Mobbing ile Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Şehir ve Sayfiye Otellerinde Bir Uygulama

Bu araştırmanın amacı şehir ve sayfiye otel işletmeleri işgörenlerinin mobbing algılamaları ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket tekniğinden faydalanılmış ve Antalya ve İstanbul'da faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerindeki toplam 426 işgörene uygulanmıştır. Verilerin analizi için bağımsız örneklemler için t testi, varyans (Anova), korelasyon analizleri ve z testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları; sayfiye otel işletmeleri işgörenlerinin mobbing algılamalarının şehir otelleri işgörenlerinden daha yüksek, öte taraftan şehir otelleri işgörenlerinin örgütsel bağlılık düzeylerinin sayfiye otel işletmeleri işgörenlerinden daha yüksek düzeyde olduğunu ortaya koymuştur. Gerçekleştirilen korelasyon analizi sonucunda mobbing ile örgütsel bağlılık arasındaki ilişki negatif yönde belirlenmiştir. Diğer taraftan, korelasyon katsayılarının göreli olarak şehir otellerinde daha yüksek bulunmasıyla birlikte, iki korelasyon arasındaki farkın anlamlılığını test eden z testi sonucunda, mobbing ile örgütsel bağlılık ilişkisi şehir ve sayfiye otel işletmeleri açısından anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

The Relationship between Mobbing and Organizational Commitment: An Application on City and Resort Hotels

The aim of this study was to determine the relationship between organizational commitment and perceptions of mobbing levels of city and resort hotel businesses' employees. Survey Technique was used as a method of data collection and it was applied on a total of 426 employees in five-star hotels in Antalya and Istanbul. For the analysis of data and for independent samples; T test, variance (ANOVA), correlation analyzes and z tests were used. According to the research results; mobbing perceptions of resort city hotels' employees were higher than city hotels' employees, on the other hand organizational commitment levels of city hotels' employees were higher than resort hotels' employees. As a result of correlation analysis; a negative relationship between mobbing and organizational commitment was identified. On the other hand, correlation coefficients were found relatively higher in city hotels and according to z test, which tests the significance of the difference between the two correlation, a significant difference between organizational commitment and mobbing were not found in terms of city and hotel businesses.

