İNGİLTERE’DE JÜRİLİ MAHKEMENİN ORTAYA ÇIKIŞI

Jürili mahkemenin ulusal kökeni, tarihi gelişimi ve temellenmiş olduğu ahlaki düşünceler, felsefi araştırmanın keskin nüfuz edişleriyle birlikte çok çeşitli yazarlarca tartışılagelmiştir. Jürili mahkeme kurumunun temeli, bir yasa-koyucu eylemi tarafından oluşturulmamıştır, daima oluş ve yok oluş halinde olan bir toplumsal kullanımdan sessizce ve tedrici bir biçimde ortaya çıkmıştır. Bir zamanların kabul edilen düşüncesi, bu kurumun kurucusunun Büyük Alfred olduğu yönündeydi; fakat bu düşünce, konuyu ilgi edinmiş tarihsel kritisizmin aydınlanmış ruhunca yakın zaman önce ortadan kaldırılmıştır. Yazarlarca bu kurumun kökeni olarak açıklanan fikirler çok çeşitli ve bir o kadar da çatışmalı olmuştur. Bazı yazarlar onun köklerine inmenin umutsuz bir girişim olacağını düşünmüşlerdir. Bu doğrultuda Bourguignon şöyle der: “Son origine se perd dans la nuit des temps.1” Bizim en büyük otoritelerimizden biri olan Blackstone ise bu kurumdan şöyle bahseder: “[jüri yargılaması] bu ulusta eskiden beri kullanılagelmiş bir yargılamadır ve bu yüzden ilk uygar yönetim ile akran olarak görülegelmiştir” ve ekler “muhakkak ki [o] en eski Sakson kolonilerinde de kullanılmış olan jürilerdendir”. Du Cagne ve Hickes ise jürinin fikrî anlamda Gotlardan beslenen Normanlarca uygulamaya konduğu fikrindedirler.
Anahtar Kelimeler:

ingiltere, juri, mahkeme

İNGİLTERE’DE JÜRİLİ MAHKEMENİN ORTAYA ÇIKIŞI

Jürili mahkemenin ulusal kökeni, tarihi gelişimi ve temellenmiş olduğu ahlaki düşünceler, felsefi araştırmanın keskin nüfuz edişleriyle birlikte çok çeşitli yazarlarca tartışılagelmiştir. Jürili mahkeme kurumunun temeli, bir yasa-koyucu eylemi tarafından oluşturulmamıştır, daima oluş ve yok oluş halinde olan bir toplumsal kullanımdan sessizce ve tedrici bir biçimde ortaya çıkmıştır. Bir zamanların kabul edilen düşüncesi, bu kurumun kurucusunun Büyük Alfred olduğu yönündeydi; fakat bu düşünce, konuyu ilgi edinmiş tarihsel kritisizmin aydınlanmış ruhunca yakın zaman önce ortadan kaldırılmıştır. Yazarlarca bu kurumun kökeni olarak açıklanan fikirler çok çeşitli ve bir o kadar da çatışmalı olmuştur. Bazı yazarlar onun köklerine inmenin umutsuz bir girişim olacağını düşünmüşlerdir. Bu doğrultuda Bourguignon şöyle der: “Son origine se perd dans la nuit des temps.1” Bizim en büyük otoritelerimizden biri olan Blackstone ise bu kurumdan şöyle bahseder: “[jüri yargılaması] bu ulusta eskiden beri kullanılagelmiş bir yargılamadır ve bu yüzden ilk uygar yönetim ile akran olarak görülegelmiştir” ve ekler “muhakkak ki [o] en eski Sakson kolonilerinde de kullanılmış olan jürilerdendir”. Du Cagne ve Hickes ise jürinin fikrî anlamda Gotlardan beslenen Normanlarca uygulamaya konduğu fikrindedirler.
Keywords:

ingiltere, juri, mahkeme,

___

  • İÜHFM - Ord. Prof. Sadri Maksudi Arsal’a Armağan Özel Sayısı, cilt LXXV, 2017, s. 837-848.