Tecer Gölü’nün (Ulaş/Sivas) Fizikokimyasal Özellikleri ve İçerdiği Fitoplanktonik Topluluklar

Bu çalışmada, Tecer gölü suyunun fizikokimyasal özellikleri ve fitoplanktonunun tür kompozisyonu belirlenmeye çalışılmıştır. Örnekler bir yıllık süreyle Aralık 2010 ve Aralık 2011 tarihleri arasında aylık periyotlarla gölün orta noktasında belirlenen tek istasyondan alınmıştır. Gölde Bacillariophyta (27), Cyanobacteria (15), Chlorophyta (14), Ochrophyta (3), Cryptophyta (2) ve Euglenozoa (2) gruplarına ait toplam 63 tür belirlenmiştir. Göl suyunda fizikokimyasal parametrelere ait ortalama değerler; su sıcaklığı; 11oC, çözünmüş oksijen (ÇO); 8 mg/l, elektriksel iletkenlik (EC); 9,68 mS/cm, bulanıklık; 5,42 NTU, askıda katı madde (AKM); 28,7 mg/l, pH;, 9,32, kalsiyum; 4939 mg/l, sertlik; 1460 mgCaCO3/l, toplam alkalinite (TA); 261 mgCaCO3/l, sülfat; 805 mg/l, silika; 0,54 mg/l, kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ) ;150 mg/l, klorür; 1255 mg/l, toplam fosfat (TF); 67,9 µg/l , toplam çözünebilir fosfat (TÇF); 48,5 µg/l, çözülebilir reaktif fosfat (ÇRF); 13,9 µg/l, klorofil-a; 1,212 µg/l, amonyum (NH4-N); 0,048 mg/l), nitrat (NO3-N); 0,1282 mg/l ve nitrit (NO2-N); 0,0048 mg/l’ dir. Su sertlik verilerine göre çok sert su sınıfına giren göl suyu, Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’ne göre; sıcaklık, çözünmüş oksijen, amonyum, nitrat, nitrit, demir ve mangan değerleri bakımından I. Sınıf, toplam fosfat bakımından II. Sınıf ve pH, klorür, sülfat ve kimyasal oksijen ihtiyacı bakımından ise IV. Sınıf sulara sahiptir.

Anahtar Kelimeler:

Tecer Gölü, Fitoplankton, Su Kimyası, Ulaş

The Physicochemical Properties of Tecer Lake (Ulaş/Sivas) and Its Phytoplanktonic Communities

In this study, the physicochemical properties of the water and phytoplankton species composition of Tecer Lake were investigated. The sampling was performed at a single station, which is approximately the middle point of the lake, in monthly periods between December 2010 and December 2011 for a period of one year. A total of 63 species were identified in the lake, representing the groups of Bacillariophyta (27), Cyanobacteria (15), Chlorophyta (14), Ochrophyta (3), Cryptophyta (2) and Euglenozoa (2). The mean values of physicochemical parameters in the lake water were estimated as: water temperature; 11oC, dissolved oxygen (DO); 8 mg/l, electrical conductivity (EC); 9,68 mS/cm, turbidity; 5,42 NTU, suspended solids (SS); 28,7 mg/l, pH; 9,32, calcium; 4939 mg/l, hardness; 1460 mgCaCO3/l, total alkalinity (TA); 261 mgCaCO3/l, sulfate; 805 mg/l, silica; 0,54 mg/l, chemical oxygen demand (COD); 150 mg/l, chloride; 1255 mg/l, total phosphate (TP); 67.9 µg/l, total soluble phosphate (TSP); 48,5 µg/l, soluble reactive phosphate (SRP); 13,9 µg/l, chlorophyll-a; 1,212 µg/l, ammonium (NH4-N); 0,048 mg/l), nitrate (NO3-N); 0,1282 mg/l and nitrite (NO2-N); 0.0048 mg/l. This lake water was classified as very hard water in regard to the data of the water hardness, however it is also designated as Class I waters in terms of temperature, dissolved oxygen, ammonium, nitrate, nitrite, iron and manganese values, Class II waters in terms of total phosphate and Class IV waters in terms of pH, chloride, sulfate and chemical oxygen demand according to the Water Pollution Control Regulation.

