Muhasebe Meslek Mensuplarının Adli Muhasebeciliğe İlişkin Farkındalık ve Algı Düzeyleri Farklılıkları

Amaç – Bu çalışmanın amacı; muhasebe meslek mensuplarının adli muhasebe konusu ile ilgili görüşlerini değerlendirmek ve adli muhasebecilik mesleği ile ilgili farkındalıklarının ve algı düzeylerinin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmektir. Yöntem – Araştırmanın evrenini Kayseri SMMMO’ya kayıtlı bulunan muhasebe meslek mensupları oluşturmaktadır. Bu doğrultuda meslek mensuplarına anket uygulanmıştır. Çalışma tarihi itibariyle KSMMMO’ya kayıtlı 1520 üye bulunmaktadır. Yapılan anket çalışmasında 37 kişiye e-mail yolu ile, 173 kişiye yüz yüze görüşme yolu ile ulaşılmış olup toplamda 210 kişiye anket uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen veriler SPSS programında güvenirlik analizi, normallik ve frekans dağılımı, ANOVA gibi istatistiki yöntemler kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular – Muhasebe meslek mensuplarının adli muhasebecilik mesleği ile ilgili farkındalıklarının ve algı düzeylerinin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek amacıyla yapılan çalışmada yaş grupları ve deneyim açısından anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Araştırmaya katılan muhasebe meslek mensuplarının farkındalık ve algı ortalamaları 31-45 yaş aralığındakilerde ve 11-25 yıl deneyime sahip olanlarda diğer gruplara göre daha yüksektir. Unvan açısından farkındalık ortalamaları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilirken algı ortalamaları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilememiştir. Denetmen unvanına sahip muhasebe meslek mensuplarının diğer unvanlara sahip olanlara göre ortalamaları daha yüksektir. Tartışma – Bu çalışma sonucunda; ülkemizde adli muhasebeciliğin uygulanabilmesi için alt yapının yetersiz olduğu, eğitim ve seminerlerle adli muhasebecilik mesleğine farkındalık yaratılabileceği, ayrıca bu mesleğin kurumsal kimlik kazanabilmesi için yasalarla desteklenmesi gerektiği söylenebilir.

Differences in Accounting Professionals' Levels of Awareness and Perceptions Regarding Forensic Accounting

Purpose – The aim of this study is to evaluate the opinions of accounting professionals about the subject of forensic accounting and to determine whether their awareness and perception levels about the profession of forensic accounting differ according to demographic variables. Design/methodology/approach – The universe of the research consists of accounting professionals registered in Kayseri SMMMO. As of the working date, there are 1520 members registered in KSMMMO. In this direction, a questionnaire was applied to members of the profession. In the survey conducted, 37 people were contacted by e-mail, 173 people were contacted by face-to-face interview, and a total of 210 people were surveyed. The data obtained from the surveys were analyzed using statistical methods such as reliability analysis, normality and frequency distribution, ANOVA in the SPSS program. Findings – In the study conducted to determine whether the awareness and perception levels of professional accountants about the forensic accounting profession differ according to demographic variables, significant differences were found in terms of age groups and experience. Awareness and perception averages of professional accountants participating in the research are higher in those aged 31- 45 and those with 11-25 years of experience compared to other groups. While significant differences were found between the awareness averages in terms of title, no significant differences were found between the perception averages. The average of professional accountants with the title of auditor is higher than those with other titles.

