Afrika'da Kurulan İlk İslam Kentlerinden: Tahert

Tahert İbâdî kökenli Müslümanlar tarafından Kuzey Afrika’da, bu günkü Cezayir sınırları içerisinde hicri ikinci asırda kurulmuş kadim bir şehirdir. Eski Roma kenti Tihert’e onaltı km. mesafede kurulan bu şehir yaklaşık bir asır Rüstemilere başkentlik yapmıştır. Fars kökenli Abdurrahman b. Rüstem tarafından inşa edilen Tahert’e Emaziğ kökenli kabilelerin yanı sıra başta Irak olmak üzere diğer bölgelerden de İbâdî mezhebine mensup Müslümanlar gelip yerleşmişlerdir. Merkezine cami, pazar, daru’l-imarenin yerleştirildiği Tahert, tipik bir İslam kentidir. İçerden dışarıya doğru dairesel olarak açılan bu şehri kuşatan iki adet de sur bulunuyordu. Döneminin önemli ticaret merkezlerden biri olarak kabul edilen Tahert, aynı zamanda bir ilim ve kültür yuvasıydı. Binlerce cildi havi kütüphanesi ve yüzlerce talebeye ev sahipliği yapan medreseleriyle dönemin önemli çekim merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Kuzey Afrika’yı kasıp kavuran İsmaili Şiiler tarafından tahrip edilen Tahert, zamanla tarihe teslim olmuştur. Kalıntıları günümüze kadar ulaşan bu tarihi kentte henüz ciddi kazılar yapıl(a)mamıştır. Gelecekte burada yapılacak olan kazılar şehri daha iyi tanımamıza olanak sağlayacaktır.

-

7DKHUW éEkGv N|NHQOL 0VOPDQODU WDUDIÈQGDQ .X]H\ $IULNDªGD EX JQN &H]D\LU VÈQÈUODUÈ LoHULVLQGH KLFUL LNLQFL DVÈUGD NXUXOPXë NDGLP ELU ëHKLUGLU (VNL 5RPD NHQWL 7LKHUWªH RQDOWÈ NP PHVDIHGH NXUXODQ EX ëHKLU \DNODëÈN ELU DVÈU 5VWHPLOHUH EDëNHQWOLN \DSPÈëWÈU )DUV N|NHQOL $EGXUUDKPDQ E 5VWHP WDUDIÈQGDQ LQëD HGLOHQ 7DKHUWªH (PD]Lè N|NHQOL NDELOHOHULQ \DQÈ VÈUD EDëWD ,UDN ROPDN ]HUH GLèHU E|OJHOHUGHQ GH éEkGv PH]KHELQH PHQVXS 0VOPDQODU JHOLS \HUOHëPLëOHUGLU 0HUNH]LQH FDPL SD]DU GDUXªO LPDUH QLQ \HUOHëWLULOGLèL 7DKHUW WLSLN ELU éVODP NHQWLGLU éoHUGHQ GÈëDUÈ\D GRèUX GDLUHVHO RODUDN DoÈODQ EX ëHKUL NXëDWDQ LNL DGHW GH VXU EXOXQX\RUGX '| QHPLQLQ |QHPOL WLFDUHW PHUNH]OHUGHQ ELUL RODUDN NDEXO HGLOHQ 7DKHUW D\QÈ ]DPDQGD ELU LOLP YH NOWU \XYDVÈ\GÈ %LQOHUFH FLOGL KDYL NWSKDQHVL YH \]OHUFH WDOHEH\H HY VDKLSOLèL \DSDQ PHGUHVHOHUL\OH G|QHPLQ |QHPOL oHNLP PHUNH]OHULQGHQ ELUL RODUDN NDEXO HGLOPHNWHGLU .X]H\ $IULNDª\È NDVÈS ND YXUDQ éVPDLOL êLLOHU WDUDIÈQGDQ WDKULS HGLOHQ 7DKHUW ]DPDQOD WDULKH WHVOLP ROPXëWXU .DOÈQWÈODUÈ JQP]H NDGDU XODëDQ EX WDULKL NHQWWH KHQ] FLG GL ND]ÈODU \DSÈO D PDPÈëWÈU *HOHFHNWH EXUDGD \DSÈODFDN RODQ ND]ÈODU ëHKUL GDKD L\L WDQÈPDPÈ]D RODQDN VDèOD\DFDNWÈU $QDKWDU NHOLPOHU 7DKHUW éEkGvOHU .X]H\ $IULND &H]D\LU
Keywords:

-,