İşyerinde Psikolojik Danışmanlık

Bu çalışmada, sosyal sorumluluk bilinci ile hareket edilen örgütsel ortamlarda, çalışanların iş veya özel hayat alanlarında yaşadıkları güçlüklerin giderilmesi için girişilen bir etkinlik olan işyeri psikolojik danışmanlık hizmetleri tanıtılmaktadır. Kısa süreli danışmanlık yaklaşımıyla yürütülen bu hizmetlerle ilgili değerlendirmeler, işgörenler ve örgüt açısından, stresin ve devamsızlığın azalması gibi olumlu sonuçları ortaya koymuştur. Makalede, bu kazanımlara ulaşılması açısından önem taşıyan ve psikolojik destek verilirken göz önünde bulundurulması gereken örgüt kültürü, danışmanın yaşadığı rol çatışmaları ve ahlaki sorunlar gibi konulara dikkat çekilmiştir. Hizmetlerin etkinliğinin arttırılması için kültürel bağlama özgü yöntemlerin geliştirilmesi ve bireylerin güçlü yönlerine odaklanan olumlu bir bakış açısının benimsenmesi önerilmiştir.

Workplace Counselling

Workplace counselling, an initiative displayed by socially responsible organizations is presented in this study. Counselling provision that is implemented with a short-term approach helps employees in relieving difficulties experienced in private life or workplace. Evaluation of such programmes has revealed positive consequences for both employees and the organization. Achieving these outcomes, including a reduced level of stress and absenteeism, requires a consideration of elements like organizational culture, role conflicts experienced by the counsellor, and ethical issues. Finally, suggestions are made for increasing the effectiveness of the counselling practice such as employing culturally sensitive and positive psychology-based methods.

PDF

___

• Aldemir, M. C., Arbak, Y. ve Özmen, Ö. N. T. (2003). Türkiye’de işgörme anlayışı: Tanımı ve boyutları. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 5-28. • American Psychological Association. (1992). Ethical principles of psychologists and code of conduct. American Psychologist, 47, 1597-1611. • Arthur, A. R. (2004). Work-related stress, the blind men and the elephant. British Journal of Guidance and Counselling, 32 (2), 157-169. • Atkinson, R. L., Atkinson, R. C., Smith, E. E., Bem, D. J. ve Hilgard, E. R. (1990). Introduction to psychology (10th ed). New York: Harcourt Brace Jovanovich. • Aycan, Z. ve Kanungo, R. N. (2000). Toplumsal kültürün kurumsal kültür ve insan kaynakları uygulamaları üzerine etkileri: Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları içinde. Z. Aycan. (ed.), 25-53. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. • Aydın, G. (2000). Western models of counseling and psychotherapy within Turkey: Crossing cultural boundaries. The Counseling Psychologist, 28 (2), 281-298. • Aytemiz-Seymen, O. ve Bolat, T. (2005). Örgütlerde bedensel ve zihinsel engelli işgören ayrımcılığı: Uygulamalı etik boyutuyla bir değerlendirme. Öneri, 6 (23), 35-45. • Bachkirova, T. ve Cox, E. (2005). A bridge over troubled water: Bringing together coaching and counselling. Counselling at Work, Spring, 2-9. • Baron, R. A. (1996). Essentials of psychology. Boston: Allyn and Bacon. • Berridge, J. (1990). The EAP and employee counselling. Employee Relations, 12 (1), 38. • British Association for Counselling. (1993). Code of ethics and practice for counsellors. Rugby: BAC. • Bull, A. (1997). Models of counselling in organizations, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 29-41. • Carroll, C. (1997). Building bridges: A study of employee counsellors in the private sector, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 222-239. • Carroll, M. (1996). Workplace counselling: A systematic approach to employee care. London: Sage. • Carroll, M. (1997a). Counselling in organizations: An overview, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 8-28.
