Örgütsel adalet: Kuramsal bir yaklaşım

Bu çalışmanın amacı, çalışanların yöneticiye ve örgüte yönelik yaklaşımlarının olumlu bir biçimde şekillenmesini sağlama konusunda önemli bir araç olan örgütsel adalet konusunu kuramsal açıdan incelemektir. Bu amaçla çalışmada ilk önce örgütsel adalet kavramı ele alınmış ve kavramın önemine değinilmiş, ardından örgütsel adalet konusu ile ilgili yapılmış çalışmalara ve temel teorilere yer verilmiştir. Son olarak da örgütsel adalet teorilerinin açıkladığı örgütsel adalet türleri açıklanmış ve yöneticilere öneriler sunulmuştur.

Organizational justice: A theoritical approach

The purpose of the study is to analyze the organizational justice, the main tool to shape employees’ attitudes aimed at the manager or organization in a positive way, in theoretical term. First of all, the concept of the organizational justice was introduced and the importance of the organizational justice was explained. Secondly, previous studies about the concept and basic theories to define organizational justice were discussed comprehensively. The dimensions of organizational justice defined by the organizational justice theories and organizational justice types were clarified. Finally, directions for future research were discussed and managerial implications and recommendations were given.

PDF

___

Altıntaş, F.Ç. (2002), “Örgtüsel Adalet Kavramı ve Örgüt Yapısının Çalışanların Adalet Algılamaları Üzerindeki Etkisi”, İşletmelerde Çağdaş Yaklaşımlar, Bursa: Ezgi Kitabevi, ss. 31-43.
Bernardin, H. J. ve Cooke, D.K. (1993), “Validity of an Honesty Test in Predicting Theft Among Convenience Store Employees”, Academy of Management Journal, Vol.36(5), ss. 1097-1108.
Beugre C.D. (1998), Managing Fairness in Organizations, Greenwood Publishing Group, Incorporated, Quorum Books Westport, Connecticut, London.
Bies, R.J. ve Moag, J.S. (1986), “Interactional Justice: Communication Criteria For Fairness”, B.H. Sheppard (eds), Research on Negotiation in Organizations, Greenwich: JAI Press, ss. 43-55.
Chambers, B.A. (2002), “Applicant Reactions and Their Consequences: Review, Advice and Recommendations for Future Research”, International Journal of Management Reviews, Vol.4(4), pp. 317-333.
Citera, M. ve Rentsch, J.R. (1993), “Is There Justice in Organizational Acquisition? The Role of Distribute and Prosedural Fairness in Corporate Acquisition”, R.Cropanzano (Eds.), Justice in the Workplace: Approaching Fairness in Human Resource Management, USA: Lawrance Erlbaum Inc., ss. 211-230.
Colquitt, J.A; Conlon, D.E.; Wesson, M.J.; Porter, C.O.L.H ve Ng K.Y. (2001), “Justice at the Millennium: A Meta-Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research”, Journal of Applied Psyhology, Vol.86(3), ss. 425-445.
Cox, C.M. (2009), “Approach and Avoidance Motivations: Implications For Organizational Justice”, Unpublished Doctorate Thesis, USA: University of Akron.
Cropanzano, R. ve Ambrose, M.L. (2001), “Procedural and Distributive Justice Are More Similar Than You Think: A Monistic Perspective and a Research Agenda”, Jerald Greenberg and Russell Cropanzano (Eds.), Advances in Organizational Justice, Stanford University Press Stanford, California, ss.119-151.
Çakır Ö. (2006), Ücret Adaletinin İş Davranışları Üzerindeki Etkileri, Kamu-İş Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası, Ankara.
Çöp, S. (2008), “Türkiye ve Polonya’da Turizm Sektörü Çalışanlarının Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık Algılarına İlişkin Bir Uygulama”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Duffy, R.; Fearne, A. ve Harnibook, S. (2003), “Measuring Distributive and Prosedural Justice”, British Food Journal, Vol.105(10), ss. 682-694.
Erdoğan, B. (2002), “Antecedents and Consequences of Justice Perceptions in Perfomance Appraisals”, Human Resources Management Review, Vol.12, ss. 555-578.
Eroğlu, F. (1998), Davranış Bilimleri, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş., 4. Baskı, İstanbul.
Fırat, A.S. (2003), “Çevre Etiği Kavramı Üzerine Yeniden Düşünmek” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt.58, Sayı.3, ss. 105-144.
Greenberg, J. (1987), “A Taxonomy of Organizational Justice Theories”, Academy of Management Review, Vol.12(1), ss. 9-22.
Greenberg, J. (1990), “Organizational Justice: Yesterday, Today and Tomorrow”, Journal of Management, Vol.16(2), ss. 399-432.
Greenberg, J. ve Bies, R.J. (1992), “Establishing the Role of Empirical Studies of Organizational Justice in Philosophical Inquiries into Business Ethics”, Journal of Business Ethics, Vol.11(5/6), ss. 433-444.
