İç Kontrol Sisteminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesine Yönelik Bir Araştırma

İşletmelerin karmaşık bir yapıya bürünmesi ile birlikte doğru ve güvenilir bilgi ihtiyacı önem kazanmıştır. Doğru ve güvenilir bilgiye erişim noktasında kontrol faaliyetleri önemli bir rol oynamaktadır ve kontrol faaliyetleri iç kontrol sistemi aracılığıyla yerine getirilmektedir. İç kontrol sistemi işletme faaliyetlerin etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesini, işletmede üretilen bilgilerin doğruluğunu, işletmenin karşılaşabileceği risklerinin saptanması ve bunlara önlem alınmasını sağlamaktadır. Bu kapsamda çalışmada Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesinin iç kontrol sisteminin etkinliği değerlendirilmiştir. Çalışma verileri yüz yüze görüşmeler sonucu elde edilmiştir. Hastane yönetimi, muhasebe departmanı, satın alma birimi ve kalite koordinatörlüğüne yönelik olarak hazırlanan sorular ilgili personele yöneltilerek verilen cevaplar kaydedilmiş ve yazıya dökülmüştür. İç kontrol sisteminin değerlenmesinde not alma ve anket yöntemi bir arada kullanılmıştır. Hastane yönetimine yönelik olarak 16 soru hazırlanmıştır. Bu sorulardan elde edilen bulgulara göre çalışanların performans değerlendirmesinin yapılması ve terfi konusunda uzmanlaşmaya önem gösterilmesi kısmen sağlamaktadır. Çalışmada muhasebe departmanına yönelik 13 soru hazırlanmış ve bu sorular muhasebe birimi yetkilisine yöneltilmiştir. Elde edilen bulgulara göre hastanede bütçeleme yapılmakta ve dönem sonunda sapmalar tespit edilmektedir. Satın alma birimine yönelik 7 soru hazırlanmış ve bu sorular satın alma birimi yöneticine yöneltilmiştir. Elde edilen bulgulara göre satın alma işlemlerinin ihale usulü ile yapıldığı belirlenmiştir. Çalışmada ele alınan bir diğer birim ise kalite koordinatörlüğüdür. Kalite koordinatörlüğü Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesinde Sağlıkta Kalite Standartlarını uygulayan ve standartların başarı değerlendirmesini yapan birimdir. Sonuç olarak hastanenin misyon, vizyon, amaç ve hedefleri belirlenmiş ve çalışanlar ile paylaşılmıştır. Rutin olarak risk değerlendirmesi yapılmakta ve standartlara yönelik iyileştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Çalışanlara ve hastalara memnuniyet anketi uygulanarak geri bildirimlere göre iyileştirme yapılmaktadır. Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesinde yönetim, muhasebe departmanı yetkilisi, satın alma birimi yetkilisi ve kalite koordinatörlüğü yetkilisi ile yapılan görüşmeler ve incelemeler neticesinde hastanede etkin bir iç kontrol sistemi olduğu saptanmıştır.

Evaluation Of The Effectiveness Of The Internal Control System: A Research On Karadeniz Technical University Farabi Hospital

The internal control system ensures that the business activities are carried out effectively and efficiently, the information produced in the business is determined, the risks that the business may encounter and the precautions are taken. Hospitals are capital-intensive businesses operating in the service sector. An effective internal control system will ensure the protection of assets and efficient use of resources in hospitals. In this context, the effectiveness of the internal control system of Karadeniz Technical University Farabi Hospital was evaluated. Study data were obtained through face to face interviews. Note-taking and survey method were used together in the valuation of the internal control system.16 questions were prepared for hospital management. According to the findings obtained from these questions, the performance evaluation of the employees and the importance of specialization in promotion are partially provided. In the study, 13 questions were prepared for the accounting department and these questions were directed to the official of the accounting unit. 7 questions were prepared for the purchasing unit and these questions were directed to the purchasing unit manager. Another unit discussed in the study is quality coordination. Quality coordination is the unit that implements the Quality Standards in Health and evaluates the success of Karadeniz Technical University Farabi Hospital. As a result, the mission, vision, goals and objectives of the hospital were determined and shared with the employees. Risk assessment is carried out routinely and improvement activities for standards are carried out. As a result of the interviews and reviews with the management, accounting department official, purchasing unit officer and quality coordinator at the Karadeniz Technical University Farabi Hospital, it has been determined that there is an effective internal control system in the hospital.