Keywords:

Tecer Gölü, Tecer Lake, Phytoplankton, Ulaş,

PDF

___

[1] Alver, A., Baştürk, E. (2019). Karasu Nehri Su Kalitesinin Farklı Su Kalite İndeksleri Açısından Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 23, 2, 488- 497.
[2] Nogueira, M.G. (2000). Phytoplankton composition, dominance and abundance as indicators of environmental compartmentalization in Jurumirim Reservoir (Paranapanema River), São Paulo, Brazil. Hydrobiologia, 431: 115–128.
[3] Trifonova, I.S., (1998). Phytoplankton composition and biomass structure in relation to trophic gradient in some temperate and subarctic lakes of north-western Russia and the Prebaltic. Hydrobiologia 369-370: 99-108.
[4] Reynolds, C.S., V. Huszar, C. Kruk, L. Naselli-Flores, S. Melo. (2002). Review towards a functional classification of the freshwater phytoplankton. Journal of Plankton Research 24: 417-428.
[5] Sıvacı, E.R., Yardım, Ö., Gönülol, A., Bat, L., Gümüş, F. (2008). Sarıkum (Sinop-Türkiye) lagününün bentik algleri. Journal of FisheriesSciences. 2(4): 592-600.
[6] Kıvrak, E., (2011). Karamuk Gölü (Afyonkarahisar) Fitoplankton Kommunitesinin Mevsimsel Değişimi ve Bazı Fiziko-kimyasal ÖzellikleriE. Ü. Su Ürünleri Dergisi, 28, 1: 9-19.
[7] Taş, B., Çetin, M. (2011). Gökgöl (ordu-türkiye)’ün bazı fiziko-kimyasal özelliklerinin incelenmesi. Ordu Üniv. Bil. Tek. Dergisi, 1,1,73-82
[8] SKKY, (2004). Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği. 31.12.2004 Tarih ve 25687 Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
[9] Ay, F., Yalçın Erik, N. (2003). Ulaş (Sivas) kuzeyindeki Tersiyer yaslı birimlerin petrol kaynak kaya ve organik fasiyes özellikleri. Cumhuriyet Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Seri A-Yerbilimleri c.20 (s.1), 38-51.
[10] Lund, J.W.G., Kipling, C., Le Cren, E.D., (1958). The İnverted Microscope Method of Estimating Algal Numbers and the Statistical Basis of Estimations by Counting, Hydrobiologia 11, 143-171.
[11] Komarek, J., Fott, B. (1983). Das Phytoplankton des Süwassers, 7.Teil, 1 hälfte, Stuttgart, 1043p.
[12] Komarek, J., Anagnostidis, K. (1998). Süwasserflora von Mitteleuropa Cyanoprokaryota, 19/1, 1.Teil: Chroococcales, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 548p.
[13] Komarek，J., Anagnostidis， K. (1999). Cyanoprokaryota 1. Teil Chroococcales. Süsswasserflora von Mitteleuropa. Gustav Fischer， Jena， 548 p., Germany.
[14] Komarek, J., Anagnostidis, K. (2008). Süwasserflora von Mitteleuropa Cyanoprokaryota, 19/2, 2.Teil/ Part2: Oscillatoriales, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 759p.
[15] John, D. M., Whitton, B. A., Brook, A. J. (2003). The Freshwater Algal Flora of the British Isles, An identification guide to freshwater and terrestrial algae. Cambridge University Press, 702 p., Cambridge UK.
[16] Krammer, K. and Lange Bertalot, H., (1991). Süwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae, Band 2/3,3, Teil: Centrales Fragillariaceae, Eunotiaceae, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 576p.
[17] Krammer, K. and Lange Bertalot, H., (1991). Süwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae, Band 2/4,4 Teil: Achnantheceae, Kritische Erganzungen zu Navicula (Lineolatae) und Gomphonema Gesamtliteraturverzeichnis, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 437p.
[18] Krammer, K. and Lange Bertalot, H., (1999). Süwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae, Band 2/1,1. Teil: Naviculaceae, Spectrum Academischer Verlag, Heidelberg, Berlin, 876p.
[19] Krammer, K. and Lange Bertalot, H., (1999). Süwasserflora von Mitteleuropa Bacillariophyceae, Band 2/2,2. Teil: Bacillariaceae, Epithemiaceae, Surirellaceae, Spectrum Academischer Verlag, Heidelberg, Berlin, 610p.
[20] Ettl, H. (1983). Süwasserflora von Mitteleuropa, Chlorophyta I, Gustav Fischer Verlag, Stuttgart, 807p.
[21] Prescott, G.W. (1982). Algae of the Western Great Lakes Area, Otto Koeltz Science Publishers, Germany, 977p.