Gürgen H.; Kırel Ç.; Uztuğ F. ve Orhon N. (2003), Halkla İlişkiler ve İletişim, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No:1482, Açıköğretim Fakültesi Yayını No:792, 1. Baskı, Eskişehir.
Halis, M. ve Akova, O. (2008), “Turizm İşletmelerinde Örgütsel Adalet”, Fevzi Okumuş ve Umut Avcı (Eds.) Turizm İşletmelerinde Çağdaş Yönetim Teknikleri, Ankara: Detay Yayıncılık, 2008, ss. 459-486
Irak D.U. (2004), “Örgütsel Adalet: Ortaya Çıkışı, Kuramsal Yaklaşımlar ve Bugünkü Durumu”, Türk Psikoloji Yazıları, 7(13), ss. 25-43.
İçerli, L. (2010), “Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım”, Journal of Entrepreneurship and Development”, Vol.5(1), ss. 67-92.
İnce, M. ve Gül, H. (2005), Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık, Çizgi Kitabevi, Konya.
İşcan, Ö.F. (2005), “Siyasal Arena Metaforu Olarak Örgütler ve Örgütsel Siyasetin Örgütsel Adalet Algısına Etkisi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt.60, Sayı.1, ss. 149-171.
Jasso, G. (1980), “A New Theory of Distributive Justice”, American Sociological Review, Vol.45(1), ss. 3-32.
Kaneshiro, P. (2008), Analyzing the Organizational Justice, Trust and Commitment Relationship in a Public Organization, Arizona: Northcentral University.
Karaeminoğulları, A. (2006), “Öğretim Elemanlarının Örgütsel Adalet Algıları ile Sergiledikleri Üretkenliğe Aykırı Davranışlar Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karatepe O. M. (2006), “Consumer Complaints And Organizational Responses: The Effects Of Complainants ´ Perceptions Of Justice On Satisfaction And Loyalty”, .International Journal of Hospitality and Management, Vol.25, ss. 69-90.
Koçel, T. (2009), İşletme Yöneticiliği: Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik-Modern-Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar, 10.Baskı, İstanbul: Arıkan Basım A.Ş.
Konopaske, R. ve Werner, S. (2002), “Equity in non-North American contexts Adapting equity theory to the new global business environment”, Human Resources Management Review, Vol.12, ss. 405-418.
Koys, D.J. ve Cotiis, T.A. (1991), “Inductive Measures of Psychological Climate”, Human Relations, Vol.44(3), ss. 265-276.
Lee, C.; Wu, C. ve Lee, H. (2009), “Factors that Influence Employees’ Organizational Identity After M&A: The Acquirer and Acquired Perspective”, African Journal of Business Management, Vol.3(11), ss. 695-704.
Lerner, M.J. (1977), “The Justice Motive: Some Hypotheses as to Its Origins and Forms”, Journal of Personality, Vol.45(1), ss. 1-52.
Leventhal G.S. (1980), “What Should Be Done With Equity Theory? New Approaches To The Study of Fairness in Social Relationships”, K. J. Gergen, M. S. Greenberg ve R. H. Willis (eds.), Social Exchange: Advances in Theory And Research, Edi:, New York: Plenum, ss. 27-55.
Luo, Y. (2009), “Are we on the same page? Justice Aggreement in International Joint Ventures”, Journal of Business Research, Vol.44(9), ss. 383-396.
Moorman, R.H. (1991), “Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behavior: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?”, Journal of Applied Psychology, Vol.76,ss. 845-855.
Özdevecioğlu, M. (2003), “Algılanan Örgütsel Adaletin Saldırgan Davranışlar Üzerinde Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Vol.21, ss- 77-96.
Özen, J. (2002), “Adalet Kuramlarının Gelişimi ve Örgütsel Adalet Türleri”, Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arşivi 5, İstanbul Barosu, İstanbul, ss.107-117.
Özmen, Ö.T; Arbak, Y. ve Özer, P.S. (2007), “Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, Vol.7(1), ss. 17-33.
Pillai R.; Schriesheim, C.A ve Williams E.S. (1999), “Fairness Perceptions and Trust as Mediators for Transformational and Transactional Leadership: A Two-Sample Study”, Journal of Management, Vol.25(6), ss. 897-933.
Saunders M. ve Thornhill, A. (2003), “Organizational Justice, Trust and the Management of Change”, Personnel Review, Vol.32(3), ss. 360-375.
Taşkıran, E. (2010), “Liderlik Tarzının Örgütsel Sessizlik Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Adaletin Rolü ve Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Thibaut, J. ve Walker L. (1978), “A Theory of Procedure”, California Law Review, Vol.66(3), ss. 541-566.
Walster, E.; Berscheid, E. ve Walster, G.W. (1973), “New Directions in Equity Research”, Journal of Personality and Social Psychology, Vol.25(2), ss. 151-176.
Yavuz, E. (2010), “Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algılamaları Üzerine Bir Karşılaştırma Çalışması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Vol.11(2), ss. 302-312.
Yürür, Ş. (2008), “Örgütsel Adalet ile İş Tatmini ve Çalışanların Bireysel Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Analizine Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Vol.13(2),ss. 295-312.