Hayrettin Ziya Taluy'un "Küçük Bir Gezginin Serüvenleri" Serisinde Anadolu'nun Temsili

Cumhuriyet'in ilanının ardından, yönetici kadrolar ulusal bir dil ve tarih anlayışı üretmeye gayret ettikleri kadar, sınırları çok taze çekilmiş toprakların da ulusal bilince sahip, modern sakinleri tarafından "vatan" olarak benimsenmesine özen gösteriyorlardı. Bu amaçla yeni rejimin ilk yıllarında coğrafya kongreleri düzenlenmiş, ders müfredatları millileştirilmiş; bir yandan imparatorluk bakiyesinin haritaları çıkartılırken diğer yandan saha çalışmaları yürütülmüştür. Bu makalede incelenen Cumhuriyet rejiminin ilk yetişmiş bürokratlarından Hayrettin Ziya Taluy da küçük okurlar için kaleme aldığı beş romandan oluşan "Küçük Bir Gezginin Serüvenleri" serisinde Cumhuriyet'in tasarladığı "vatan imgesi"ni ve "ideal çocuk" pedagojisini birlikte işlemiştir. Bu makalede, Hayrettin Ziya Taluy'un "Küçük Bir Gezgin'in Serüvenleri" serisinde Anadolu'nun doğal bir çevre olarak değil, harita üzerinde "mahdut" bir vatan olarak temsil edilmesi ve bunun resmi ideolojiden yansımaları ele alınmaktadır.

Representation of Anatolia in Hayrettin Ziya Taluy's "Adventures of a Little Traveler" Series

After Turkish Republic was proclaimed, ruling class endeavored to produce a national language and history perception, and paid special heed to make its modern residents see the lands, which had just been enclosed, as their "homeland". With this design, in early years of new regime geography congresses were held, curricula were nationalized, and while maps of what had remained of Ottoman Empire were being prepared field works were done. Hayrettin Ziya Taluy, one of the first bureaucrats of Republic generation, in his five-novel-series titled "Adventures of a Little Traveler" used "homeland image", defined by official ideology, and "ideal childhood" together. This article discusses representation of Anatolia mostly as an "enclosed" homeland on map, not as a natural environment in Hayrettin Ziya Taluy's "Adventures of a Little Traveler" series, together with its reflections from official ideology.

PDF

___

Birinci Türk Tarihi Kongresi, Konferanslar, Müzakere Zabıtları, Ankara: Maarif Vekâleti, 1932.

Dilmen, İbrahim Necmi, "Güneş-Dil Teorisinin Ana Hatları", Üçüncü Türk Dil Kurultayı, Tezler Müzakere Zabıtları, İstanbul: Devlet Basımevi, 1937.

Durgun, Sezgi, Memalik-i Şahane'den Vatan'a, 1. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2011.

Kaplan, İsmail, Türkiye'de Milli Eğitim İdeolojisi ve Siyasal Toplumsallaşma Üzerindeki Etkisi, 7. bs., İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.

Lacoste, Yves, Coğrafya Her Şeyden Önce Savaş Yapmaya Yarar, çev. Selim Sezer, 1. bs., İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2014.

Öztan, Güven Gürkan, Türkiye'de Çocukluğun Politik İnşası, 1. bs., İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2011.

Taluy, Hayrettin Ziya, Küçük Bir Gezginin Serüvenleri Beşinci Kitap, Erzurum'dan Ankara'ya, 2. bs., Ankara: Çocuk Esirgeme Kurumu, 1945.

Taluy, Hayrettin Ziya, Küçük Bir Gezginin Serüvenleri Birinci Kitap, Karadeniz Kıyılarında, 2. bs., Ankara: Çocuk Esirgeme Kurumu, 1944.

Taluy, Hayrettin Ziya, Küçük Bir Gezginin Serüvenleri Dördüncü Kitap, Ağrı Dolaylarında, 2. bs., Ankara: Çocuk Esirgeme Kurumu, 1944.

Taluy, Hayrettin Ziya, Küçük Bir Gezginin Serüvenleri İkinci Kitap, Hopa'ya Doğru, 2. bs., Ankara: Çocuk Esirgeme Kurumu, 1944.

Taluy, Hayrettin Ziya, Küçük Gezgin'in Serüvenleri Üçüncü Kitap, Ardahan Yollarında, 2. bs., Ankara: Çocuk Esirgeme Kurumu, 1944.

Türk Tarihinin Ana Hatları, İstanbul: Devlet Matbaası, 1930.

Yalçın, Murat (ed.), "Hayrettin Ziya Taluy", Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, 3. bs., İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2010.