___

  • Acar, A. ve Dündar, G., (2008). "İşyerinde Psikolojik Yıldırmaya (Mobbing) Maruz Kalma Sıklığı İle Demografik Özellikler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi", İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, Cilt:37, Sayı:2, 111-120.
  • Allen, J. N. ve Meyer, J.P., (1990). "The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization", Journal of Occupational Psychology, Vol:63, 1-18.
  • Archer, D., (1999). "Exploring Bullying Culture in the Para-Military Organization", International Journal of Manpower, Vol:20, No:1/2, 94-105.
  • Avcı, U. ve Kaya, U., (2010). "Yıldırma (Mobbing) ve Kişilik İlişkisi: Hizmet Sektörü Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma", Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:12, Sayı:2, 51-79.
  • Bayrak, K. S., (2006). "İş Yaşamında Psiko-şiddet Sarmalı Olarak Yıldırma Olgusu ve Nedenleri", 14. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, 25-27 Mayıs 2006. Atatürk Üniversitesi İ.İ.B.F, Erzurum.
  • Birdir, K., (2000). "Türkiye'de Otel Genel Müdürlerinin İş Devir Süreleri ve Nedenleri Üzerine Bir Araştırma", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Sayı:11, 142-148.
  • Bowen, B. ve Schneider, D., (1999). "Understanding Customer Delight and Outrage", Sloan Management Review, Vol:41, No:1, 35-45.
  • Boylu, Y., Pelit, E. ve Güçer, E., (2007). "Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma", Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, Cilt:44, Sayı:511, 55-74.
  • Çalışkan, O. ve Tepeci, M., (2008). "Otel İşletmelerinde Ortaya Çıkan Yıldırma Davranışlarının İş Tatmini ve İşte Kalma Niyetlerine Etkileri", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt:19, Sayı:2, 135-148.
  • Çalışkan, O., (2005). "Turizm İşletmelerinde Çalışanlara Yapılan Yıldırma Davranışları", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çarıkçı, H. İ. ve Yavuz, H., (2009). "Çalışanlarda Mobbing (Psikolojik Şiddet) Algısı: Sağlık Sektörü Çalışanları Üzerine Bir Araştırma", Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:10, 47-62.
  • Çekmecelioğlu, G. H., (2005). "Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma", Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, 23-29.
  • Çobanoğlu, Ş., (2005). Mobbing ve Başa Çıkma Yöntemleri, İstanbul: Timaş Yayıncılık.
  • Çöl, G., (2004). "Örgütsel Bağlılık Kavramı ve Benzer Kavramlarla İlişkisi", İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, 31-45.
  • Davenport, N., Distler, R.S. ve Elliott, G.P., (2003). Mobbing, İşyerinde Duygusal Taciz, Çev: Osman C. Önertoy, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Demir, Y. ve Çavuş, M.F., (2009). Mobbingin Kişisel ve Örgütsel Etkileri zerine Bir Araştırma", Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, 13-23.
  • Demirçivi, M.B., (2008). "Otel İşletmelerinde Yıldırma Eylemlerinin İşgören Verimliliğine Etkisi ve İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Demirgil, A., (2008). "İşletmelerde Mobbing Uygulamaları ile Örgütsel Bağlılık İlişkisinin İncelemesine Yönelik Bir Araştırma", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Dökmen, Ü., (2005). Küçük Şeyler, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Dunn, O.J. ve Clarck, V.A., (1969). "Correlation Coefficients meassured on The Same Indivudials", Journal of the American Statistical Association, Sayı:64, 366-377.
  • Einarsen, S., Raknes, B.I. ve Matthiesen, S.B., (1994). "Bullying and Harassment at Work and Their Relationships to Work Environment Quality: An Explatory Study", European Work and Organizational Psychologist Cilt:4, Sayı:4, 381-401.
  • Eser, O., (2009). "Mobbing Kavramının Türkçe Serüveni", Türk Edebiyatı Dergisi, Ağustos, Sayı:420, 1-5; http://turkoloji.cu.edu.tr/YENI%20TURK%20DILI /oktay_eser_mobbing_kavrami.pdf (14.12.2011)
  • Grusky, O., (1996). "Career Mobility and Organizational Commitment", Administrative Science Quarterly, Sayı:10, 488-503.
  • Güçlü, H., (2006). "Ege Bölgesi Örnekleminde Örgütsel Bağlılık Birleşenlerini Etkileyen Yapısal Faktörler Üzerine Bir Araştırma", Isparta: II. Ulusal Turizm Sempozyumu Süleyman Demirel Üniversitesi.
  • Gümüş, M. ve Hamarat, B., (2006). "Business Excellence and Organizational Commitment in Seasonal Hotels", Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı:2, 1-12.
  • Hoel, H. ve Cooper, C.L., (2000). "Descructive Conflict and Bullying at Work", Manchester: School of Management, University of Manchester Institute Science and Teknology (UMIST), The British Occupational Health Research Foundation (12.10.2011). (BOHRF), http://www.csren.gov.uk/UMISTreportHelgeHoel1.PDF
  • Hubert, A.B. ve Veldhoven, M., (2001). "Risk Sectors For Undesirable Behavior and Mobbing", European Journal Of Work and Organizational Psychology, Vol:10, No:4, 415-424.
  • Kantarcı, K., (1997). "Otel İşletmelerinde İş Tatmininin Ölçülmesi ve İşgören Performansına Etkileri", Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Kılıç, G. ve Öztürk Y., (2010). "Kariyer Yönetimi Sistemi ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma", Ege Akademik Bakış Dergisi Cilt:10, Sayı:3, 981-1011.
  • Kudielka, B. M., (2004). "Cortisol Day Profiles in Victims of Mobbing", Journal of Psychosomatic Research, Sayı:56, 149-150.
  • Lalopa, J. M., (1997). "Commitment and Turnover in Resort Jobs", Hospitality Research Journal, Vol:21, No:2, 11-26.
  • Leymann, H. L., (1996). "The Content and Development of Mobbing at Work", European Journal of Work and Organizational Psychology, Vol:5, No:2, 165-184.
