JİNEKOLOJİK KANSERLER FARKINDALIK ÖLÇEĞİ GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Bu çalışma Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ölçeği’nin (JİKFÖ) geliştirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma Şubat-Eylül 2016 tarihleri arasında Tunceli il merkezinde bulunan üç Aile Sağlığı Merkezi’nde 700 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında; JİKFÖ Madde Havuzu, Uzman Değerlendirme Formu ve Kadınların Tanıtıcı Özellikleri Soru Formu kullanılmıştır. JİKFÖ’nin cronbach alpha değeri 0.944 olarak bulunmuştur. Barlett testi sonucunda (p=0.000<0.05) faktör analizine alınan değişkenler arasında ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Kaiser Mayer Olkin değeri 0.943>0.60 bulunmuştur. Faktör analizi sonucunda, değişkenler toplam açıklanan varyansı %60.53 olan dört faktör altında toplanmıştır. JİKFÖ’nin rutin kontrol ve ciddi hastalık algısı farkındalığı alt boyutunun cronbach alpha değeri 0.979, açıklanan varyans değeri %36.566; jinekolojik kanser riskleri farkındalığı cronbach alpha değeri 0.843, açıklanan varyans değeri %10.191; jinekolojik kanserlerden korunma farkındalığı cronbach alpha değeri 0.778, açıklanan varyans değeri %7.962; jinekolojik kanserlerde erken tanı ve bilgi farkındalığı conbach alpha değeri 0.708, açıklanan varyans değeri %5.811 olarak saptanmıştır. Anahtar Sözcükler: Jinekolojik kanser, ölçme aracı, ölçek geliştirme, farkındalık.

Anahtar Kelimeler:

Jinekolojik kanser, ölçme aracı, ölçek geliştirme, farkındalık

Gynecological Cancer Awareness Scale Development Study

This study was conducted to develop the Gynecological Cancer Awareness Scale (GCAS). The study was conducted between February and September 2016 with 700 women in three Family Health Centers located in the city center of Tünceli. In gathering the data; GCAS Substance Pool, Expert Evaluation Form and Women's Identification Features Question Form were used. The cronbachalpha value of GCAS was found to be 0.944. Bartlett test results (p = 0.000 <0.05) showed that there was a correlation between the variables that were taken into factor analysis. The value of Kaiser Mayer Olkin was found at 0.943> 0.60. As a result of the factor analysis, the variables were concentrated under four factors with a total explanatory variance of 60.53%.

Keywords:

Gynecologic cancer, measuring instrument, scale development, awareness.,

PDF

___

Al Sairafi M. (2009). Knowledge, Attitudes And Practice Related To Cervical Cancer Screening Among Kuwaiti Women. International Journal Of Kuwait University. Health Science Centre, 18, 35-42.
Ali S.F., Ayub S., Manzoor N.F., Azim S, Afif M., Akthar N et al.(2010). Knowledge and Awareness About Cervical Cancer And İts Prevention Amongst İnterns And Nursing Staff İn Tertiary Care Hospitals İn Karachi, Pakistan. Plos ONE,5, 1-6.
Atılgan, H.(2016). Editör. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Anı Yayıncılık 9. Baskı. Ankara. 2016; 34-59.
Büyüköztürk, Ş.(2009). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Pegem Akademi. Ankara.
Cancer World Health Organization. Cancer Fact Sheet Updated 2015. WHO;http://www.who.int/mediacentre/facts.ErişimTarihi: 3 Ocak 2017.
Collins Y., Holcomb K., Chapman-Davis E., Khabele D., Farley J.H. (2014). Gynecologic Cancer Disparities: A Report From The Health Disparities Taskforce Of The Society Of Gynecologic Oncology. Gynecologic Oncology 133, 353–361.
Erkuş, A. (2014). Psikolojide Ölçme Ve Ölçek Geliştirme-I. Pegem Akademi 2. Baskı, 55-64.
Fallowfield L., Fleissig A., Barrett J., Menon U., Jacobs I., Kilkerr J et al. (2010). Awareness of Ovarian Cancer Risk Factors, Beliefs and Attitudes Towards Screening: Baseline Survey Of 21715 Women Participating İn The Uk Collaborative Trial Of Ovarian Cancer Screening. British Journal of Cancer, 103, 454-61.
Gelen, İ. (2003). Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Türkçe Dersine İlişkin Tutum, Okuduğunu Anlama Ve Kalıcılığa Etkisi. Doktora Tezi. Adana.
Gil K.M., Yeropoli S., Fish B., Schnegg L., Savitski J.L., Affiliations S. (2010). Knowledge of Cancer Risk Factors. Journal of Clinical Oncology, 28, 15.
GLOBOCAN 2012 (IARC) Section of Cancer Surveillance http://globocan.iarc.fr/Pages/fact_sheets_population.aspx.ErişimTarihi:3 Ocak 2017.
Gözüm, S., Aksayan, S. (2003). Kültürlerarası Ölçek Uyarlaması İçin Rehber II: Psikometrik Özellikler ve Kültürlerarası Karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi,1, 3- 14.
Hawkins N.A., Cooper C.P., Saraiya M., Gelb C.A., Polonec L. (2011). Why The Pap Test? Awareness and Use of The Pap Test Among Women İn The United States. Journal of Women’s Health, 20, 511-5.
Lockwood-Rayermann S., Donovan H.S., Rambo D., Kuo C.W. (2009) Women’s Awareness of Ovarian Cancer Risks and Symptoms. American Journal of Nursing, 109, 36-45.
Mete, S. (1998). Jinekolojik Muayeneye Gelen Kadınlarda Oluşan Anksiyeteye Hemşirelik Yaklaşımının Etkisi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2: 2.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı http://kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/kanser-istatistikleri/1445-t%C3%BCrkiye-kanser-istatistikleri-rapor-k%C4%B1sa.html. Erişim Tarihi: 5 Mart 2017.
T.C Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı, Türkiye’de Kanser Kayıtçılığı 2011.http://kanser.gov.tr/Dosya/turkiyede-kanser-kayitcigi.pdf. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
Yanıkkerem E., Özdemir M., Bingöl H., Tatar A., Karadeniz G. (2009). Women’s Attitudes and Expectations Regarding Gynaecological Examination. Midwifery, 25:5:500-508.
Yılmaz V., Çelik H.E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I, Ankara: Pegem Akademi. 2009.