1935 Nüfus Sayımı Bağlamında Ağrı Nüfusunun Potansiyel Durumu

Bir ülkenin nüfus potansiyelini ortaya çıkarmak amacıyla yapılan en önemli uygulamalardan birisi nüfus sayımlarıdır. Belli bir coğrafi alanda yaşayan insanların sayısını tespit etmek, mevcut yerin yapısı ve konumu hakkında çok önemli bilgilerin elde edilmesine yardımcı olur. Bu nedenle Türkiye’de Cumhuriyet’in ilanından itibaren düzenli olarak nüfus sayımları yapılmıştır. Bunlardan birisi de Cumhuriyet döneminde yapılan 1935 tarihli ikinci nüfus sayımıdır. Bu çalışmadaki amaç,  ülke genelinde olduğu gibi Ağrı nüfusunun da genç ve büyük bir nüfus olduğunu istatistik verileri bağlamında ortaya çıkarmaktır. 1935 Nüfus Sayımı Bağlamında Ağrı Nüfusunun Potansiyel Durumu adlı çalışmanın kapsamı, vilâyet nüfusuyla alakalı detaylı bilgilerin ortaya çıkarılmasıdır. Böylece Ağrı nüfusu birçok yönden ele alınarak vilâyetin nüfus potansiyeli ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmada Türkiye İstatistik Kurumu belgeleri temel kaynak olarak kullanılmıştır.  TÜİK verileri dışında 1935 Nüfus sayımı ile alakalı Cumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi belgeleriyle araştırma ve inceleme eserleri de incelenmiş ve söz konusu eser ortaya çıkarılmıştır.

Potential Status of Agiri Population in the Context of 1935 Population Census

One of the most important applications to reveal the population potential of a country is the census. Determining the number of people living in a particular geographical area helps to obtain very important information about the structure and location of the current location. Therefore population censuses has been done regularly in Turkey after proclamation of the Republic. One of these is the second census, which made in 1935 in the Republican period. The aim of this study is to reveal that the population of Agiri is a young and large population in the context of statistical data. In line with the aim of preparing the study titled Potential Status of Pain Population in the Context of 1935 Population Census, detailed information about the population of the province was tried to be given. Thus, the population of Ağrı has been examined in many ways and the population potential of the province has been revealed. Turkey Statistical Institute reports was used as the primary source documents in this study. In addition to these, the documents of the Presidential Republican Archives related to the 1935 Census were examined and researched and examined, thus, this study was revealed.

___

  • KaynakçaArşiv BelgeleriCumhurbaşkanlığı Cumhuriyet Arşivi (CCA)CCA, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 26.148.3).CCA, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 26.148.1. CCA, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 24.137.4. CCA, Fon Kodu: 30.10.0.0, Yer No: 26.148.4.
  • Araştırma ve İnceleme EserleriAKSU, L. (1998). Dünya’da ve Türkiye’de Nüfus Analizleri. Sosyoloji Konferansları Dergisi. 25. ss. 219-309.
  • AYDIN, H. (2018). Cumhuriyet Döneminde Tutak İlçesinin İdari Yapısı ve Nüfusu (1923-1970). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 7/4. ss. 2569-2590.
  • AYDOĞAN, E.- ÇOBAN, E. (2016). Türkiye’de Nüfus Sayımları ve Uygulanan Nüfus Politikaları. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi. 6/2-1. ss. 113-126.
  • BATUN, İ.D. (2013). Türkiye’de Demografik Veriler Üzerinden Okuma- Yazma Oranlarının Cinsiyet Bazında Değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education,. 2/3. ss. 1-15.
  • ÇAKMAK, F. (2009). Cumhuriyet’in İlk Yıllarında Nüfusu Kayıt Altına Almaya Yönelik Girişimler. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. 8 / 18. ss. 89-115.
  • Devlet İstatistik Enstitüsü, (DİE). 1927. Genel Nüfus Sayımı, 28 Ekim 1927: Geçici Rakamlar. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları.
  • GÜNAL, V. (2006). Türkiye Nüfusunun (1935-2000) Doğum Yerine Göre Değerlendirilmesi. Turkish Studies Dergisi. 11 /2. ss. 499-534.
  • KAYA, F. (2008). Diyadin’in Kuruluşu, Gelişmesi ve Fonksiyonel Özellikleri. Doğu Coğrafyası Dergisi. 13/ 20 (2008), ss. 107-140.KASARCI, R. (1996). Türkiye’de Nüfus Gelişimi. Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 5. ss. 247-266.
  • KÖSE, M. (2010). 1927 Nüfus Sayımı ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyonkarahisar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü, (TCBİGM). (1936). 1935 Genel Nüfus Sayımı (Ağrı). İstanbul: Devlet Basımevi.
  • ÖZTÜRK, İ. (2018). 1927 Nüfus Sayımına Göre Aksaray Vilayetinin Nüfus Özellikleri. MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 16/3. ss. 581-596.
  • TUĞLUOĞLU, F. (2012). Türkiye Cumhuriyeti’nin İkinci Nüfus Sayımı. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi. 12 / 25 (2012), ss. 55-78. TUNÇ, B- ÖZÇELİK, F. (2017). Demokrat Parti Döneminde Ağrı’da İdari Alanda Yapılan Düzenlemeler. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. 7(3). ss. 463-477.
  • TUNÇ, B- AYDIN, H. (2018). Cumhuriyet Döneminde Eleşkirt İlçesinin İdari Yapısı ve Nüfusu. Türk İdare Dergisi. 485. ss. 813-838.
  • TUNÇ, B. (2018). Ağrı Halkevi (1934-1951). Konya: Eğitim Yayınevi.
  • TUNÇ, B- Özçelik, F. (2017). Cumhuriyet Döneminde Ağrı Nüfusundaki Gelişmeler (1927-1980). İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 6/ 3. ss. 2139-2149.
  • TUNÇ, B- DEMİR, Ö. (2018). 1927 Nüfus Sayımına Göre Bayazıt Vilayetinin Nüfusu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 7/4. ss. 3008-3022.
  • YAKAR, M. (2012). 21. Yüzyılın İlk Çeyreğinde Türkiye Nüfusunda Ne Değişti? Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 382-402.
  • Yurt Ansiklopedisi. (1981). İl İl Türkiye, Dünü, Bugünü, Yarını. c.I. İstanbul: Anadolu Yayınları.