Bu çalışmada, ülkemizdeki üç büyük termik santralden alınmış uçucu küller farklı koşullarda hidratlanarak aktif sorbentler hazırlanmış ve bu sorbentlerin sülfatasyon özellikleri incelenmiştir. Atmosfer basıncında gerçekleştirilen hidratasyon deneyleri iki farklı sıcaklık (333 ve 363 K), süre (4 ve 8 saat) ve su/uçucu kül oranında (15 ve 20) yürütülmüştür. Basınç altındaki hidratasyon deneylerinde ise, sıcaklıklar 383 ve 448 K, basınçlar 0.143 ve 0.892MPa ve süreler 1 ve 2 saat olarak seçilmiştir. Hidratasyon sonucu elde edilen sorbentlerin sülfatasyon kapasitelerini belirleyen yüzey alanı değerlerinin uçucu külün kimyasal bileşimine ve hidratasyon koşullarına bağlı olarak değiştiği saptanmıştır. Farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahip sorbentlerin sülfatasyonu, kükürt oksitlerinin sorbent tarafından büyük oranda tutulduğu toz tutma ünitelerindeki koşulları sağlayan ve termogravimetrik analiz prensibine göre çalışan bir sistemde gerçekleştirilmiştir. Tutulan kükürt dioksit'in miktarı, sorbentin fiziksel ve kimyasal özelliklerine bağlı olarak 0.54-0.93 mmol SO2/g sorbent aralığında değişmiştir.

In this study, fly ash samples collected from three different coal-fired power plants in Turkey were activated by hydration at different conditions and sulphation properties of these activated sorbents were investigated. Atmospheric hydration experiments were carried out at two different temperatures (333 and 363 K), two different time intervals (4 and 8 h) and two different water/fly ash weight ratios (15 and 20). Hydration experiments were also performed under pressure at two different temperatures (383 and 448 K), two different pressures (0.143 and 0.892 MPa) and two different time intervals (1 and 2 h). The effect of the hydration conditions on the physical properties of activated sorbent was determined. It was found that the surface area values of the sorbents were strongly effected from both the hydration conditions and chemical composition of fly ashes. Sulphation experiments were performed in a thermogravimetric analysis system and conducted under bag-filter conditions. It was observed that, the amount of SO2 captured ranged from 0.54 to 0.93 mmole SO2/g sorbent depending on the physical and chemical properties of activated sorbents.