Oktay TAYMAZ SARI, Esra AKTAR

Deprem Sonrası Yapılan/Yapılacak Binalarda Engelli ve Yaşlılara Dönük Düzenlemelere İlişkin Uygulayıcıların Görüşleri: Van İli Örneği

Bu çalışmada, Van iline bağlı kurumlarda mühendis, mimar ve çevre düzenlemecisi olarak görev yapan uygulayıcılarla Van'da 2011 yılında gerçekleşen deprem sonrası bina ve çevre düzenlemelerinde engelli ve yaşlılara dönük yapılan düzenlemeler konusunda görüşmeler gerçekleştirilip, mevcut durumun betimlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015-2016 yılında bölgede çalışan yaşları 24-44 arasında değişen 15 kişi oluşturmaktadır (Mühendis:8,mimar:5,çevredüzenlemeci:2). Uygulayıcıların görüşlerinin belirlenmesinde, nitel araştırma yaklaşımına dayalı yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen uygulayıcı görüşleri 4 ana temada toplanmıştır: "Engelli ve yaşlıların ihtiyaçlarının farkındalığı, özel mülkiyetin, okul binalarının, hastane binalarının engelli ve yaşlılar için uygunluğu". Araştırma sonuçlarına göre deprem sonrasında yapılan binalarda çağdaş yaşam standartlarında düzenlemelerin arzu edilen seviyede olmadığı görülmektedir.

Views of Practitioners on Regulations Administered For The Disabled and Elderly in Building and Environmental Planning Aftermath of Earthquake: Van Province Sample

The goal of this study was to conduct interviews with practitioners at the institutions of Van province who work as engineers, architects, and environmental planners on the regulations administered for the disabled and elderly in building and environmental planning in the aftermath of the 2011 earthquake in order to describe the current situation. The study sample consists of 15 participants (24-44 years old) who have been working in the area between 20152016 (8 Engineers, 5 Architects, 2 Environmental Planners.).The study findings (views of practitioners) were classified under 4 main themes: awareness of the needs of disabled and elderly people, private properties' suitability for the disabled and the elderly, school buildings' suitability for the disabled and the elderly, and hospital buildings' suitability for the disabled and the elderly. According to the study findings, post-earthquake buildings still do not meet the desired criteria for contemporary living standards.

