15 Temmuz filmlerinde milliyetçiliğin sunumu: “Cumhurbaşkanlığı 15 Temmuz Belgeseli” örneği

Milliyetçilik anlayışının, özünde ortak dil, tarih, duygu, gelenek, görenek ve coğrafya birliğine dayanarak bir ‘kültür hareketi’ olarak değerlendirilmesiyle birlikte, milliyetçilik devletlerin toplumu birleştirme ve bütünleştirme için kullandığı bir ideoloji haline gelmiştir. Bu anlayışa göre ırk değil, vatandaşlık bağı ve ortak yaşayış esas alınmaktadır. Nitekim Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu da böylesi bir düşüncenin bir sonucu olarak gerçekleşmiştir. Türk milletinin, çeşitli milliyetçi ögeler etrafından birlik ve bütünlük halinde hareket etiği örneklerden biri de 15 Temmuz darbe girişimi olmuştur. Bu çalışmada, darbe girişiminin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından, demokratik sisteme ve ülkenin birlik ve bütünlüğüne vurgu yapmak amacıyla hazırlanan 15 Temmuz filmlerinde, milliyetçi ögelerin nasıl ve ne ölçüde kullanıldığını görmek amaçlanmıştır. Örneklem olarak ‘Cumhurbaşkanlığı 15 Temmuz Belgeseli’ ele alınmış ve bu belgesel film içerik çözümlemesi yöntemiyle incelenmiştir. Filmi oluşturan hem görsel hem de sesli/sözlü unsurların milliyetçilik vurgusuyla nasıl örtüştüğü ve onu nasıl yeninden ürettiği ortaya koyulmuştur. Bu çalışma, milliyetçiliğin, bütünleşmeyi sağlayan bir ideoloji olarak devlet tarafından hazırlatılan filmlerde nasıl kullanıldığını görmek açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

15 Temmuz, Milliyetçilik, Cumhurbaşkanlığı 15 Temmuz Belgeseli

Presentation of nationalism in July 15th Films: Example of “July 15th Documentary of Presidency”

With the sense of nationalism as a 'cultural movement' based on the unity of common language, history, emotion, tradition, custom and geography in essence, nationalism has become an ideology that states use for unifying and integrating society. According to this understanding, the bond of citizenship and common living are taken as basis, not the race. Indeed, the establishment of the Republic of Turkey was realized as a result of such an idea. One of the examples of the movement of the Turkish nation in unity and integrity around various nationalist elements has been the coup attempt of July 15th. In this study, it was aimed to see how and in what way nationalist elements were used in the July 15th films prepared to emphasize the democratic system and the unity and integrity of the country after the failure of the coup attempt. As a sample, 'July 15th Documentary of Presidency' was handled and this documentary film was analyzed by content analysis method. It has been revealed how both the visual and audiovisual elements that make up the film overlap with the emphasis of nationalism and how it reproduces it. This work is important to see how nationalism is used in films prepared by the state as an ideology that provides for integration.

Keywords:

July 15th, Nationalism, July 15th Documentary of Presidency,

PDF

___

Althusser, L. (2017). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. İstanbul: İthaki Yay.
Aydos, S. (2010). Anadolu’dan Geldik. Ankara: Kilit Yay.
Ayın, F. (yty). “Atatürk ve Milliyetçilik” http://www.atam.gov.tr/dergi/sayi-42/ataturk-ve-milliyetcilik Erişim Tarihi: 03.01.2018
Başgil, A. F. (1943). “Türk Milliyetçiliği-Doğuşu-Manası-Gayesi ve Vasıflan” İkinci Türk Tarih Kongresi 1937. İstanbul.
Billig, M. (2002). Banal Milliyetçilik. (Çev. Şişkolar, C.). İstanbul: Gelenek Yay.
Calhoun, C. (2007). Milliyetçilik. (Çev. Sütçüoğlu, B.) İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yay.
Cumhurbaşkanlığı “15 Temmuz Belgeseli”. https://www.tccb.gov.tr/faaliyetler/15temmuz/ Erişim Tarihi: 16.12.2017
Çoğal, N. (2016). “Prof. Dr. Erol Güngör’de Milliyetçilik”. https://www.turkocaklari.org.tr/yazar/nejat-cogal/erol-gungor-un-milliyetcilik-anlayisi-6611 Erişim Tarihi: 01.01.2018
Gökalp, Z. (2007). Kitaplar 1. İstanbul: Yapı Kredi Yay.
Gündoğan, A. O. (yty). “Devlet ve Milliyetçilik”. http://www.aliosmangundogan.com/PDF/Makale/Ali-Osman-Gundogan-Devlet-ve-Milliyetcilik.pdf?i=1 Erişim Tarihi: 06.01.2018
Güntekin, Z. (2006). “Bir Popüler Kültür Ürünü Olarak Mafya Dizileri: Kurtlar Vadisi Örneği”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
İnan, A. (2010). Vatandaş İçin Medeni Bilgiler. İstanbul.
Karpat, K. H. (2009). Osmanlıdan Günümüze Kimlik ve İdeoloji. (2. Baskı) İstanbul: Timaş Yay.
Smith, A. (1994). Milli Kimlik. Çev. Şener, B. S. İstanbul: İletişim Yay.
Tural. S. K. (2015). Yüzyıla Damgasını Vuran Önder Atatürk. Ankara: Akçağ Yay.,
Türk Dil Kurumu. (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yay.
Türkdoğan, O. (2005). Türk Ulus-Devlet Kimliği. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yay.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası.