HAMİDULAH’IN “MUSLIM CONDUCT OF STATE” İSİMLİ ESERİ VE DEVLETLER HUKUKUNUN TARİHİ ZAVİYESİNDEN EHEMMİYETİ

Hamidullah’ın İslam Devletler Hukuku hakkındaki isimli “Muslim Conduct of State” eseri Islam Devletlerinin, harb sulh ve bitaraflık hukuku da dahil olmak üzere tatbik ettikleri devletler hukukunu tanıtmaya ve izah etmeye müteveccih bir çabadan ibarettir. Müellif, modern devletler hukuku sahasında yazılan eserlere benzer bir mündericat sistematiği takip ederken içtihaddan ve esaslı devlet tatbikatlarından getirdiği misallerle diğer hukuk sistemlerindeki hüküm ve kurallarla mukayese yapmayı kolaylaştırmıştır. İşbu tahlil temel olarak aşağıdaki başlıklara temas etmektedir: Muhammed Hamidullah kimdir, Kitabın çeşitli tab‘ ve tercümeleri, Eserin devletler hukukunun tarihi ve diğer hukuk sahaları vechinden ehemmiyeti. Nihayet, başlığının Türkçe’ye hatalı tercüme edilmesi sebebiyle mezkur eser Türkiye’deki hukukçulardan yeterli alâkayı görmemiştir. Muslim Conduct of State isimli kitabın kötü ve yanlış yönlendirici tarzda tercüme edilen (Türkçe) bir başlığın arkasında saklı kalması bu tahlilin kaleme alınmasında esas müşevvik olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Muhammed Hamidullah, Muslim Conduct of State, İslamda Harb Hukuku Kuralları, Devletler Hukukunun Tarihi, İslam Devletler Hukuku Üzerine

Hamidullah’s Muslim Conduct of State And Its Import in Respect of The History of Public International Law

Hamidullah’s Muslim Conduct of State, being a treatise on Muslim Public International Law, was an effort to revisit and uncover public international law as applied by Muslim States including the laws of war, peace and of neutrality. The author follows a classification of topics of public international law similar with that of today’s treatises whilst providing precedents from the mainstream practice within the legal system of Islam(Fiqh) thus making it easier to compare the provisions, practices and precedents of different legal sytems. This review touches following topics: Who is Hamidullah?, Various editions and translations of the book, The title and contents of the book, The import of the book in respect of history of the law of public international law and of various areas of law. Lastly, due to erroneous Turkish translation of title of the book it has attracted little attention among Turkish legal scholars. The fact that the book has been hiding behind a wicked and misleading title (in Turkish) triggered writing of this review with a view to shed some light on it.

Keywords:

Muhammad Hamidullah, Muslim Conduct of State, Laws of War in Islam, History of Law Public International Law, A Treatise on Muslim Public International Law,

PDF

___

“Preassigned Control Number Program”, http://loc.gov/publish/cip/, (09.01.2016).
‘Conduct’, http://www.merriam-webster.com/dictionary/conduct, (20.12.2015).
“Doctor of Letters”, https://en.wikipedia.org/wiki/Doctor_of_Letters, (08. 01.2016).
“Operation Polo”, http://knowabouthyderabad.blogspot.com.tr/p/history-of-hyderabad.html, (25.05.2014).
Ekbal, Nikhat, Great Muslims of Undivided India, Kalpaz Publications, Delhi, 2009.
Hamidullah, Muhammad, İslâm’da Devlet İdaresi, Terc. Kemal Kuşçu, Nur Yayınları, Ankara, 1979.
Hamidullah, Muhammad, Muslim Conduct of State, 4th Revised and Enlarged Edition, Ashraf Press, Lahore, 1961.
Hamidullah, Muhammed, İslâm’da Devlet İdâresi, Terc. Hamdi Aktaş, Beyan Yayınları, İstan¬bul, Eylül, 2007.
Karaman, Hayreddin, Anahatlarıyla İslam Hukuku, Ensar Yayınları, İstanbul, 2008.
Khadduri, Majid, İslam’da Savaş ve Barış, Tercüme: Fethi Gedikli, Yöneliş Yayınları, İstanbul, 1999.
Khadduri, Majid, Islamic Law of Nations: Shaybani’s Siyar, John Hopkins University Press, Baltimore, 1966.
Khadduri, Majid, War and Peace in the Law of Islam, John Hopkin University Press, 1955.
Kul, Muhammet Celal, Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Uluslararası Tecâvüz (Saldırı) Suçu, İstanbul: On Iki Levha Yayınları, 2016.
Noradounghian, Gabriel Effendi, Recueil d’actes internationaux de l’Empire Ottoman, Tome I-IV, Paris, 1897-1903.
Özel, Ahmed, İslam Hukukunda Ülke Kavramı: Dârulislam Dârulharb, İklim Yayınları, İstan¬bul, 1987.
Patrick Daillier, Mathias Forteau, Nguyen Quoc Dinh, Alain Pellet, Droit International Public, L.G.D.J, 8e édition, 2009.
Reşad Ekrem, Osmanlı Muahedeleri ve Kapitülasyonlar 1300-1920 ve Lozan Muahedesi, Türkiye Matbaası, İstanbul, 1934.
Serahsi, İslam Devletler Hukuku: Şerhu’s-Siyeri’l- Kebir, Terc: İbrahim Sarmış, M Sait Şimşek, Ahmet Yaman, Eğitaş Yayınları, Konya 2001, Cilt I-V.
Testa, Baron J. de, Recueil des traités de la Port Ottoman avec les puissances étrangères depuis 1536, Tome I-VIII, Paris, 1865-1896.
Turnagil, Ahmed Reşid, İslamiyet ve Milletler Hukuku, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuasından Ayrı Bası, Kenan Matbaası, İstanbul, 1993.
Turnagil, Ahmed Reşid, İslamiyet ve Milletler Hukuku, Sebil Yayınevi İstanbul, 1993.
Withana, Radhika, Power, Politics, Law: International Law and State Behaviour During Inter¬national Crises, Martinus Nijhoff Pubishers, Leiden-Boston, 2008.
Yaman, Ahmet, İslam Hukukunda Uluslararası İlişkiler, Ankara: Fecr Yayınevi, 1998.
Yoram Dinstein, The Conduct of Hostilities Under the Law of International Armed Conflict, CUP, 2016.