Kapitalist sistemde insan hakları ve yurttaş hakları arasındaki gerilim

İnsan haklarının yanında bir de yurttaş haklarından bahsedebilmemizi kapitalist üretim biçiminin kendine özgü artı ürün elde etme tarzına borçluyuz. Özel ve kamusal ya da ekonomik ve politik alanlar arasında kurgulanan ayrım, ekonomik sömürüyü esaslı bir tehlikeye atmadan salt hukuksal ve politik özgürlük ile eşitliğin azami ölçüde gelişmesine olanak sağlar. Ancak demokratik ve eşitlikçi bir düzen içerisinde özgürlük, insan ve yurttaş hakları dikotomisinin ötesinde tanımlanabilir.

The tension between human rights and citizen rights in the capitalist system

The distinction between citizen rights and human rights can be regarded as a result of the capitalist production system's unique ability of obtaining surplus product. The differentiation between public and private or economic and political spheres gives the opportunity to improve equality and legal and political freedom without essentially endangering the economic exploitation. However, freedom in a democratic and egalitarian system can be defined beyond human rights/citizen rights dichotomy.

___

  • Barber, Benjamin (1995), Güçlü Demokrasi, Yeni Bir Çağ İçin Katılımcı Siyaset, (Çev. Mehmet Beşikçi), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Bauman, Zygmunt (1997), Özgürlük, (Çev. Vasıf Erenus), Sarmal Yayınevi, İstanbul.
  • Berman, Marshall (2004), Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, (Çev. Ümit Altuğ ve Bülent Peker), İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Bottomore, Tom (2000), "Kırk Yıl Sonra Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar" (Çev. Ayhan Kara), Kara, Ayhan (Ed.), Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar, Gündoğan Yayınları, Ankara, s. 85-134.
  • Bottomore, Tom (1987), Siyaset Sosyolojisi, (Çev. Erol Mutlu), Teori Yayınevi, Ankara.
  • Bouineau, Jacques (1998), "Fransa'da Devrim Döneminde Yurttaşlar ve Yurttaşlık", (Çev. Yeşim Küey), İlgaz, Turhan (Ed.), Dersimiz Yurttaşlık, Kesit Yayıncılık, İstanbul, s. 109-139.
  • Bowles, Samuel ve Gintis, Herbert (1996) Demokrasi ve Kapitalizm, Mülkiyet, Cemaat ve Modern Toplumsal Düşüncenin Çelişkileri, (Çev. Osman Akınhay), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Brenkert, George G. (1998), Marx'in Özgürlük Etiği, (Çev. Yusuf Alogan), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
  • Friedman, Milton (1988), Kapitalizm ve Özgürlük, (Çev. D. Erberk ve N. Himmetoğlu), Altın Kitaplar, İstanbul.
  • Furet, Francois (1989), Fransız Devrimini Yorumlamak, (Çev. Ahmet Kuyaş), Alan Yayıncılık, İstanbul.
  • Heater, Derek (1990), Citizenship: The Civic Ideal in World History, Politics and Education, Longman, Londra.
  • Kymlicka, Will (2004), Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, (Çev. Ebru Kılıç), Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Leca, Jean (1998), "Bireycilik ve Yurttaşlık", (Çev. Turhan İlgaz), Ilgaz, Turhan (Ed.), Dersimiz Yurttaşlık, Kesit Yayıncılık, İstanbul, s. 13-79.
  • Marshall, T.H., (2000), "Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar", (Çev. Ayhan Kara), Kara, Ayhan (Ed.), Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar, Gündoğan Yayınları, Ankara, s. 15-82.
  • Marx, Karl (1979), Grundrisse, Ekonomi Politiğin Eleştirisi İçin Ön Çalışma, (Çev. Sevan Nişanyan), Birikim Yayınlan, İstanbul.
  • Marx, Karl (1992), Felsefenin Sefaleti, (Çev. Ahmet Kardam), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl (1997a), Yahudi Sorunu, (Çev. Muzaffer İlhan Erdost), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl (1997b), Hegel'in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi, (Çev. Kenan Somer), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl (1997c) Kapital, C. I, (Çev. Alaattin Bilgi), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl (1997d), Kapital, C. III, (Çev. Alaattin Bilgi), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl ve Engels, Friedrich (1976), Komünist Parti Manifestosu, (Çev. Süleyman Arslan), Bilim ve Sosyalizm Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl ve Engels, Friedrich (1992), Alman İdeolojisi, (Çev. Sevim Belli), Sol Yayınları, Ankara.
  • Marx, Karl ve Engels, Friedrich (1994), Kutsal Aile Ya Da Eleştirel Eleştirinin Eleştirisi, (Çev. Kenan Somer), Sol Yayınları, Ankara.
  • Poggi, Gianfranco (1991), Çağdaş Devletin Gelişimi, (Çev. Şule Kut-Binnaz Toprak), Hürriyet Vakfı Yayınları, İstanbul.
  • Sarıbay, Ali Yaşar (1998), "Küreselleşme, Posmodern Uluslaşma ve İslam", Keyman, E. Fuat ve Sarıbay, Ali Yaşar (Ed.), Küreselleşme Sivil Toplum ve İslâm, Vadi Yayınları, Ankara, s. 14-33.
  • Schlesinger, Rudolf (1974) Marksizm ve Sovyet Hukuk Teorisi, (Çev. Metin Aktan), Sinan Yayınları, İstanbul.
  • Schnapper, Dominique (1998), "Yurttaşlar Cemaati", (Çev. Birkan Işın), İlgaz, Turhan (Ed.), Dersimiz Yurttaşlık, Kesit Yayıncılık, İstanbul, s. 145-156.
  • Schnapper, Dominique (1995), Yurttaşlar Cemaati, Modern Ulus Fikrine Dair, (Çev. Özlem Okur), Kesit Yayıncılık, İstanbul.
  • Turner, Bryan S. (1990), "Outline of a Theory of Citizenship", Sociology, Vol. 24, No: 2, May, s.189-217.
  • Üstel, Füsun (1999), Yurttaşlık ve Demokrasi, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara.
  • Volpe, Galvano D. (1991), Sosyalizm ve Özgürlük, (Çev. Hasan Ataol), Belge Yayıncılık, İstanbul.
  • Wallerstein, Immanuel (2000), Bildiğimiz Dünyanın Sonu, Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Sosyal Bilim, (Çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.
  • Wood, Ellen Meiksins (1992), Sınıftan Kaçış, Yeni Hakiki Sosyalizm, (Çev. Şükrü Alpagut), Akış Yayıncılık, İstanbul.