Yaratıcı bir meslek grubu olarak tasarımcıların maruz kaldıkları mobbing faaliyetleri: Gaziantep halı sektöründe bir araştırma

Bu çalışmada, özgün ve özgür düşünmenin önemli olduğu bir meslek olarak halı tasarımcılarının maruz kaldıkları mobbing uygulamalarının tespit edilebilmesi ve bazı değişkenler açısından mobbing uygulamalarının algısal olarak bu meslektekileri nasıl etkilediğinin analizi amaçlanmıştır. Veriler, Gaziantep’teki halı firmalarında çalışmakta olan 96 tasarımcıdan toplanmıştır. Literatür taraması, madde havuzunun oluşturulması ve uzmanların değerlendirmelerinin ardından 23 maddelik anket elde edilmiştir. Bu anket tasarımcılara uygulanmış ve elde edilen sonuçlar SPSS programı yardımıyla analiz edilmiştir. Analizde, 4 ayrı faktör elde edilmiş ve bu faktörlerin hem ayrı ayrı hem de toplam olarak demografik faktörlerle ve işyerinin bulunduğu şehir, yönetici ve işyeri sahibi ile anlamlı bir ilişki içinde olup olmadığını anlamak için ANOVA ve T Testler yapılmıştır. Sonuç olarak geliştirilen soruların büyük çoğunluğuna “orta” düzeyde veya “katılıyorum” düzeyinde katılım olduğu görülmüş ve anket için hazırlanan soruların pratik olarak karşılıkları olduğu anlaşılmıştır. Ayrıca elde edilen ANOVA ve T Test sonuçlarına göre münferit olarak faktörlerin anlamlı ilişki içinde olduğu demografik özellikler dışında faktörlerin toplamının katılımcıların çalıştıkları şehir, yönetici, işyeri sahibi, eğitim durumu, yaş, meslekteki ve işyerindeki kıdemleri ve birimlerinde çalışan sayısı ile anlamlı ilişki içinde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Mobbing, Tasarımcı, Halı Sektörü

Mobbing activities exposed by designers as a creative professional group: A research in the Gaziantep carpet industry

In this study, it is aimed to evaluate the mobbing enforcements that carpet designers exposed to as proffesional occupation owners who have to think free and original. Also to analyze the perceptive differences for mobbing enforcements in terms of some parameters. The data was obtained from 96 designers working at the carpet factories in Gaziantep. A survey with 23-entry was gained through a research of the literature, a collection of pool of the items and the evaluation of the experts. This survey was applied to the designers and the results were analyzed by SPSS program. In this analysis, we got 4 factors and each factor was compared differently and totally by usin ANOVA and T Tets whether they have a significant correlation with the demographic factors, city where the workplace is located, manager of department and business owner. As a result, it was found that the majority of the questions raised were "fair to middling" or "I agree", and it was understood that the questions prepared for the questionnaire were practically equivalent. It was also found that totally results are siginificantly correlated with “the number of the workers in the department, city where the workplace located, manager, workplace owner, education status, age, seniority in the workplace and at work” according to the obtained ANOVA and T tests.

Keywords:

