ÇAĞDAŞ SERAMİK SANATINDA GELENEKSEL DANTEL ÖĞESİNİN KULLANIMI

Temelleri en eski zanaat dalı olan örücülüğe dayanan geleneksel el sanatlarımızın önemli bir parçasını oluşturan dantel, 12. yüzyılda Anadolu’dan Yunanistan’a, oradan da Avrupa ülkelerine yayılım göstermiştir. Dantellerin motif özellikleri, bir kültürün geçmişi ve gelenekleri hakkında bizlere önemli bilgi sunmaktadır. Heykel, resim gibi ait olduğu dönem ve sanat akımlarından oldukça etkilenen dantelin dönüm noktası Sanayi Devrimi olmuştur. Tüm dünya ülkeleri için geleneksel bir kültür aktarıcısı olarak kabul edilen dantel, tarih boyunca içerisinde bulunduğu coğrafi konuma ve sanat akımlarına göre, teknik ve stil yönünden değişim ve gelişim gösterirmiştir. 20. yüzyıla gelindiğinde kültürel belleğimizin önemli bir parçasını oluşturan danteller, birbirinden farklı motif çeşitliliği ile çağdaş seramik sanatında sanatçıların eserlerine ilham kaynağı olmuştur. Bu makalede, kendine özgü stil, teknik ve malzeme özelliği ile dünyanın birçok ülkesinde kullanılan dantellerin disiplinlerarası etkileşimlerle seramik sanatına kattığı etkiler incelenerek, geleneğin yenilikçi bakış açısıyla alana katkı sağlanması amaçlanmıştır. Bu kapsamda, farklı alanlarla etkileşim içerisinde bulunan ulusal ve uluslararası seramik sanatçılarının eserleri malzeme ve teknik yönünden incelenmiştir. Sanatçılar, disiplinler arası çalışmalara yönelerek, danteli eserlerinde yardımcı eleman olarak kullanmaya başlamışlardır. Böylelikle disiplinlerarası çalışmalar aracılığıyla farklı malzeme ve teknik arayışına girerek, yenilikçi eserler ortaya çıkarmışlardır. Bu eserler bizlere yenilikçi bakış açısı kazandırmanın yanı sıra önemli kültürel değerlerimizi hatırlatmada önemli bir araç olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Seramik, Dantel, Çağdaş, geleneksel

THE USE OF TRADITIONAL LACE IN CONTEMPORARY CERAMIC ART

Forming an important part of our traditional handicrafts, which is based on knitting, the oldest craft branch, lace spread from Anatolia to Greece and from there to European countries in the 12th century. The motif features of lace provide us with important information about the history and traditions of a culture. The turning point of lace, which was highly influenced by the period and art movements it belongs to, such as sculpture and painting, was the Industrial Revolution. Lace, which is accepted as a traditional cultural transmitter for all countries of the world, has changed and developed in terms of technique and style, according to its geographical location and art movements throughout history. In the 20th century, lace, which forms an important part of our cultural memory, has been a source of inspiration for the works of artists in contemporary ceramic art with its variety of different motifs. In this article, it is aimed to contribute to the field with the innovative perspective of the tradition by examining the effects of lace used in many countries of the world with its unique style, technique and material properties to the art of ceramics through interdisciplinary interactions. In this context, the works of national and international ceramic artists interacting with different fields were examined in terms of materials and techniques. The artists started to use lace as an auxiliary element in their works by turning to interdisciplinary studies. Thus, they searched for different materials and techniques through interdisciplinary studies and created innovative works. These works have been an important tool in reminding us of our important cultural values as well as giving us an innovative perspective.