___

  • Aksoylu, S. (2014). Hastane İşletmelerinde Değer Akış Maliyetlemesi. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(1), 260-272.
  • Bozkurt, N. (1998). Muhasebe Denetimi. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
  • Budak, G. ve Budak, G. (2013). İşletme Yönetimi. İzmir: Barış Yayınları Fakülteler Kitabevi
  • Conforti, D. vd. (2011). An Optimal Decision Making Model for Supporting Week Hospital Management. Health Care Management Science, 14(1), 74-88.
  • Gönen, S. (2009). İç Kontrol Sisteminin Unsurlarından Kontrol Ortamının İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 11, 189-217
  • Güney, S., Sarı, S.S. (2015). Muhasebe Denetiminin Etkinliğini Sağlamada İç Kontrolün Rolü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 62-80.
  • Hall, J.A. (2010). Accounting Information System. Ohio: Cengage Learning.
  • Kagermann, H., Kinney H., Küting K., ve Weber C.P. (2008). Internal Auditing Handbook. Berlin: Springer.
  • Kaval, H. (2008). Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS/IAS) Uygulama Örnekleri ile Muhasebe Denetimi. Ankara: Gazi Kitabevi Tic. Ltd. Şti.
  • Keskin, D. (2006). İç Kontrol Sistemi: Kontrol Öz Değerlendirme. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • KGK. Bağımsız Denetim Standardı 200 Bağımsız Denetçinin Genel Amaçları Ve Bağımsız Denetimin Bağımsız Denetim Standartlarına Uygun Olarak Yürütülmesi. Resmi Gazete(28794).
  • KGK. Bağımsız Denetim Standardı 315. İşletme Ve Çevresini Tanımak Suretiyle “Önemli Yanlışlık” Risklerinin Belirlenmesi Ve Değerlendirilmesi. Resmi Gazete(28867).
  • Kısakürek, M. (2010). Hastane İşletmelerinde Bölüm Maliyet Analizi: Cumhuriyet Üniveritesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(3), 229-256.
  • Moeller, R. (2015). Brink’s Modern Internal Auditing . New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
  • Moeller, R. (2008). Sarbanes-Oxley Internal Controls : Effective Auditing With AS5, CobiT and ITIL. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc. Özten, S. ve Karğın, S. (2012). Bankacılıkta İç Kontrol Faaliyetleri Kapsamında Krediler Kontrolü ve Muhasebeleştirme Süreci. Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi. Cilt: 14(2). 119-136.
  • Sağlıkta Kalite Standartları Hastane, 1. Revizyon - 2. Baskı: Ankara, Mart 2016
  • The 2013 COSO Framework & SOX Compliance, https://www.coso.org/Pages/ic.aspx. Erişim Tarihi: 30.04.2020.
  • Türedi H., Gürbüz, F. ve Alıcı, Ü. (2014). COSO Modeli: İç Kontrol Yapısı. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 11(42), 141-155.
  • Türedi, H. (2001). Denetim. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
  • Türedi, H., Zor, Ü., Gürbüz, F., (2015). Risk Odaklı İç Denetim. Muhasebe ve Finansman Dergisi. Sayı:66. 1-20
  • Usul, H. (2015). TMS ve TFRS Uygulamalı Türkiye Denetim Standartlarına Göre Bağımsız Denetim. Ankara: Detay Yayıncılık
  • Uysal, B. ve Yorulmaz, M., (2018). Sağlıkta Kalite Standartları Ve Bilişsel Mahremiyet. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 16, 24-33
  • Uzay, Ş. (1999). İşletmelerde İç Kontrol Sistemini İncelemenin Bağımsız Dış Denetim Karar Sürecindeki Yeri ve Türkiye’deki Denetim Firmalarına Yönelik Bir Araştırma. Ankara: Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları.
  • Zerenler, M. ve Öğüt, A. (2007). Sağlık Sektöründe Algılanan Hizmet Kalitesi ve Hastane Tercih Nedenleri Araştırması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 501-519.