Müzik Eğitimi Kapsamında Yapılan Ölçek Geliştirme Çalışmalarının Çok Yönlü İncelenmesi

Müzik eğitimde ölçme ve değerlendirme, sanat dalı olarak yükselmenin yanı sıra bilim dalı olarak ileriye gidebilmenin de gerekli bir basamağıdır. Bu noktada günümüze kadar ölçme ve değerlendirme süreçlerine sağlanan katkının nicelik ve nitelik bakımından değerlendirilmesinin, eksiklerin belirlenmesi bakımından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu noktadan hareketle araştırmada, müzik eğitimi kapsamında yapılan ölçek geliştirme çalışmalarının, çok yönlü incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada ulusal alan yazın taranmış ve müzik eğitimi kapsamında yapılan 58 ölçek geliştirme ve dilsel eş değerlik uyum çalışmasına ulaşılmıştır. Çalışmada 1997-2019 yılları arasında geliştirilen 58 ölçek sistematik olarak incelenmiş, çalışma içeriğine göre farklı kategori grupları oluşturulmuştur. Araştırma, durum belirlemeye yönelik betimsel bir tarama araştırmasıdır. Ölçekler nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiş, 58 ölçekte toplam 11 farklı kategoriye ulaşılmıştır. Müzik eğitimi alanında geliştirilmiş ölçeklerin yayın yılı, geliştirme-uyarlama çalışması olma durumu, yayın türü, müzik eğitiminin boyutu, ölçeğin kapsadığı örneklem türü, madde sayısı, ilk ve son hali arasındaki madde sayısı farkı, örneklem sayısı, ölçek boyut sayısı, ölçeğin ölçüm türü, ölçeğin likert tipi ölçeklendirme derecesi kategorilerinin yüzde dağılımları incelenmiştir. Araştırma sonucunda müzik eğitimi kapsamında geliştirilen ölçeklerin ilk olarak 1997 yılında geliştirildiği; 2010 yılından itibaren gözle görülür bir şekilde artış gösterdiği; en çok 2018 ve 2016 yıllarında geliştirildiği, en fazla çalgı eğitimi boyutuna yönelik olduğu, koro ve ses eğitimi boyutlarında ölçme çalışmalarının oldukça sınırlı kaldığı, araştırmaların büyük çoğunun mesleki müzik eğitimi kurumları örneklem grubuyla yapıldığı, incelenen bazı araştırmalarda madde sayısına oranla örneklem sayısının bilimsel kriterleri karşılamadığı, yine bazı araştırmalarda madde havuzunun pilot uygulama ve son şekli arasındaki fark durumunun araştırma raporlarında belirtilmediği; en fazla ölçüm türünün tutum ölçeği olduğu ve ölçeklerde büyük farkla 5’li likert kullanıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ölçek Geliştirme, İçerik Analizi, Müzik, Eğitim

Versatile Analysis Of Scale Development Studies Conducted With In The Scope Of Music Education

Measurement and evaluation in music education is a necessary step in advancing as a branch of science as well as advancing as a branch of art. At this point, it is thought that evaluating the contribution provided to the measurement and evaluation processes in terms of quantity and quality is important in terms of determining the deficiencies. From this point of view, it is aimed to examine the scale development studies within the scope of music education in a versatile way. In the research, domestic literature was searched and 58 scale development and linguistic equivalence studies were conducted within the scope of music education. In the study, 58 scales developed between 1997- 2019 were systematically examined and different category groups were created according to the study content. The research is a descriptive survey for determining the situation. The scales were analyzed by content analysis method, one of the qualitative research methods, and a total of 11 different categories were reached in 58 scales. The publication year of the scales developed in the field of music education, the state of being a development-adaptation study, the type of publication, the size of the music education, the sample type covered by the scale, the number of items, the difference in the number of items between the first and the last version, the number of samples, the number of scale dimensions, the measurement type of the scale, Percentage distributions of Likert-type scaling degree categories of the scale were examined. As a result of the research, the scales developed within the scope of music education were first developed in 1997; It has increased noticeably since 2010; It was most developed in 2018 and 2016, it was mostly devoted to the instrument training dimension, measurement studies in choral and vocal education dimensions were quite limited, most of the studies were conducted with the sample group of vocational music education institutions, in some studies examined, the sample size did not meet the scientific criteria, Again, in some studies, the difference between the pilot application and the final form of the item pool was not specified in the research reports; It was concluded that the most measurement type was attitude scale and 5-point likert was used with a large difference in the scales.

Keywords:

Scale Development, Content Analysis, Music, Education,

PDF

___

Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
Çüm, S., & Koç, N. (2013). Türkiye'de psikoloji ve Eğitim Bilimleri Dergilerinde Yayımlanan Ölçek Geliştirme ve Uyarlama Çalışmalarının İncelenmesi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 12(24), 115-135. 09 08, 2020 tarihinde http://ebuline.com/pdfs/24Sayi/EBU24_3.pdf adresinden alındı
Delice, A., & Ergene, Ö. (2015). Investigation of Scale Development and Adaptation Studies: An Example of Mathematics Education Articles. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 3, 60-75. 03 03, 2020 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/340595508_Investigation_of_Scale_Development_and_Adaptation_Studies_An_Example_of_Mathematics_Education_ArticlesOlcek_Gelistirme_Ve_Uyarlama_Calismalarinin_Incelenmesi_Matematik_Egitimi_Makaleleri_Ornegi adresinden alındı
Ekici, T. (2012). Bireysel Ses Eğitimi Dersşne Yönelik Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 557-569. 09 08, 2020 tarihinde http://www.gefad.gazi.edu.tr/tr/download/article-file/76920 adresinden alındı
Erdal, G. G. (2005). Koordinatif-Kordisyonel Motorik Özelliklerin Geliştirilmesine Yönelik Antrenmanların Piyano Çalma Performansına Olan Etkilerinin İncelenmesi ve Piyano Tekniğinin Hareket Analizi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Erkuş, A. (2006). Sınıf Öğretmenleri İçin Ölçme ve Değerlendirme: Kavramlar ve Uygulamalar. Ankara: Ekinoks Yayınları.
Güvendir, A. M., & Özkan, Ö. Ö. (2015). Türkiye'deki eğitim Alanında Yayımlanan Bilimsel Dergilerde Ölçek Geliştirme ve Uyarlama Konulu Makalelerin İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 23-33. doi:10.17755/esosder.54872
Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. İstanbul: Nobel Yayıncılık.
Özkan, E. (2016). Sebastian Lee Etüt Kitabının Teknik ve Biçimsel Analizi. Ankara: Gazi Üniversitesieğitim Bilimleri Enstitüsü.
Öztürk, N., Eroğlu, M., & Kelecioğlu, H. (2015). Eğitim Alanında Yapılan Ölçek Uyarlama Makalelerinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123-137. doi:http://dx.doi.org/10.15390/EB.2015.4091
Popham, W. J. (1998). Classroom Assesment What Teachers Need to Know. (Second Edition b.). London: IOX Assesment Associates.
Soycan, M., & Babacan, E. (2019). Müziksel İşitme Okuma ve Yazma İle İlgili Geliştirilmiş Ölçme Araçlarının İncelenmesi: İçerik Analizi Çalışması. Elektronik Sosyal bilimler Dergisi, 18(69), 343-353. 05 28, 2020 tarihinde https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/40918/409006 adresinden alındı.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Turgut, M., & Baykul, F. (1992). Ölçekleme Teknikleri. Ankara: ÖSYM Yayınları.