Keywords:

Ceramics, Lace, Traditional, Contemporary,

PDF

___

Arabalı Koşar, T. (2017). Çağdaş Sanat Disiplinleri Arası Etkileşimlerde Lif Sanatı. İdil Dergisi, 6 (35), 2035-2059.
Balkanal, Z. (2010). Karadeniz’in İncisi İnebolu Yöresinde Dantel Perdeler. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 8, 44-54.
Can, M. (2022). Disiplinler Arası Sanat Bağlamında Dantel, Art Vision, Atatürk Üniversitesi Yayınları, 28(48), 85-90 l doi: 10.54614/ArtVis.2022.1027679
Çevi̇k, N. (2018). Disiplinler arası etkileşimler kapsamında alternatif malzemeler ve seramik-baskı resim yakınlaşmaları üzerine bireysel uygulamalar. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, (22), 111-133.
Levey, S. (1983). “Lace A History”, England: V&A Museum.
Öğüt, G. (1973). Oyacılık Sanatı ve Kütahya Oyaları. Etnografya Dergisi, XIII, 55-61.
Yıldırım, B.(2021). Çağdaş Seramik Sanatında Farklı Malzeme Kullanımı, Eryices Akademi Dergisi, Cilt: 35 Sayı: 1,
Yıldız, G. (2019).Dantel Teknikleri ve Tek Renkli Dantel Eleklerinin Dijital Baskı Tekniği ile Uygulanması, [Yayınlanmış yüksek lisans tezi ].Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü
Yılmaz, S. (2019). Seramı̇ğe Dönüşen Organı̇k Nesneler: Teknı̇k Ve Sanatsal Örnekler, Anadolu Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 9(1): 198-215. (Temir,2000, s.65). Tarihsel Süreç İçerisinde Dantel
Yeşilmen, N. (2020). Geleneksel Tığ İşi Dantellerinin Çağdaş Takılarda Yorumlanması, Akademik Sanat Dergisi, 5(11).
Yolal, C. (2020). Dantel öğesinin özgün seramik yüzeylere yansıması, [Yayınlanmış sanatta yeterlik sanat çalışması raporu].Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü
http-1: https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 30.04.2023.
http-2: https://www.neoldu.com/dantel-modasi-2237h.htm, Erişim Tarihi: 23.04.2023.
http-3:http://www.mistikalem.com/kultur-sanat/esma-dereboyun-dantel-gibi-isledigi-seramikler-dunyaya-aciliyor-haberi-5676, Erişim Tarihi: 15.04.2023
http-4: https://kolajart.com/wp/2014/03/20/ceyiz-k-deniz-pireci-merhart-galeri/, Erişim Tarihi: 16.03.2023.
http-5: https://www.crochetconcupiscence.com/porcelain-crochet-artist-kristen-wicklund/, Erişim Tarihi: 11.03.2023.
http-6: https://www.internationalceramicsfestival.org/portfolio/antonella-cimatti-italy/, Erişim Tarihi: 11.03.2023.
http-7: https://www.ceramicsnow.org/antonellacimatti/, Erişim Tarihi: 23.04.2023.
http-8http://katherinewheeler.blogspot.com/2010/10/over-last-few-months-i-have-been.html?q=lace,Erişim Tarihi: 05.03.2023
http-9: http://katherinewheeler.blogspot.com/2012/09/slip-cast-lace.html, Erişim Tarihi: 05.03.2023
Görsel 1: http://turklacemuseum.blogspot.com/2012/03/, Erişim Tarihi: 30.04.2023.
Görsel 2: Yeşilmen, N.(22020).
Görsel 3: http://www.mistikalem.com/kultur-sanat/esma-dereboyun-dantel-gibi-isledigi-seramikler-dunyaya-aciliyor-haberi-5676, Erişim Tarihi: 25.03.2023.
Görsel 4: https://kavrakoglu.com/siddet-108-turkiyede-siddet-3-gelenekler-2/, Erişim Tarihi: 01.04.2023.
Görsel 5:. https://www.crochetconcupiscence.com/porcelain-crochet-artist-kristen-wicklund/ , Erişim Tarihi: 11.03.2023.
Görsel 6: https://www.theclaystudio.org/artists/antonella-cimatti, Erişim Tarihi: 13.03.2023.
Görsel 7: http://katherinewheeler.blogspot.com/2010/10/over-last-few-months-i-have-been.html?q=lace, Erişim Tarihi: 13.03.2023.
Görsel 8: http://www.egeninsesi.com/yazilar/4-aydan-tuncayengin/3428-demet-iper-dicle-porselene-gizem-katan-sanatci, Erişim Tarihi: 13.03.2023.