• Carroll, M. (1997b). Educating the organization to receive counselling, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 148-165. • Cooper, J. F. (1995). A primer of brief psychotherapy. New York: Norton. • Cummins, A. ve Hoggett, P. (1995). Counselling in the enterprise culture. British Journal of Guidance and Counselling, 23 (3), 301-312. • Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi. • Dağ, İ. (2006). Türkiye Ulusal Ruh Sağlığı Politika Raporu’nun değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Bülteni, 12 (38), 121-123. • De Cenzo, D. A. ve Robbins, S. P. (1996). Human resource management (5th ed). New York: John Wiley and Sons. • Doherty, N. (2004). Do counsellors make good mediators? Counselling at Work, Summer, 12-13. • Dollarhide, C. T. (1997). Counseling for meaning in work and life: An integrated approach. Journal of Humanistic Education and Development, 35 (4), 178-187. • Elliott, M. S. ve Williams, D. I. (2002). A qualitative evaluation of an employee counselling service from the perspective of client, counsellor and organization. Counselling Psychology Quarterly, 15 (2), 201-208. • Ergin, C. (2000). Türkiye’deki örgütlerde çatışmaların çözümlenmesine ilişkin çalışmalar: Türkiye’de Yönetim, Liderlik ve İnsan Kaynakları Uygulamaları içinde. Z. Aycan. (ed.), 243-259. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. • Ergin, C. (2005). İnsan kaynakları yönetimi: Psikolojik bir yaklaşım (3. basım). Ankara: Elma Yayınevi. • Evans, M. P., Valadez, A.A., Burns, S. ve Rodriguez, V. (2002). Brief and nontraditional approaches to mental health counseling: Practitioners’ attitudes. Journal of Mental Health Counseling, 24 (4), 317-329. • Feldman, R. S. (1992). Elements of psychology. New York: McGraw-Hill. • Ferris, G. R. ve Buckley, M. R. (1996). Human resources management: Perspectives, context, functions, and outcomes (3rd ed). Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall. • Fişek, G. O. (1998). Psikoterapide bağlamsal duyarlılık ve Batı kökenli psikoterapilerin uygulanması. IX. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları. 431-440. • Franklin, L. (2003). An introduction to workplace counselling: A practitioner’s guide. Hampshire: Palgrave. • Goss, S. ve Mearns, D. (1997). Applied pluralism in the evaluation of employee counselling. British Journal of Guidance and Counselling, 25 (3), 327-344. • Graafland, J. ve van de Ven, B. (2006). Strategic and moral motivation for corporate social responsibility. Journal of Corporate Citizenship, 22, 111-123. • Greenberg, J. (2002). Managing behavior in organizations (3rd ed). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. • Henry, C. (1996). Taking an ethical position on standards. British Journal of Guidance and Counselling, 24 (1), 35-44.
• Highley-Marchington, C. ve Cooper, C. L. (1997). Evaluating and auditing workplace counselling programmes, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 206-219. • Highley-Marchington, C. ve Cooper, C. L. (1998). An assessment of employee assistance and workplace counselling programmes in British organisations. Contract Research Report, CRR 167. • Hisli-Şahin, N. (2001). Birinci Ulusal Psikoloji Kurultayı açılış konuşması. Türk Psikoloji Bülteni, 7 (23), 3-5. • Hjelle, L. A. ve Ziegler, D. J. (1981). Personality theories: Basic assumptions, research, and applications (2nd ed). New York: McGraw-Hill. • Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work related values. Beverly Hills: Sage. • Holley, W. H. ve Jennings, K. M. (1987). Personnel/human resource management: Contributions and activities (2nd ed). Chicago: The Dryden Press. • Hopkins, R. (2007). Çalışan destek programları. http://www.yenibiris.com. (Erişim: 20.08.2007). • Hoskinson, L. (2005). When self-referrals can be too little, too late. Counselling at Work, Summer, 8-11. • Işıklı, S. (2001). Psikoterapide danışan faktörü: Psikopatolojiye karşı psikonormallik. Türk Psikoloji Bülteni, 7 (23), 164-166. • Ivey, A. E. ve Simek-Downing, L. (1980). Counseling and psychotherapy: Skills, theories, and practice. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall. • İnsankaynaklari.com içerik ekibi. (2005a). Kurumsal sosyal sorumluluk hakkında. http://www.insankaynaklari.com. (Erişim: 27.09.2005). • İnsankaynaklari.com içerik ekibi. (2005b). Kurumlarda koçluk ve mentorluk uygulamaları. http://www.insankaynaklari.com. (Erişim: 27.09.2005). • Joyce, A. S. (2006). Psychotherapy research: Current status and future prospects. The Canadian Journal of Psychiatry, 51 (13), 795-796. • Keser, A. (2003). Çalışmanın değişen anlamı ve örgütsel politikalar. http://www.insankaynaklari.com. (Erişim: 27.09.2005). • Kılıç, M. (2005). Anadoliyan Terapi’nin (Anatolia’s Therapy) tanıtılması. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul (Serbest bildiri). • Kinder, A. (2005). Workplace counselling: A poor relation? Counselling at Work, Spring, 22-24. • Kirk, A. K. ve Brown, D. F. (2003). Employee assistance programs: A review of the management of stress and well-being through workplace counselling and consulting. Australian Psychologist, 38 (2), 138-143. • Kirk-Brown, A. ve Wallace, D. (2004). Predicting burnout and job satisfaction in workplace counselors: The influence of role stressors, job challenge, and organizational knowledge. Journal of Employment Counseling, 41 (1), 29-37. • Lees, J. (2004). Eclecticism and integration within workplace counselling. Counselling at Work, Autumn, 12-15. • Luthans, F. (1995). Organizational behavior (7th ed). New York: McGraw-Hill. • Luthans, F. (2002). Positive organizational behavior: Developing and managing psychological strengths. Academy of Management Executive, 16 (1), 57-75.
• Mander, G. (2005). Suitability and context for brief therapy. Psychodynamic Practice, 11 (4), 417-428. • McInnes, B. (2007). Workplace counselling: Building an evidence base from practice. Counselling at Work, February, 12-15. • McLeod, J. (1993). An introduction to counselling. Buckingham:OUP. • McLeod, J. (2004). Research matters. Counselling at Work, Autumn, 18-19. • McMahon, G. (2005). Behavioral contracting and confidentiality in organizational coaching. Counselling at Work, Spring, 10-12. • Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1 (1), 61-89. • Meyer, J. P., Stanley, D. J., Herscovitch, L. ve Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20-52. • Morris, N. ve Raabe, B. (2002). Some legal implications of CBT stress counselling in the workplace. British Journal of Guidance and Counselling, 30 (1), 55-62. • Öcal, M. (2004). Eğitimde rehberlik. Bursa: Düşünce Kitabevi. • Öner, N. (1993). Türkiye’de rehberlik-psikolojik danışmanlığın kavramsal eleştirisi ve bir model önerisi: VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları içinde. R. Bayraktar ve İ. Dağ. (editörler), 235-242. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını. • Özarallı, N. (2006). İstanbul’da çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren şirketlerin kurumsal sosyal sorumluluk yaklaşımları, şirket kültürü ve çalışanların kurumsal vatandaşlık davranışı: 14. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongre Kitabı içinde. D. Bingöl. (ed.), 715-723. Erzurum: Atatürk Üniversitesi İİBF Yayını. No: 222. • Özbay, Y. (2005). Türkiye’de PDR hizmetlerinin örgütlenmesine yönelik uygulamalar, sorunlar ve çözüm önerileri. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul (Serbest bildiri). • Özoğlu, S. Ç. (1982). Eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Yayınları. No:3. • Palmer, S. (1999). Letting the baby out with the bathwater: Reflections on counselling, counselling psychology, and psychotherapy in Britain. Counselling Psychology Quarterly, 12 (2), 159-168. • Peseschkian, N. ve Tritt, K. (1998). Positive psychotherapy: Effectiveness study and quality assurance. The European Journal of Psychotherapy, Counselling and Health, 1 (1), 93-104. • Raney, S. ve Çınarbaş, D. C. (2005). Counseling in developing countries: Turkey and India as examples. Journal of Mental Health Counseling, 27 (2), 149-160. • Sarı, T. (2005). Türk kültürü için yeni bir yaklaşım: Pozitif Psikoterapi’nin Türk kültürüne uygulanabilirliği. VIII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul (Serbest bildiri). • Shea, C. ve Bond, T. (1997). Ethical issues for counselling in organizations, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 187-205.
