Tek Parti Döneminde “The New History Society” Cemiyetine Türkiye'nin Yaklaşımı

Türkiye’nin Tek Partili yıllarında yeni ve laik bir ulus yaratma ideolojisi dönemin bütün resmi kurumlarında kendini belirli bir misyonda hissettiren düşüncedir. Ulus kavramının ağır basan milliyetçi yönü nedeniyle yerli ve yerli olmayan unsurlar arasında, bu kurumlar üst makamlarının da yönlendirmesi ile yaklaşımlarını belirlemekteydiler. Özellikle yerli olmayan unsurlar sıkı bir gözetime tabi tutulmaktaydı. Bu çerçevede Ortadoğu kökenli bir inanç veya düşünce sistemi olarak kabul edilen “Bahailik” 19. yüzyıldan beri dünyanın birçok ülkesinde örgütlenmekteydi. Bu ülkeler arasında ABD de yer almakta olup, 1929 yılında Mirza Ahmad Sohrab öncülüğünde New York’ta “The New History Society” adlı bir cemiyet kurulur. Cemiyetin temel amacı tarih, kültür, edebiyat, sanat, müzik ve benzeri dallarda basın-yayın neşriyatları ve yazınsal yarışmalar, akademik ve sosyal seminer, konferanslar gibi çalışmalar vasıtasıyla Bahailiği yaymaya yöneliktir. Bu çalışmada, The New History Society’nin yürüttüğü çalışmalar ve bu çalışmalara karşı Türkiye’nin gösterdiği yaklaşım ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler:

The New History Society, Bahailik, Cemiyet, Türkiye

Turkey’s Approach to “The New History Society” In the Single Party Period

The Ideology of creating a new and the secular nation in the Single Party’s Turkey, it was official idea of this period. Due to the heavy nationalistic aspect of the nation’s concept, these institutions were also among the indigenous and non-indigenous elements to determine their approach by their superiors. Particularly non-indigenous elements were subjected to a strict surveillance. In this context, “Bahais”, which is considered as a Middle Eastern belief system, was organized in many countries since the 19th century. Also, in 1929 “The New History Society” was established by a group in New York under the leadership of Mirza Ahmad Sohrab. The main aim of the society, through works such as publications in the history, culture, literature, arts and by literary competitions and conferences to spread the Bahai’s thoughts. This study will focus on the works carried out by The New History Society's and the approach taken by Turkey.

Keywords:

The New History Society Bahais, Turkey, Single Party Era, Mirza Ahmad Sohrab,

PDF

___

BCA., 30.10.0.0.88.577.5.1.
BCA., 30.10.0.0.88.577.5.2.
BCA., 30.10.0.0.88.577.5.3.
BCA., 30.10.0.0.88.577.5.4.
BCA., 490.01.594.50.1.
BCA., 490.01.594.50.1.21.
BCA., 490.01.594.50.1.22.
BCA., 490.01.594.50.1.7.
BCA., 490.01.594.50.1.8.
Alayande, Lanre., Our Rainmaker, iUniverse Books, New York, 2010.
Bozkuş, Metin., “Bahâîliğin Arka Planı Ve Söylemi Üzerine Bir Değerlendirme (Sivas Örneği)”, CÜİFD, Sayı: VI/2, 2002, ss. 139-156.
Çeker, Alper., Cumhuriyet Dönemi Muhalif Romanı, Özgür Yayınları, İstanbul, 2006.
Fığlalı, Ethem R., “Bahâilik”, Diyanet İslam Ansiklopedisi, cilt: 4, İstanbul, 1991, ss. 464-468.
Halbert, Leroy A., “Pi Gamma Mu News”, Social Science, Vol: 12/1, January 1937.
Lee, Anthoney A., The Baha’i Faith in Africa, Brill Publish, Laiden, 2011.
Momen, Moojan., Studies in Babi and Baha’i History, Kalimat Press, Los Angeles, 1982.
New History Society Announcement, W. E. B. Du Bois Papers (MS 312) Special Collections and University Archives, University of Massachusetts Amherst Libraries, (Erişim Tarihi: 15.08.2017), http://credo.library.umass.edu/view/full/mums312-b071-i186
Scotland, Nigel., A Pocket Guide To Sects and New Religions, A Lion book Press, Oxford, 2005.
Siber, Şinasi., “Bâbîlik ve Bahâîlik”, DİD, 1962, I/5, ss. 27-31.
Smith, Donald B., Honore Jaxon, Gauvin Press, New York, 2008.
Sohrab, Mirza Ahmad., CHANLER, Julie., Living Pictures: In the Great Drama of the 19th Century, New York: The New History Society Press, 1933.
Sohrab, Mirza Ahmad., The Song Of The Caravan, New History Foundation Press, New York, 1930.
Solzbacher, William., Peace Movements Between Wars: One Man’s Work For Peace, E. Mellen Press, 1999.
Şapolyo, Enver B., Mezhepler ve Tarikatlar Tarihi, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1964.
Tunçay, Mete., Türkiye’de Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2015.
Türkiye Bahailer Resmi Web Sitesi, http://bahaitr.org/index.php/tr/18-bahailer-neye-inanir/bahailer-neye-inanir
Pittsburgh Post-Gazette
The New York Times