Mobbing, Designer, Carpet Sector,

PDF

___

Atalayer, F. (1993). Görsel Sanatlarda Estetik iletişim. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, No: 770, Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları, No: 6 Bilgel, N.; Aytaç, S.; Bayram, N. (2006). Bullying in Turkish white-collar workers. Occupational Medicine, 56 (4), 226–231. Devanport, N.; Schwartz, R.D.; Elliott, D.P. (2003). Psikolojik Siddet İşyerinde Duygusal Taciz. Sistem Yayıncılık, Çev: Osman Cem Onertoy, 1. Baskı, İstanbul. Einarsen, S. & Raknes, B.I. (1997). Harrasment in the workplace and the victimization of men. Violence and Victims. Violence and Victims, 12 (3), 247-263. Elvira, K.; Filakovic, P.; Muzinic, L.; Matek M., Vondracek, S. (2003). Mobbing. Rad Sigur, 7, 1-20. Erdoğan, N. (2006). Moda Tasarımı Programlarında Tasarımcıya Kazandırılan Yeterliliklerin Hazır Giyim Sektörünün Beklentilerini Karşılama Düzeyinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Fettahlıoğlu, Ö. O. (2008). Örgütlerde Psikolojik Şiddet (Mobbing): Üniversitelerde Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir. Gehlar, M. (2006). Moda Tasarımcısının İş Kurma Rehberi, Güncel Yayıncılık, İstanbul Gökçe, A.T. Mobbing: İş Yerinde Yıldırma Eğitim Örneği (1.Baskı). Ankara: Pegem Yayınevi. Groeblinghoff, D. & Becker, M. (1996). A Case Study of Mobbing And The Clinical Treatment of Mobbing Victims. European Journal of Work And Organizational Psychology, 5(2), 277-294. Guralnik, D.B. (1970). Webster’s New World Dictionary. New York, The World Publishing Company Gürsoy, A.T. (2010). Giyim Kültürü ve Moda. Türkiye Tekstil Sanayi İşverenleri Sendikası, İstanbul Holtzschue, L. (2002). Rengi Anlamak, Duvar Yayınları, İzmir ILO (International Labor Office) (1998). Violence on the Job- A Global Problem. ILO Report. http://www.ilo.org/global/about-the-ilo/newsroom/news/WCMS_007970/lang--en/index.htm ILO (International Labour Organization), (1998). World of Work: When Working Becomes Hazardous, No.26. http://www.ilo.org/ehost Işık, E. (2007). İşletmelerde Mobbıng Uygulamaları İle İş Stresi İlişkisine Yönelik Bir Araştırma. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul. Jacqueline L.; Diane, C.; Kay, H. W. (2002). Addressing Issues of Workplace Harassment: Counselling the Targets. Journal of Employment Counseling, 39 (3), 109-116. Leymann, H. (1996). The Content and Development of Mobbing at Work. European Journal of Work and Organizational Psychology. Vol. 5 (2), 167-184. Linda, S. (2003). The Workplace Mobbing Syndrome, Response and Prevention in the Public Sector. Workplace Mobbing Conference. Brisbane. Lobach, B. (2001). Design Industrial. Portekiz. McAvoy, B.R. & Murtagh, J. (2003). Workplace bullying: The silent epidemic. British Medical Journal, 326, 776-777. Doi: 10.1136/bmj.326.7393.776 San, İ. (1993). “Yaratıcılık Tanımı ve Sanatsal Yaratmaya Örnekler” Yaratıcılık ve Eğitim (yay. Haz. A. Ataman). TED Eğitim Dizisi. no:17, Ankara: TED yay. San, İ. (2004). Sanat ve Eğitim: Yaratıcılık, Temel Sanat Kuramları, Sanat Eleştirisi Yaklaşımları. (Genişletilmiş 3. Baskı). Ankara: Ütopya Yayınevi. Seçim, E. (2013). Sosyo Ekonomik Ve Kültürel Yaşantıların Moda Tasarımı Öğrencilerinin Koleksiyonlarına Ve Tasarım Değerlerine Yansıması. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Sezgin, Ş. & Önlü, N. (1992). Tekstilde Tasarım Olgusu. Tekstil ve Mühendis Dergisi, 6 (32), 74-83. Stale, E. (1999). The Nature and Causes of Bullying at Work. International Journal of Manpower, 20 (1/2), 16-27. Stale, E.; Bjorn, I.R.; Stig, B.M. (1994). Bullying and Harrasment at Work and Their Relationships to Work Environment Quality: An Exploratory Study. Europen Journal of Work and Organizational Psychologist, 4 (4), 381-401. Sungur, N. (1997). Yaratıcı Düşünce ( 2. Baskı), İstanbul: Evrim Yayınevi. Tınaz, P. (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing), 1.B., İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. Tokuştepe, M. (2011). Popüler Kültür Öğelerinin Yansıtıldığı Televizyon Dizilerinin Lisans Düzeyinde Moda Tasarımı Eğitimi Alan Öğrencilerin Yaratıcılığına Etkisi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.