Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Dönemlerinde Misyonerlik ve Spor

Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminde misyonerlik faaliyetlerinin büyük bir bölümü Amerikan Board ve Genç Hristiyan Birliği Örgütü tarafından yapılmaktaydı. Yapılan bu çalışmanın amacı, Osmanlı İmparatorluğunun son döneminde misyonerlik faaliyetleri ve spor arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Yapılan bu çalışmada, tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu amaç doğrultusunda, farklı kütüphanelerden ve elektronik ortamda konuyla ilgili Türkçe ve İngilizce olarak yazılmış; dergi, kitap ve tezlere ulaşılmış, konuyla ilişkisi olanlar seçilerek çalışmada kullanılmıştır. Çalışmanın sonunda, Osmanlı topraklarında faaliyet gösteren Amerikan Board ve Genç Hristiyan birliği örgütleri misyonerlik faaliyetleri için sporu bir araç olarak gördüğü, spor sayesinde birçok Müslümanın ilgisini çektiği ve birçok Müslümana Protestanlığı benimsettiği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Misyonerlik, Spor, Amerikan Board, Genç Hristiyan Birliği, Osmanlı

Missionary Work and Sports in The Last Period of The Ottoman Empire

In the last period of the Ottoman Empire, most of the missionary activities were carried out by two organizations, namely the American Board and the Young Men’s Christian Association. The present study aims to reveal the relationship between missionary activities and sports in the last period of the Ottoman Empire. As part of the research, a great deal of literature items were scanned. Thus, through browsing relevant journals, books and thesis found in various libraries and electronic media the most relevant works were selected and used in the study. It is concluded from the study that both organizations in question exploited sports for missionary activities in the Ottoman territories. It is also understood that the both attracted the attention of Muslims by means of sports and then protestantised many of them.

Keywords:

Missionary, Sports, American Board, Young Christian Union, Ottoman,

PDF

___

Alan, G. (2002) Merzifon Anadolu Koleji ve Anadolu’daki Etkileri, Yayınlanmış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri. Alan, G: Amerikan Board’ın Merzifon’daki Faaliyetleri ve Anadolu Koleji, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2008. Anderson, R. (1863). Memorial Volume of the First Fifty Years, Boston, s. 39. Bartlett, Samuel Colcoard (1889). Historical Sketch of the Missions of the American Board in Turkey, ABCFM, Boston. Biçer, B. (2010).Amerikan Kolejleri Ve Bu Kolejlerin Türk Toplum Yapısına Sosyo-Kültürel Etkileri, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Felsefe Grubu Eğitimi Bilim Dalı, Ankara. Cem Târık Yüksel), İstanbul, Enderun Kitabevi, 1995, s.196.kitap adı? Çatalbaş, R. (2014). Young Men’s Christian Association’ın Türkiye’deki Faaliyetleri. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 55(1), 101-122. Çatalbaş, R. (2014). Young Men’s Christian Association’ın Türkiye’deki Faaliyetleri. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 55(1), 101-122. Çelik, K. (1999). Milli Mücadele’de Adana ve Havalisi (1918-1922), Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, s.148-247. Demir, C (2008). Kayseri, Nevşehir, Niğde Üçgeninde Amerikan Board’un Eğitim Faaliyetleri, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Demir, C. (2014). Amerikan Board’un İzmir’deki Faaliyetleri ve İzmir Uluslararası Kolej, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı, Kayseri. Elbert C. Stevens, “General Report Constantinople Y. M. C. A.”, The Orient, Vol. VII, No:38; 18 August 1920, pp.372-373. Elsbree, W.O. (1980). The Rise of the Missionary Spirit in America, Porcupine Press, Philadelphia. Erdem, M. (1999). Misyonerlik ve Kırgızistan'da Misyoner Faaliyetleri. Dinî Araştırmalar, 1(3). George E. White, Bir Amerikan Misyonerin Merzifon Amerikan Koleji Hatıraları, (Tercüme: Gündüz, Ş. (2002). Misyonerlik ve Hıristiyan Misyonerler. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 2(4), 1-21. Haydaroglu, İ. (2002). “Osmanlı İmparatorluğu’nda Yabancı Okullar”, Türkler, C. XIV, Yeni Türkiye Yay., Ankara: 2002, s.181–188. Latourette, K. Scott. (1957). World service: a history of the foreign work and world service of the Young Men's Christian Associations of the United States and Canada. New York: Association Press..341. Mazıcıoğlu, M. M., & Üstünbaş, H. B. (2010). Gaziantep’te Amerikan Board Tarafından Yürütülen Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinin Aile Hekimliği Acısından Değerlendirilmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 4(2). Missionary Herald, Vol. 110, No. 6, June 1914, s. 271 Missionary Herald, Vol. 90, No. 9, September 1894, s. 365 Richard S. (1900). Addresses on foreign missions delivered before the American board of commissioners for foreign missions, Publisher Congregational House Boston : American board of commissioners for foreign missions Rufus Anderson, D. D., Ll. D. (1872). “Late Foreıgn Secretary Of The Board.” Hıstory Of The Mıssıons Amerıcan Board Of Commıssıoners For Foreıgn Mıssıons, Orıental Churches. In Two Volumes. Vol, I. Boston: Congregatıonal Publıshıng Socıety. Smith, T. (1933). The Origin and History of Missions Vol II, Boston, s. 236 Strong, W.E. (1910). The Story of the American Board, Boston, s. 12. The story of American Board in Turkey (1936). Publisher [Boston]: [American Board of Commissioners for Foreign Missions] sayfa: 29 Tracy, Joseph; History of the American Board of Commissioners for Foreign Missions, University Press, New York 1842. s. 234. Uçar, A. (2013). Hıristiyan Gençler Cemiyeti Ve Türkiye’deki Faaliyetleri (1910- 1939), Yayınlanmış Doktora Tezi)İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Türkiye Tarihi Bilim Dalı, İstanbul. Yıldız, Ö. (2012). İzmit’te (Nicomedia) Amerikan Misyoner Faaliyetleri. Gazi Akademik Bakış, 5(10). Yıldız, Ö. (2012). İzmit’te (Nicomedia) Amerikan Misyoner Faaliyetleri. Gazi Akademik Bakış, 5(10). Yücel, İ. (2005). Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Kendi belgeleri Işığında Amerikan Board’ın Osmanlı Ülkesindeki Teşkilatlanması, Kayseri Yücel, İ. (2011). Anadolu’daki Amerikan Hastaneleri Ve Tıbbi Misyonerlik (1880-1930), Yayınlanmış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara Gazeteler Noon Business Gym Class Y.M.C.A.”, The Orient, Vol. VIII, No:11, 16 March 1921, pp.104. “Activities in Smyrna”, The Orient, Vol. VII, No:32, 7 July 1920, pp.314. “Association News”, The Orient, Vol. VII, No:13, 25 February1920, pp.121-122. American Sailors’ Club”, The Orient, Vol. VII, No:39, 15 August 1920, pp.388. Association News”, The Orient, Vol. VII, No:21, 21 April 1920, pp.201-202. Association News”, The Orient, Vol. VII, No:21, 21 April 1920, pp.201-202. “Camp Johnson Adana”, The Orient, Vol. VIII, No:30, 27 July 1921, pp.297. “Opening of Stamboul Y. M. C. A”, The Orient, Vol. VIII, No:4, 26 January 1921, pp.33. “Three Months of Y.M. C. A. in İstanbul”, The Orient, Vol. V; No:5; 4 February1914, pp.46. 171 “Association News”, The Orient, Vol. VII, No:21, 21 April 1920, pp.201-202. Macde Radford Warren “Y.M.C.A. Summer Camp Souadie”, The Orient, Vol. VII, No:31, 30 June 1920, pp.303-304. Personal”, The Orient, Vol. VII, No:32, 7 July 1920, pp.319. Arşiv Belgeleri P. A B. C. F. M., Reel 618, No: 159-160. PABCFM, Reel 618, No: 110, 111 PABCFM, Reel 618, No: 134, 135). PABCFM, Reel 618, No: 88 PABCFM, Reel 628, No: 131.). PABCFM, Reel 628, No: 140 PABCFM, Reel 628, No: 140 PABCFM, Reel 628, No: 140). PABCFM, Reel 628, No: 169 PABCFM, Reel 628, No: 172 PABCFM, Reel 628, No: 172 PABCFM, Reel 628, No: 189, 190 PABCFM, Reel 629, No: 765. İnternet Kaynakları http://dlir.org/aba-photos-and-albums.html https://www.archives.saltresearch.org/R/6686B37EM6TVK5S45BQIDG6C6RKMEGIXERJDIQRP1DR1ME9MYM-04107?func=results-jump-full&set_entry=000001&set_number=000862&b