• Sloboda, J. A., Hopkins, J. S., Turner, A., Rogers, D. ve McLeod, J. (1993). An evaluated staff counselling programme in a public sector organization. Employee Counselling Today, 5 (5), 4-12. • Soybaş, N. Ö. (2007). İşyerinde psikolojik danışmanlığın gelişimi. http://www.mobbingturkiye.net. (Erişim: 20.08.2007). • Sugarman, L. (1992). Ethical issues in counselling at work. British Journal of Guidance and Counselling, 20 (1), 64-74. • Tan, H. (1989). Psikolojik yardım ilişkileri: Danışma ve psikoterapi. (3. baskı). İstanbul: Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayınları. Öğretmen Kitapları Dizisi: 166. • Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik: Teori ve uygulama (3.baskı). İstanbul: Alkım Yayınevi. • Tehrani, N. (1994). Business dimensions to organizational counselling. Counselling Psychology Quarterly, 7 (3), 275-285. • Tehrani, N. (1998). Counselling in the workplace: The organizational counsellor. Counselling Psychology Quarterly, 11 (1), 23-32. • Tevrüz, S. ve Turgut, T. (2004). Çalışma amaçlarının tespiti ve çalışma amaçları testinin geliştirilmesi. Öneri, 6 (22), 33-44. • Towler, J. (1997). Managing the counselling process in organizations, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 166-186. • Turgut, T. ve Tevrüz, S. (2003). Çalışma amaçları, meslekler ve çalışmaya ayrılan zaman. Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3 (1), 57-80. • Türk Psikologlar Derneği. (2004). Türk Psikologlar Derneği etik yönetmeliği. Türk Psikoloji Bülteni, 10 (33), 20-34. • Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği. (2004). Psikolojik danışma ve rehberlik alanında çalışanlar için etik kurallar. http: //www. pdr.org.tr/yayin=etik.htm (Erişim: 3.01.2007). • Urofsky, R. I. ve Engels, D. W. (2003). Philosophy, moral philosophy, and counseling ethics: Not an abstraction. Counseling and Values, 47 (2), 118-130. • Voltan-Acar, N., Yıldırım, İ. ve Ergene, T. (1995). Psikolojik danışma alanı ne derecede tanınıyor? II. Eğitim Bilimleri Kongresi. Hacettepe Üniversitesi, Beytepe, Ankara (Serbest bildiri). • Voltan-Acar, N., Yıldırım, İ. ve Ergene, T. (1996). Psikolojik danışma hizmetlerinden kimler yararlanıyor? 3P Dergisi, 4 (2), 122-129. • Waddell, L. (2005). C is for coaching: An overview. Counselling at Work, Spring, 17-20. • Walton, M. (1997). Organization culture and its impact on counselling, in M. Carroll and M. Walton (eds), Handbook of Counselling in Organizations. London: Sage, pp. 92-110. • Werther, W. B. ve Davis, K. (1989). Human resources and personnel management (3rd ed). New York: McGraw-Hill. • Whelan, L., Robson, M. ve Cook, P. (2002). Health at work in the British National Health Service: A counselling response. Counselling Psychology Quarterly, 15 (3), 257-267. • Williams, P. (2005). The evolution and success of workplace coaching. Counselling at Work, Spring, 13-16.