PDF

___

Açık, S. (2016). Adli Muhasebecilik Mesleğinin Faaliyet Alanları ve Eğitim Boyutu Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (3), 1071-1090.
Akın, O. ve Onat, O. K., (2015), Muhasebe meslek mensuplarının adli muhasebecilik kavramına bakış açılarının değerlendirilmesi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 8(1), 33-51.
Akyel, N. (2009). Adli Muhasebecilik ve Türkiye'de Uygulanabilmesi için Altyapı Bileşenlerinin Mevcut Durumu, Değerlendirilmesi ve Öneriler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
Bayrak, N. (2016). Adli Muhasebecilik Mesleği ve Türkiye'de Uygulanabilirliğinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Niğde Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Bilen, A., ve Akatak, A. (2019). Adli muhasebe uygulama alanları ile adli muhasebe kapsamında hile ve yolsuzlukların incelenmesi. Artuklu Kaime Uluslararası İktisadi ve İdari Araştırmalar Dergisi, 2(2), 164-175.
Ciğer, A., ve Topsakal, Y. (2015). Adli muhasebecilik mesleğine genel bakış: Adli muhasebe eğitiminin faydaları ve engelleyicileri. Akdeniz İİBF Dergisi, 15(31), 70-88.
Çabuk, A., ve Yücel, E. (2012). Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye’deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (56), 67-84.
Çeliker, F., ve Aygün, M., (2018). Adli muhasebe ve ilgili tarafların algı düzeyleri: Van örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(6), 151-166.
Çil Koçyiğit, S., Güngör Tanç, Ş, Koçyiğit, H. 2021, Türkiye’de Muhasebe-Finansman Anabilim Dalında Görev Yapan Öğretim Elemanlarının Bakış Açısıyla Adli Muhasebe ve Adli Muhasebecilik Mesleği, 18. Uluslararası Muhasebe Konferansı 18th Internatıonal Conference on Accountıng, MODAVICA 2021,157-161.
Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E., Altunışık, R. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
Dağdeviren, İ. E., ve Mirza, Ş. (2017). Muhasebe meslek mensuplarının adli muhasebeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesine yönelik Ege Bölgesinde bir araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 10(2), 209- 233.
Doğan, S. (2016). Adli muhasebecilik mesleği ve mesleğin geleceği. International Journal of Finance & Banking Studies, 5(5), 16-29.
Elitaş, B. L. (2012). Seçilmiş örneklerle adli muhasebe eğitimi ve Türkiye için bir değerlendirme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (55), 153-172.
Erdoğan, M. (2020). Hile denetçiliği ve araştırmacı muhasebecilik çerçevesinde adli muhasebe: Örnek olay incelemesi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (4 ), 3714-3726.
Golden, T. W. and Paul T. P. (2006). “Looking Forward: The Future of Forensic Accounting Investigation”. A Guide to Forensic Accounting Investigation, John Willey & Sons, Inc, Chapter: 535- 546. http://www.forensic-accounting-information.com (Erişim Tarihi: 01.02.2019).
Gülten, S. (2010). Adli muhasebe kavramı ve adli müşavirlik mesleği. Ankara Barosu Dergisi, 68(3), 311-320.
Gülten, S., İ. Kocaer (2011). Adli Muhasebe Uygulamaları (1. Baskı). Ankara: Ankara Ofset.
Karacan, S. (2012). Hukuk ile muhasebenin kesişme noktası: Adli muhasebe. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (8). 105-128.
Kasum, A. (2009). The relevance of forensic accounting to financial crimes in private and public sectors of third world economies: A study from Nigeria. In Proceedings of The 1st International Conference on Governance Fraud Ethics and Social Responsibility. June. 11-13.
Kaya, Z. (2013). Adli Muhasebecilik Kavramı Farkındalığı: Türkiye'de Muhasebe Meslek Mensupları Üzerine Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi), Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kayış, A. (2016). Güvenirlik Analizi (Relıabılıty Analysıs). Şener Kalayçı (Ed). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Kılıç, İ., ve Servet, Ö. Adli muhasebenin tarafları üzerine bir araştırma. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11 (22), 467-497.
Kıllı, M., ve Çeviren, S. M. (2017). Muhasebe meslek mensuplarının adli muhasebe farkındalıkları: Mersin ilinde bir araştırma. World of Accounting Science, 19(1), 87-108.
Küçük, D. (2021). Adli muhasebe perspektifinden bankacılık hileleri: banka muhasebe hilelerinde hilekâr profili ve hilenin nitelikleri. Muhasebe ve Denetime Bakış, 21(64), 227-246.
Kızıl, C., Akman, V., ve Okkaya, D. (2016). Adli Muhasebe Kavramının Önemi ve Farkındalık Düzeyi: Yalova Üniversitesi Öğrencileri ile bir SMMM Meslek Mensubu Üzerinde İki Yönlü Uygulama. Global Business Research Symposium, 1st Doctoral Conference (Vol. 14, p. 7).
Kurt, G., ve Uçma, T. (2009). Adli muhasebecilik mesleği ve adli muhasebeci olabilme sürecinin Türkiye’deki ve Amerika’daki yasal düzenlemeler açısından karşılaştırılması. Journal of Commerce, (2), 161-178.
Meriç A. (2016). Adli Muhasebe (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
Mazumder, M. (2021). Forensic Accounting – An Investigative Approach of Accounting https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1864346 (Erişim Tarihi: Kasım, 2021).
Özdemir, M. (2015). Türk Hukuk Sisteminde Bilirkişilik. TMMOB EMO Ankara Şubesi Haber Bülteni Sayı:2. https://www.emo.org.tr/ekler/6a3b7a5fa7970bf_ek.pdf?dergi=983 (Erişim Tarihi: Aralık 2021).
Pamukçu, A. (2017). Adli muhasebe ve bağımsız denetim sürecine etkisi. Öneri Dergisi, 12(48), 227-244.
Rezaee, Z., ve Wang, J. (2019). “Relevance of big data to forensic accounting practice and education”. Managerial Auditing Journal. 268-288.
Terzi, Y. (2019). SPSS ile İstatistiksel Veri Analizi, https://docplayer.biz.tr/187444191-Spss-ile-istatistiksel-verianalizi.html (Erişim Tarihi: Aralık 2021)..
Usul, H, ve Topçuoğlu, M. (2011). “Finansal manipülasyonların ortaya çıkarılması ve önlenmesinde adli muhasebenin önemi: Türk Hukuk sisteminde var olması gerekliliği üzerine bir araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 53 – 56.
Üçoğlu, D. (2021). Adli muhasebe eğitimi: Yüksek lisans müfredat geliştirme önerisi. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(1), 81-106.