Ağrı Halkevi ve Tarihsel Gelişimi

Türkiye’de ilk olarak 19 Şubat 1932 tarihinde açılan Halkevleri, Atatürkçü fikirlerin unsurlarıyla bütünleşen Cumhuriyet’in çağdaşlaşma düşüncesinin, toplumsal ve kültürel yönünü ilerletmek gibi çok önemli bir görev üstlenmiştir. Halkevleri önceleri sadece 14 ilde açılmış, ardından Türkiye genelinde örgütlerini oluşturarak çalışmalarını devam ettirmiştir. Halkevleri 1951 yılında kapatıldıktan sonra önceki işlevlerini devam ettirmiyor olsalar da mevcut yapıları ve kültürel birikimleriyle günümüzde halen etkisini sürdürmektedir. Bu bağlamda, 23 Şubat 1934 tarihinde açılan ve faaliyete geçen Ağrı Halkevi, Ağrı tarihinin ve kültürünün gelişmesinde önemli roller üstlenmiştir. Halkevi’nin kurulmasıyla beraber mezkur şehirde eğitime büyük önem verilmiştir. Cumhuriyet’in eğitim ve kültür kurumu olan Halkevleri ülke de yaygınlaşmasıyla beraber halkın gelişimine büyük katkı sağlamıştır Ağrı Halkevi’nde birçok şube açılmış ve bunlar kentin kültürel gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Bu kapsamda araştırmanın amacı; Ağrı Halkevi ve çalışmalarını, Ağrı’nın kent kültürünün ve kimliğinin oluşumundaki etkilerini ortaya çıkarmaktır. Bu çalışma başta Cumhuriyet Arşivi belgeleri olmak üzere ulusal basın ile araştırma ve inceleme eserlerinden yararlanılarak oluşturulmuştur..

Anahtar Kelimeler:

Ağrı, Ağrı Halkevi, Cumhuriyet Halk Partisi, Halkodaları

Agrı Community Center and Its Historical Development

Public houses, which first established on February 19, 1932 in Turkey, has undertaken a very important mission such as advancing the social and cultural direction of the Republic that is integrated with the elements of Ataturkist ideas. The Ağrı Community Center, which opened its gates on February 2, 1934, had important impacts on the historical and cultural development of city. Together with the establishment of Community Centers, great importance was given to education in the mentioned city. Many branches had been opened in Ağrı’s Community Center and these made important contributions to the cultural development of the city. In this context, the purpose of the research is to reveal the influence of the Ağrı’s Community Center in the concept of urban culture and identity. This work mainly formed by the national press, research, and investigation works, including the documents of the Republican Archives.

Keywords:

Agrı, Community Center, Republican People's Party, Community Rooms,

PDF

___

KAYNAKÇA Arşiv BelgeleriBaşbakanlık Cumhuriyet Arşiv BelgeleriBCA, Fon Kodu:490.1.09.0. Yer No:918.57.7BCA, Fon kodu:490.1.01.0:Yer No:982.807.1 BCA, Fon Kodu:490.1.0.0 Yer No:994.842.2.6.BCA, Fon Kodu:490.1.0.0Yer No:733.2.1.6 BCA, Fon Kodu:490.1.0.0. Yer No:1477.32.1BCA, Fon Kodu:490-1-0-0 Yer No:994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59,7.BCA, Fon kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.127.BCA, Fon kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu:490-1-0-0 Yer no: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer no: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No:542-2-59.63.BCA. Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59.57BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59.57.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.97.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 994.842.2.102.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.120.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 994.842.2.102.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490.1.0.0 Yer No: 971.755.2 BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59,7.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59,6.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 542-2-59.102.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918.57.8.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 542-2-59.130.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 994.842.2.6.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918,60.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918.8.1BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 733.2.1.55.BCA, Fon Kodu: 490-1-0-0 Yer No: 733.2.1.5.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918,26.BCA, Fon Kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918.8.27.8.BCA, Fon kodu: 490-1-09-0 Yer No: 918.8.27.5.BCA, Fon Kodu: 490,01 Yer No: 3.12.37.Süreli YayınlarCumhuriyet GazetesiMilliyet GazetesiAraştırma ve İnceleme EserleriAhmad, F.(2014).Modern Türkiye’nin Oluşumu, Kaynak Yayınları: İstanbul Akşin, K.(1997). Ana Çizgileriyle Türkiye’nin Yakın Tarihi, C.I, Yeni Gün Haber Ajansı: Ankara Akşin, S.(2014) Kısa Türkiye Tarihi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları: İstanbul.Arıkan, M. Ahmet D.(2014) Türk Ocaklarının Kapatılışı, Borçları ve Emlakinin Tasfiyesi, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, Konya, 401- 432.Cumhuriyet Halk Partisi(1940) Halkevleri İdare ve Teşkilat Talimatnamesi: Ankara. Cumhuriyet Halk Partisi.(1944) Halkevleri ve Halkodaları: AnkaraÇeçen, A.(1990). Halkevleri, Gündoğan Yayınları: Ankara. Duman, S.(2008). Türk Modernleşme sürecinde Sivas Halkevi, Pelikan Yayınları: Ankara. Editör: Temuçin Faik Ertan,(2014) Başlangıcından Günümüze Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Siyasal Kitabevi: Ankara Ertem, B.(2017) 1950 Genel Seçimleri Öncesinde Cumhuriyet Halk Partisi ve Demokrat Parti’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu İllerinde Teşkilatlanması, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9/19 ss.288-301.Georgeon,F.(2013) Osmanlı- Türk Modernleşmesi (1900-1930),Çev.Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları: İstanbul, Gündoğdu, Ş.(2013). Bitlis ve Bitlis Halkevi (1943-1951), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Kabasakal, M.(1991). Türkiye’de Siyasi Parti Örgütlenmesi,(1908-1960),Tekin Yayınevi:İstanbul.Kunter,H.B.(1964). Kuruluşlarının 32. Yılında Halkevleri, Halkevleri Genel Merkezi Yayınları: Ankara. Oral, M.(2006).CHP’nin Ülküsü, Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Yayınları: Antalya.Sarınay, Y. (1994). Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları (1912-1931), Ötüken Neşriyat: İstanbul.Taşdemirci, E.(2010). Türk Eğitim Tarihi, Gündüz Yayınları: Ankara Tekinsoy, B.(2013). Çorum Halkevi Ve Faaliyetleri(1933-1951),Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Toksoy, N.(2007).Halkevleri; Bir Kültürel Kalkınma Modeli, Orion Yayınevi: Ankara.Tunaya,T.Z.(1952) Türkiye’de Siyasi Partiler (1859-1952), C.I: İstanbul. Tunçay, M. (1989). T.C.’inde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931), 2. Basım, Cem Yayınevi: İstanbul.Tunç, B(2018). Ağrı Halkevleri 1934 – 1951, Eğitim Yayınevi: Konya.Yetkin, Ç(1983) Türkiye’de Tek Parti Yönetimi, Altın Kitaplar Yayınevi: İstanbul.Zeyrek, Ş.(2006) Türkiye’de Halkevleri ve Halkodaları, Arı Yayıncılık: Ankara.Zürcher. E.J. (2014) Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İletişim Yayınları: İstanbul.