PDF

___

Arat, Y. & Sayar, G. (2017). Engelliler için Dolaşım Senaryosu "Konya Kent Plaza AVM Örneği"/The Circulation Scenario for Disabled People "The Sample of Konya Kent Plaza Shopping Mall". Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 32(2).
Akşit, B. T. (2010) "Niteliksel Araştırmalar: Genel Tanıtım" Derinlemesine Görüşmeler ve Odak Grup Görüşmeleri Eğitim Semineri, Maltepe Üniversitesi
Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü, 26 Mart 2010, İstanbul Arslan, Y., Şahin, H. M., Gülnar, U., & Şahbudak, M. (2015). Görme Engellilerin Toplumsal Hayatta Yaşadıkları Zorluklar (Batman merkez örneği).
Bekci, B. (2012). Fiziksel Engelli Kullanıcılar İçin En Uygun Ulaşım Akslarının Erişebilirlik Açıdan İrdelenmesi: Bartın Kenti Örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (14): 26-36.
Berkün, S. (2016). Avrupa Kentsel Şartı'nın Kentlerdeki Özürlü Ve SosyoEkonomik Bakımdan Engellilere Yönelik İlkeleri ve Bursa Kentinde Kamu Kurum Ve Kuruluşlarının Erişilebilirliği. Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 61-72.
Bogdan, R., & Biklen, S. K. (1997). Qualitative research for education. Boston: Allyn & Bacon.
Çınar, H., & Erdem, H. E. (2008). Yaşam Hakkı, Tekerlekli Sandalye Kullanıcılarının Konut İç Mekan Donatı Elemanları ve Mobilya Kullanımı. Politeknik Dergisi, 11(2), 169-174.
Çınar, H., Arslan, A. R. & Meriç, H. (2015). Tekerlekli Sandalye Kullanıcılarının Yatak Odası ve Mobilyaları İle İlgili Sorunlarının Tespiti ve Çözüm Önerileri. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3). 309-318
Ergünay, O., & Özmen, B. Afet Yönetimi Açisindan Van Depreminden Elde Edilen Dersler.
Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Afet İşleri Genel Müdürlüğü, Deprem Araştırma Dairesi, http.z/www.deprern.gov.tr,2016
Fırat, S. (2009). Engelsiz Bir Kent Tasarlamada Yerel Politikaların Önemi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(2), 57-68.
Gezer, H. (2014). Hastanelerde Ve Sağlık Merkezlerinde Erişilebilirlik. Karamehmetoğlu, Ş. S. (2006). Yaşlılar İçin Fiziksel Çevrenin Düzenlenmesi.
The Turkish Journal of Physical Medicine and Rehabilitation, 52(1). Kaplan, H., & Öztürk, M. (2004). Engelliler, Kamu Mekanı ve Engelsiz Tasarım: Kamusal İç Mekanlarda İrdelenmesi İçin Bir Çerçeve. Planlama Dergisi, 2.
Kaymaz, M. K. (2015). Eğitim Yapılarında Bedensel Engellilere Yönelik. Selçuk Teknik Online Dergi, 14(2), 238-250.
Mülayim, A. (2009). Bedensel Özürlüler İçin Mimari Mekan Tasarımı. Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Edirne.
Müftüoğlu, U. (2006). Tekerlekli Sandalye Kullanan Bedensel Engellilerin Kentsel Mekanları Kullanım Olanaklarının Trabzon Kent Merkezi Örneği Üzerinde İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Olgun, R., & Yılmaz, T. (2014). Parkların Erişilebilirlikleri Üzerine Bir Araştırma: Niğde Kızılelma Parkı Örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 15(1), 48-63.
Orakcı, H. (2010) Van İl Merkezindeki Kamu Binalarında Özürlü İnsanlar İçin Var olan Mimari Düzenlemelerin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van Öztürk, A. Ç., & Kızıldoğan, E. T. (2017). Yaşlı Bireylerin Kentsel/Kamusal Mekanları Kullanım Analizi: Eskişehir örneği. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 10(1).
Öztürk, M. (2011). Türkiye'de Engelli Gerçeği. Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği Cep Kitapları, 30, 105.
Pehlivanoğlu, B. (2012). Konaklama Yapılarının Engellilere Yönelik Oda Düzenlemelerinin İrdelenmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 2(4).
Pınar, T., Saygun, M., Açıkgöz, E. M., Atçeken, İ., & Demirtaş, H. (2016). Kırıkkale İl Merkezi'nde Bulunan Sağlık Kuruluşları Girişlerindeki Engelli Rampalarının Standartlara Uygunluğunun Değerlendirmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 15(2).
Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı (2012). Sağlık Kurumlarında Özürlü Bireyler İçin Ulaşilabilirlik Temel Bilgiler Rehberi. Ankara
Sirel, B., Boyacıgil, O., Duymuş, H., Konaklı, N., Altunkasa, F., & Uslu, C. (2012). Çukurova Üniversitesi Yerleşkesi Açık Alanlarının Fiziksel Engelliler Bakımından Ulaşılabilirliğinin Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 27(1), 53-72.
Tekinalp, S. B., & Özerk, G. B. (2015). "Balıkesir Atatürk Parkı'nın Evrensel Tasarım Bağlamında Değerlendirilmesi", Mimarlık 382, s.54-59 (EBSCHOhost, Avery Index to Architecttural Periodicals).
T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Formu (2013).
TS 12576, Şehir İçi Yollar - Engelli ve Yaşlılar İçin Sokak, Cadde, Meydan ve Yollarda Yapısal Önlemler ve İşaretlemelerin Tasarım Kuralları.
TÜİK (2002). Özürlü İstatistikleri Sonuçları ( Türkiye, Kent, Kır). Ankara True, E. M., & Türel, H. S. (2013). Yapılı çevrelerin fiziksel engelliler yönüyle kullanılabilirliği: İzmir Kenti Örneği. Artium, 1(1).
Uslu, A., & Shakouri, N. (2014). Kentsel Peyzajda Engelli/Yaşlı Birey İçin Bağımsız Hareket Olanağı ve Evrensel Tasarım Kavramı. Journal of Forestry Faculty of Kastamonu University, 14(1).
Usta R., & Memiş, L. (2010). Belediye Hizmetlerinde Kalite: Giresun Belediyesi Örneği Quality İn Municipality Services: The Case Of Giresun Municipality.
USTAD, 2012, Engelliler İçin Evrensel Standartlar Kılavuzu (URL4: http://www.devturkiye.org/upload/files/engelliler-icin-evrensel-standartlarkilavuzu.pdf Erişim Tarihi: 04.01.2014).
Yıldırım, H. (2016). Kamu ve Özel Sektörde Hizmet Veren Kurum ve Kuruluş Binalarının Engelli Bireylere Uygunluğunun İncelenmesi (Elazığ İl Örneği). Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 179-203.
Yılmaz, T., Olgun, R., Şavklı, F., & Büşra, Ö. T. E. R. (2014). Kentsel Yeşil Alanlarda Tekerlekli Sandalye Kullanıcıları İçin Engelsiz Rota Belirlenmesi: Antalya Atatürk Kültür Parkı Örneği. İnönü Üniversitesi Sanat Ve Tasarım Dergisi, 4(9), 1-14.