TEMEL HAKLARIN DÜZENLENMESİ VE SOMUTLAŞTIRILMASI

Temel hakların çoğu etkili olabilmek için garanti ettikleri yaşam ilişkileri ve yaşam alanlarının hukuksalaçıdan düzenlemesine muhtaçtırlar. Bu zorunluluk, temel hakların hukuka gereksinmesi olduğunu vedoğal değil, yalnız hukuksal özgürlüklerin geçerlilik kazanabileceğini kanıtlamaktadır. Temel haklarınuygulamada kuşku ve güçlük doğuracak bir biçimde soyut oluşları onların bu niteliklerindenarınmalarını, uygulanabilir bir duruma getirilmelerini gerekli kılmaktadır. Temel hak ve özgürlüklerinbelirgin ögelerinin bu şekilde saptanmasına kamu hukuku öğretisinde “somutlaştırma” denilmektedir.Bir temel hakkın düzenleme ve somutlaştırılmasında daima temel hakkın koruma alanı sağlambırakılmalı, yani sınırlanmamalıdır. Müdahale, bireye temel hakkın koruma alanına giren bir davranışıolanaksız kılan her türlü devlet tasarrufudur. Modern müdahale kavramına göre, Devlet eylemlerinin tekve kesin olarak amaçlı ve doğrudan doğruya sonuç doğuranları, hukuksal olanlarıdır. Ancakmüdahalenin sonucunun kamu gücünün nedensel ve isnat edilebilir bir davranışından doğması gereklidir.

REGULATION AND CONCRETIZATION OF FUNDAMENTAL RIGHTS

Most of the fundamental rights, in order to be effective, are in need of legal regulation of the life relations and areas that are guaranteed by them. This necessity proves that fundamental rights require law and only legal freedoms, not the natural ones, can gain validity. The fact that fundamental rights are so abstract which will cause doubt and difficulty in the implementation of them makes it necessary that fundamental rights should be purified from these characteristics and should be in an applicable status. Determination of evident elements of fundamental rights and freedoms in this manner is defined as “concretization” at public law doctrine. During regulation and concretization of a fundamental right, its protection area should be left intact, namely should not be restricted. Interference is any kind of state action that makes it impossible for an individual to behave in the protection area of the fundamental right. According to the modern interference concept, the state actions that have single and precise aim and bear direct consequences are the ones that are legal. However the result of interference should arise from a casual and attributable behavior of the public authority.

___

  • Gönül, M. (1990). Anayasa Mahkemelerinin İçtihatlarına Göre Temel Haklar Kavramı, VIII Avrupa Anayasa Mahkemeleri Konferansı,(Türk Raporu). Ankara: Anayasa Mahkemesi Yayınları No: 17.
  • Haeberle, P. (1983). Die Wesensgehaltsgarantie des Art. 19 Abs 2 GG, 3 B. Heidelberg.
  • Haefliger, A. (1990). İsviçre Federal Mahkemesi Raporu, Anayasa Normlarının Hiyerarşisi ve İnsan Haklarının Korunmasındaki İşlevi, VIII. Avrupa Anayasa Mahkemeleri Konferansı. Ankara: Anayasa Mahkemesi Yayınları No:18.
  • Hesse, K. (1977). Grunzüge des Verfassungsrecht der Bundesrepublik Deutschland. Heidelberg, Karlsruhe.
  • Huber, H. (1977). Über die Konkretisierung der Grundrechte. Der Staat als Aufgabe, Gedenkschrift für Max Imboden, Bäle.
  • Mangoldt, H. v., & Klein, F. (1985-1990). Das Bonner Grundgesetz Art.1. Abs.3. KN 170.
  • Maunz, T. (1968). Deutsches Staatrecht, 16 B. München.
  • Pieroth, B., & Schlink, B. (1986). Grundrechte Staatsrecht II, Schwerpunkte- C. 2, Bd. 3. Heidelberg.
  • Özbudun, E. (2017). Türk Anayasa Hukuku. Ankara.