  • Leymann, H., (1990). "Mobbing and Psychological Terror at Workplaces", Violence and Victims, Vol:5, No:2, 119-126.
  • Mathieu, J.E. ve Zajac, D.M., (1990). "A Review and Meta-Analysis of The Antecedents Correlates and Conseqences of Organizational Commitment", Psychological Bulletin, Vol: 108, No:2, 171-194.
  • Mecan, N., (2007). "Örgütlerde Mobbingin Örgüt İklimiyle İlişkisine Yönelik Bir Araştırma", Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Meyer, J.P. ve Allen, N.J., (1997). Commitment in The Workplace, Thousand Oaks CA: SAGE Publications.
  • Mowday, R. T., Steers, R.M. ve Porter, L.W., (1979). "The Measurement of Organizational Commitment", Journal of Vocational Behavior, No:14, 224-247.
  • Mowday, R.T., Steers, R.M. ve Porter, L.W., (1982). Employee Organization Linkages; The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover, New York: Academic Press.
  • Namie, G. ve Namie, R., (2000). The Bully at Work. What You Can Do to Stop the Hurt and Reclaim Your Dignity on the Job, Narperville, IL: Sourcebooks, Inc.
  • Niedl, K., (1996). "Mobbing and Wellbeing: Economic and Personnel Development Implications", European Journal of Work and Organizational Psychology, Vol:5, No:2, 239- 249.
  • Özdipçiner, N.S. ve Kalınkara, V. (2005). "Konaklama Sektörü Çalışanlarının Örgüte Yönelik Düşünce ve Bağlılık Durumları: Denizli Örneği", Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt:16, Sayı:1, 82-92.
  • Özler, E.D., Şahin, M.D. ve Atalay, C.G., (2008). "Mobbing'in Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma", Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, No:22, 37-60.
  • Pelit, E., (2008). "İşletmelerde İşgören Güçlendirmenin İşgörenlerin İş Doyumlarına Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma", Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Pelit, E. ve Ayduğan, N., (2011). "Otel İşletmeleri İşgörenlerinin Örgütsel Sinizm Tutumları Üzerine Bir Araştırma". 12. Ulusal Turizm Kongresi, 4-9 Aralık 2011, Akçakoca, 286-302.
  • Porter, W. L., Steers, R.M., Mowday, R.T. ve Boulian, P.V., (1974). "Organizational Commitment, Job Satisfaction and Turnover Among Psychiatric Technicians", Journal of Applied Psychology, Vol:59, No:15, 603-609.
  • Sökmen, A., (2000). "Ankara'daki Beş Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Bağlılık ile İşgören Performansı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Araştırma", Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi.
  • Tarlan, D. ve Tütüncü, Ö., (2001). "Konaklama İşletmelerinde Başarım Değerlemesi ve İş Doyumu Analizi", Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:3, Sayı:2, 141-163.
  • Tekin, A., (2002). "İşletmelerde Örgütsel Bağlılık ve Bir Karşılaştırma (TürkiyePakistan) Örneği", Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Tengilimoğlu, D., Akdemir, F.M. ve Dziegielewski, S.F., (2010). "The Effect of the Mobbing on Organizational Commitment in the Hospital Setting: A Field Study", Journal of Social Service Research, Vol:36, No:2, 128-141.
  • Tınaz, P., (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), İstanbul: Beta Basım Yayım.
  • Tutar, H., (2004). İşyerlerinde Psikolojik Şiddet, 3.Baskı, Ankara: Platin.
  • Türk Dil Kurumu, (2012). "Mobbing", http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ gts&arama=gts&kelime=bezdiri&guid=TDK.GTS.4f59eb46d01aa2.72647038 (14.01.2012)
  • Türker, N., (1998). "Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin İşten Ayrılma ve Çıkarılma Nedenleri ve İşgücü Devri: Uygulamalı Bir Çalışmanın Değerlendirilmesi", Turizmde Seçme Makaleler, Sayı:30, 37-62.
  • Tütüncü, Ö. ve Demir, M., (2002). Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Yönetimi ve İşgücü Hareketlerinin Analizi, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Vartia, M., (1996). "The Sources of Bullying- Psychological Work Environment and Organizational Climate", European Journal of Work and Organizational Psychology, Vol:5, No:2, 203-214.
  • Yalçın, A. ve İplik, F.N., (2005). "Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Adana İli Örneği", Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, 395-412.
  • Yılmaz A., Özler Ergun D. ve Mercan N., (2008). "Mobbing ve Örgüt İklimi ile İlişkisine Yönelik Ampirik Bir Araştırma", Electronic Journal of Social Sciences, Cilt:7, No:26, 334-357.
  • Yücetürk, E. ve Öke, K.M., (2005). "Mobbing and Bullying: Legal Aspects Related to Workplace Bullying in Turkey", South-East Europe Review, No:2, 61-70.
  • Yücetürk, E., (2003). "Örgütlerde Durdurulamayan Yıldırma Uygulamaları: Düş mü? Gerçek mi?", 11.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı,(22- 24 Mayıs 2003), Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayın No:57, 973-984.
  • Yüksel, M. ve Tunçsiper, B., (2011). "The Relationship Between Mobbing and Organizational Commitment in Workplace", International Review of Management and Marketing, Vol:1, No:3, 54-64.
  • Zapf, D., Knorz, C. ve Kulla, M., (1996). "On the Relationship Between Mobbing Faktors and Jop Content, Social Work Environment and Health Outcomes", European Journal of Work and Organizational Psychology, Cilt:5, No:2, 215-237.
  • Zengin, B. ve Şen, L.M., (2007). "Türkiye'deki Otel İşletmelerinde Yönetici Sirkülasyonu: İstanbul'daki 4-5 Yıldızlı Otellerde Bir Alan Çalışması", Sakarya: I. Ulusal Türkiye Turizmi Kongresi, Sakarya Üniversitesi, 247-260.