[22] Wehr, J. D., Sheath, R. G. (2003). Freshwater Algae of North America. Ecology and Classification, Aquatic Ecology Series, Academic Press, 918 pp.
[23] APHA, (1986). Standart Methods for Examination of Water and Wastewater. 17th edition. American Public Health Assosiciation, washington.
[24] Wetzel, R.G. and Likens, G.E. (2000) Limnological Analyses. 3rd Edition, Springer, New York, Chapter: Nitrogen, Phosphorus, and Other Nutrients, 85-113.
[25] O’Sullivan, P.E., Reynolds, C.S. (2004). The Lakes Handbook. Vol. 1-Limnology and Limnetic Ecology. Blackwell Publ., 699p., Malden, MA, USA.
[26] Karakoç, G., Ünlü-Erkoç, F., Katırcıoğlu, H., (2003). Water quality and impacts of pollution sources for Eymir and Mogan Lakes (Turkey)”, Environment International, 29: 21–27.
[27] Tepe, Y. (2009). Reyhanlı Yenişehir (Gölü) Su Kalitesinin Belirlenmesi. Ekoloji 18,70, 38-46.
[28] Round, F.E., Craford, R., Mann, D.G., (1990). The Diatoms Biology and Morphology of the Genera Cambridge Uni. Press, Cambridge, 747-758.
[29] Pekcan, N., (1999). Karst jeomorfolojisi. İstanbul Üni.Coğ. Böl. İSBN: 975-368-188-7, 11-12.
[30] Sezen, G. (2008). Sarımsaklı Baraj Gölü (Kayseri) Fitoplanktonu ve Su Kalitesi Özellikleri. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara, 230 s.
[31] Ünlü, A., Çoban, F., Tunç,M.S. (2008). Hazar Gölü Su Kalitesinin Fiziksel ve İnorganik-Kimyasal Parametreler Açısından İncelenmesi. Gazi. Üniv. Müh. Mim. Fak Der. Cilt 23, No. 1, 119-127.
[32] Atay, R. ve Bulut, C., (2005). Beyşehir, Eğirdir, Kovada, Çivril ve Karakuyu (Çapalı) Göllerinde Su Kirliliği Projesi, Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Kurulu Müdürlüğü.
[33] Tanyolaç, J. (2009). Limnoloji, tatlı su bilimi. Hatipoğlu yayınları. 5. Baskı, ISBN: 975-7527-46-7.
[34] McGowan, W., (2000) Water processing: residential, commercial, light-industrial, 3rd ed. Lisle, IL, Water Quality Association.
[35] Wetzel, R.G. (2001). Limnology Lake and Reservoir Ecosystems. Academic Press, San Diego.
[36] Vollenweider, R. A., (1979). Das Nährstoffbelastungskonzept als Grundlage für den externen Eingriff in den Eutrophierungsprozess stehender Gewässer und Talsperren. – Zeitschrift für Wasser und Abwasser Forschung 12: 46 – 56.
[37] Elmacı, A., Topaç, F.O., Teksoy, A., Özengin, N., Başkaya, H.S.(2010.) Uluabat gölü fizikokimyasal özelliklerinin yönetmelikler çerçevesinde değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 15, Sayi 1.
[38] Girgin, S., Kazancı, N., (1994). Ankara Çayı’nda Su Kalitesinin Fizikokimyasal ve Biyolojik Yöntemlerle Belirlenmesi, Türkiye iç Suları Araştırma Dizisi I, Özyurt Matbaası, Ankara, 184s.
[39] Tepe, Y., Mutlu, E., Türkmen, A. (2004). Yayladağı Görentaş Göleti (Hatay) Su Kalitesi Parametreleri Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 35 (3-4), 201-208.
[40] Hakanson, L., Jansson, M. (1983). Principles of lake sedimentology. Berlin, New York: Springer Verlag press.
[41] Lerzan Çiçek, N., Ertan, Ö,O., Erdoğan, Ö., Didinen, H., Ömer Boyacı, Y., Kara, D.,Zeybek, M., Diken, G. (2017). Distribution of phytoplankton and its relationship with physicochemical parameters in Lake. Biological Diversity and Conservation. 10/3; 150-162
[42] Patrick, R., (1948). Factors effecting the distribution of diatoms. The Botanical Review, XIV, (8): 473-524.
[43] Obalı, O., Gönülol, A., Dere S., (1989). Algal flora in the litorral zone of Lake Mogan. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Dergisi, 1, (3): 33-53.
[44] Gönülol, A., Çomak, Ö. (1990). Bafra Balık Gölleri (Balık Gölü, Uzun Göl) Fitoplanktonun Araştırılması Samsun, X. Ulusal Biyoloji Kongresi, 18-20 Temmuz 1990.
[45] Round, F. E. (1956), “ The Phytoplankton of there water supply reservoir note central wales” Arch. F. Hydrobiol, 1956, 220-232.
[46] Hutchinson, G. E. (1967). A treatise on Limnology, Vol: II, Introduction to Lake Biology and the Limnoplankton, John Wiley, New York, 1115 pp.