TÜZEL KİŞİ KAVRAMININ TARİHSEL GELİŞİMİ - I*

Makale serisinin ilk kısmında modern hukukun tüzel kişilik teorilerinin temellerini diğer birçok hukuki kurum gibi Roma hukukundan aldığından öncelikle bu konu dönemin insan ve eşya birliktelikleri temel alınarak etraflıca incelenecektir. Ardından teorinin geliştirildiği Roma dönemi ve sonrası erken Avrupa hukuku kapsamında, önce Cermen Hukukunu ve bunun ardından Osmanlı ve çağdaşı devletlerdeki yenileşmeyi/batılılaşmayı da etkileyen Fransız Devrimi sonrası gelişmeleri içeren bir tahlil sonucunda tüzel kişilerin Türk hukukuna girişi incelenecektir. Anahtar Kelimeler: , ,

Anahtar Kelimeler:

Roma hukuku, Tüzel kişi, Avrupa hukuku

Historical Developments of the Concept of Legal Person-I

In this part of the article series, since the foundations of theories of legal personality, like many legal bodies in modern law, are taken from Roman Law; this subject is, first of all, analayzed thoroughly based on the property-person nexus of the era. In the sequel, as a result of an analysis of the developments after the French Revolution which influenced first the German Law and then the renovation/Westernization of the Ottoman Empire and contemporaneous countries, the introduction of legal entities to Turkish Law is studied within the scope of early European Law during and post Roman era during which the mentioned theory was developed.

Keywords:

Legal Personality, Roman Law, European Law,

PDF

___

Akünal, Teoman: Türk Medeni Hukukunda Tüzel Kişiler, İstanbul, Filiz Kitabevi, 1988.
Berki, Mehmet Şakir: Roma Hukuku, Ankara, y.y., 1949.
Çırak, Hasan Hayri: “İslam Hukukunda Hükmi Şahsiyet (Tüzel Kişilik),” (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2002.
DiMarzo, Salvatore: Roma Hukuku, 2. Bası, Çev. Ziya Umur, İstanbul, Sulhi Garan Matbaası, 1959.
Dural, Mustafa, Tufan Öğüz: Türk Özel Hukuku, Cilt: II, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2004.
Freund, Ernst: The Legal Nature of Corporations, Second Edition, Ontario, Batoche Books, 2000.
Hatemi, Hüseyin: Medeni Hukuk Tüzel Kişileri I, İstanbul, İÜHF Yayınları, 1979.
Honig, Richard: Roma Hukuku Dersleri, Çev. Şemseddin Talip, Capitolivm II, İstanbul, Ahmed İhsan Matbaası, 1935.
İhsanoğlu, Ekmeleddin: “Modernleşme Süreci İçinde Osmanlı Devletinde İlmi ve Mesleki Türk Bilim Tarihi Sempozyumu, Ed. Ekmeleddin İhsanoğlu, İstanbul, İÜEF IRCICA, 1987.
Karadeniz-Çelebican, Özcan: Roma Hukuku, 6. Bası, Ankara, AÜHF Yayınları, 1997.
Koschaker, Paul, Kudret Ayiter, Roma Hususi Hukukunun Ana Hatları, Ankara, AÜHF Yayın¬ları, 1971, s. 98.
Küçük, Eşref: Roma Hukukunda Augustus Zamanına Kadar Derneklerin Hukuki Durumu, Ankara, Yetkin Yayınları, 2006.
Maitland, Frederic W.: “Bir Tüzel Kişi Olarak Taht,” Çev. Ülker Yükselbaba, İstanbul, İÜHFM, Cilt: LXIV, Sa.: 2, 2006.
Oğuzoğlu, Cahit: Eski ve Yeni Telakkilere Göre Hükmi Şahsiyet, Ankara, Hukuk İlmini Yayma Kurumu Konferanslar Serisi, 1937.
Oğuzoğlu, Hüseyin Cahit: Roma Hukuku, Ankara, Yeni Desen Matbaası, 1959.
Okandan, Recai Galip: Umumi Hukuk Tarihi Dersleri, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1951.
Reichert, Bernhard; Franz J. Dannecker, Christian Kühr: Handbuch des Vereins- und Verband¬srechts, Luchterhand (Neuwied), 1977.
Reichert, Franz J., Dannecker, Christian Kühr: Handbuch des Vereins- und Verbandsrechts, Luchterhand (Neuwied), 1977.
Saint-Leon, Etienne Martin: Histoire des Corporations de Metiers, Paris, Pres Universiter de France, 1941.
Saymen, Ferit H.: Medeni Hukukumuzda Hükmi Şahıslar, Cemiyet, Vakıf, Tesis, İstanbul, Üniversite Kitabevi, 1944.
Saymen, Ferit H: Medeni Hukukumuzda Hükmi Şahıslar, Cemiyet, Vakıf, Tesis, İstanbul, Üniversite Kitabevi, 1944.
Umur, Ziya: Roma Hukuku Lügatı, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1983.