “Rawls on Natural Inequality”, Equality and Liberty:Analyzing Rawls and Nozick, ed.J.A Corlett, New York: St.Martin’s Press, 1998.
  • • GRAY, John, Post-Liberalizm, Çev:Müfit Günay, Ankara: Dost Yayınları, 2004.
  • • GRAY, John, Liberalisms:Essays in Political Philosophy, Londra ve New York: Routlendge, 1989.
  • • GÜRİZ, Adnan, “Adalet Kavramının Belirsizliği”, Adalet Kavramı, (Der.) Adnan Güriz, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2001.
  • • HARBOUR, William R., The Foundations of Conservative Thought,, Notre Dame: University of Notre Dame Press, 1982.
  • • HABERMAS, Jürgen, Öteki Olmak, Ötekiyle Yaşamak, Çev:İlknur Aka, İstanbul: YKY Yayınları, 2002.
  • • HARTZ, Louis, The Liberal Tradition in Amerika, New York: Harcourt, Brace, 1975.
  • • HAYEK, F.A., The Constitution of Liberty, Chicago: Universirty of Chicago Pres, 1960.
  • • HIRSCHMAN, Albert C., “Piyasa Toplumu Hakkında Görüşler”, Sosyal ve Siyasi Teori, (Der.), Atilla Yayla, Ankara: Siyasal Yayınları, 1999.
  • • HISCHMAN, Otto, The Passıons and the Interest, Princeton: Princeton University Press, 1977.
  • • HOFSTADTER, Richard, The Amerikan Political Tradition, New York: Vintage, 1973.
  • • HÜNLER, Solmaz Zelyüt, İki Adalet Arasında, Ankara: Vadi Yayınları, 1997
  • • KAZGAN, Gülten, İktisadi Düşünce veya Politik İktisadın Evrimi, İstanbul: Remzi Yayınları, 1993.
  • • KETTLER, Davıd, “Yabancılaşma ve Olumsuzluk”, Çağdaş Siyaset Felsefecileri, (Der.), A. De Crespıgny/K.R. Minogue, İstanbul: Remzi Yayınları, 1981.
  • • KEYMAN, F., “Kamusal Alan ve Cumhuriyetçi Liberalizm:Türkiye’de Demokrasi Sorunu”, Doğu Batı, Yıl 2, Sayı 5, 1998.
  • • KİNG, Desmond S., The New Right-Politics, Markets and Citizenship, Chicago, İllinois: The Dorsey Press, 1987.
  • • KRİSTOL, Irwing, “About Eguality”, Two Cheers for Capitalism, New York: Basıc Books, 1978.
  • • KÖKER, Levent, “Demokrasi ve Sosyal Adalet”, Türkiye Günlüğü, n.11, Güz 1990.
  • • KÖKER, Levent, Demokrasi Üzerine Yazılar, Ankara: İmge Yayınları, 1992.
  • • KUKATHAS, Chandran ve PETTİT, Philip, Rawls:A Theory of Justince and Its Critics, Oxford: Polity Press, 1995.
  • • LAKOFF, Sanford, “Özerklik ve Liberal Demokrasi”, Sosyal ve Siyasi Teori, (Der.), Atilla Yayla, Ankara: Siyasal Yayınları, 1999.
  • • LESSEM, Rannie, Global Management Principles, New Jersey: Prentice Hall, 1989.
  • • LYONS, Davıd, “Rawls versus Utilitarianism”, Opponents and Implication of A Theory of Justice, ed.H.S.Richardson, New York, London: Garland Pub, 1999.
  • • MACPHERSON, C.B, “Rawls’s Model of Man and Society”, Oppenents and Implication of A Theory of Justice, ed.H.S.Richardson, New York, London: Garland Pub, 1999.
  • • MULHALL, S. ve SWİFT, A., Liberals and Communitarians, London: Blackwell, 1992.
  • • NİELSEN, Kai, “Capitalism, Socialism and Justince”, (ed.), Tom Regan and Donald Van De Veer, And Justice For All, Totawa, NJ: Rowman&Littlefield, 1982.
  • • NİELSEN, Kai, Eguality and Liberty:A Defense of Radical Egalitarianism, Totowa, NJ: Rowman&Allanheld, 1985.
  • • NİETZSCHE, F., Beyond Good and Evil, New York: Random House, Vintage, 1986.
  • • ÖKTEM, Niyazi, “Adalet Kavramı ve Sosyal Realite”, Adalet Kavramı (Der.), Adnan Güriz, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, 2001.
  • • PAUL, Jeffrey, “Substantive Contracts and the Legimate Basıs of Political Authority” The Monıst, 66, (4), Ekim 1983.
  • • PERİJS, Philippe Van, “Why Surfers Should Be Fed:The Liberal Case For an Unconditional Basic Income”, Philosopy and Public Affairs, Sayı 20, 1991.
  • • RAWLS, John, A Theory of Juctice, Cambridge: Harvard University Press, 1971.
  • • RAWLS, John, “Kantian Constructivism in Moral Theory”, Journal of Philosophy, 77 (Eylül 1980)
  • • RAWLS, John, “Justice As Fairness:Political Not Metaphsical”, Philosopy and Public Affairs, 14, n.3 (Yaz 1985).
  • • RAWLS, John, Political Liberalism, New York: Columbia University Press, 1996.
  • • RAWLS, John, Collected Papers, Massachusetts: Harvard University Press, 2001.
  • • RAWLS, John, Justice as Fairness:A Restatement, Massachusetts: Harvard University Press, 2003.
  • • RONCAQLİA, A., Sraffa and the Theory of Prices, New York: John Wiley, 1978.
  • • ROWLEY, Charles, Özgürlük ve Devlet, Çev:İ.Dalmış, Ankara: Liberte Yayınları, 2002.
  • • RYAN, Alan, “John Rawls”, Çağdaş Temel Kuramlar, (Der.), Q.Skinner, Ankara: Vadi Yayınları, 1997, ss.132-155.
  • • SABINE, George, Yakın Çağ Siyasal Düşünceler Tarihi, Çev:Özer Ozankaya, Ankara: Gündoğan Yayınları, 1991.
  • • SANDEL, Michael, Liberalism and Limit of Justice, Cambridge: Cambridge University Press, 1982.
  • • SINGER, Peter, Animal Liberation, New York: Random House, 1990.
  • • SINGER, Peter, Writings on an Ethical, New York: The Ecco Press, 2000.
  • • SUNAR, İlkay, Düşün ve Toplum, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1979.
  • • TUCKER, Robert C., The Marx-Engels Reader, New York: Norton Press, 1978.
  • • WALLERSTEİN, I., Liberalizmden Sonra, Çev:Erol Öz, İstanbul: Metis Yayınları, 2003.
  • • WALZER Michael, Spheres of Justice, New York: Basic Books, 1983.
  • • WALZER, Michael, Radikal Principles, New York: Basıc Books, 1980.
  • • YAYLA, Atilla, Liberal Bakışlar, Ankara: Siyasal Yayınları, 1993.
  • • ZUCHERT, Michael, “Justice Deserted:A Critigue of Rawls’s Theory of Justince”, Polity 13, (Spring 1981).