KİŞİSEL VERİLERİN HUKUKA AYKIRI İŞLENMESİNDEN DOĞAN ZARARLARIN TAZMİNİ VE GÖREVLİ MAHKEME

Kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesinin, ilgili kişinin zarara uğramasıyla sonuçlanması kaçınılması zor bir sonuçtur. Yasa koyucu Kişisel Verileri Koruma Kanunu’nda bu Kanuna aykırı fiiller neticesinde doğan zararların tazminine ilişkin özel hükümler düzenlemekten kaçınmış; kişilik hakları ihlal edilenlerin, genel hükümlere göre tazminat hakkının saklı olduğunu belirtmek suretiyle genel hükümlere yollama yapmayı tercih etmiştir. Kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesi sonucunda zarar gören, kişisel verisi hukuka aykırı işlenen ilgili kişidir. Kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesi nedeniyle doğan zarar, maddi zarar olabileceği gibi manevi zarar şeklinde de ortaya çıkabilir. Bu çalışmada, kişisel verilerin hukuka aykırı işlenmesinden kaynaklanan zararların tazmini, özellikle görevli mahkemeler açısından ele alınmıştır. Veri sorumlusunun kamu tüzel kişisi veya özel hukuk kişisi olmasına binaen yargı yolu değişmektedir. Dolayısıyla hem idari yargıda hem de adli yargıda bu davaların görülebilmesi mümkündür. Ayrıca veri sorumlusu ve ilgili kişi arasındaki ilişkinin iş veya tüketici ilişkisi ya da ticari ilişki olmasına göre ihtisas mahkemelerinin görevli olması da söz konusu olmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Kişisel Veri, Görevli Mahkeme, Tazminat, Kişilik Hakkı, Yargı Yolu

COMPENSATION FOR DAMAGES ARISING FROM THE UNLAWFUL PROCESSING OF PERSONAL DATA AND THE AUTHORIZED COURT

The unlawful processing of personal data, resulting in damage to the data subject, is a difficult outcome to avoid. The legislator refrained from regulating special provisions regarding the compensation of damages arising as a result of unlawful acts in the Law of the Protection of Personal Data; has preferred to refer to the general provisions by stating that the right to compensation according to the general provisions is reserved for those. The data subject is whose personal data is processed unlawfully and who is damaged as a result of unlawful processing. The damage caused by the unlawful processing of personal data can be in the form of pecuniary damage and moral damage. In this study, the compensation of damages arising from the unlawful processing of personal data is discussed especially in terms of authorized courts. The fact that the data controller is a public-law legal entity or a private law person, the judicial procedure changes and it is possible for these cases to be heard in both administrative and judicial courts. Depending on whether the relationship between the data controller and the data subject is a labor, consumer or commercial relationship, it is also possible for the specialized courts to be authorized.

Keywords:

Personal Data, Authorized Court, Compensation, Personality Right, Judicial Branch,

PDF

___

AKKURT, Sinan Sami: Sosyal Medyada Gerçekleşen İhlaller Karşısında Kişilik Hakkının Korunması, B. 2, Seçkin, Ankara 2020.
AKSOY, Hüseyin Can: Kişisel Verilerin Korunması, Çakmak, Ankara 2016.
AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil: Türk İdari Yargılama Hukuku, B.6, Savaş, Ankara 2021.
ALTINDAĞ, Halil: “Kişisel Verilerin Korunması Bağlamında İdarenin Sorumluluğu”, İKÜHFD, 18(2), 2019, s.387-401.
ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder/TAŞPINAR AYVAZ, Sema/HANAĞASI, Emel: Medeni Usûl Hukuku, B.6, Yetkin, Ankara 2020.
AŞIK, İbrahim: Medenî Usul Hukukunda Bekletici Sorun, Seçkin, Ankara 2012.
AŞIKOĞLU, Şehriban İpek: Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması ve Büyük Veri, On İki Levha, İstanbul 2018.
ATALI Murat/ERMENEK, İbrahim/ERDOĞAN, Ersin: Medeni Usûl Hukuku, B.3, Yetkin, Ankara, 2020.
BADUR, Emel: “Arabuluculuk Anlaşma Belgesinin Borçlar Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (18), 2021, s.49-87.
BASKIN, Onur: Kişilik Hakkı Kapsamında Kişisel Verilerin Korunması, Seçkin, Ankara 2021.
BAŞÖZEN, Ahmet: “Hukukta “İhtimal” Kavramı Bağlamında Yargıtay Kararlarında Sıklıkla Kullanılan “Kuvvetle Muhtemel” Kavramının Değerlendirilmesi”, Prof. Dr. Selçuk Öztek'e Armağan, s.527-528.
BELGE, Ayşe Merve: “Özellikle Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Çerçevesinde İşçilerin Kişisel Verilerinin ihlali ve Korunması Yolları”, DEÜHFD, 19(Özel Sayı), 2017, s.1025-1051.
BUDAK, Ali Cem/KARAASLAN, Varol: Medeni Usûl Hukuku, B.4, Adalet, Ankara 2020.
BYGRAVE, Lee A.: Data Privacy Law An International Perspective, Oxford University, Oxford 2014.
ÇEKİN, Mesut Serdar: Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, B.2, On İki Levha, İstanbul 2019.
ÇELİKEL, Serdar: Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Kapsamında Veri Sorumlusu ve Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri, Seçkin, Ankara 2022.
DETERMANN, Lothar: Kişisel Verilerin Korunması Uygulama Kılavuzu, (Çev. Hilal TEMEL), On İki Levha, İstanbul 2020.
EKMEKÇİ, Ömer/ÖZEKES, Muhammet/ATALI, Murat/SEVEN, Vural: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, B.2, On İki Levha, İstanbul 2019.
ELBİR, Nazlı: Kişiliğin Korunması Bağlamında İşçiye Ait Kişisel Verilerin Korunması, Yetkin, Ankara 2020.
ERARSLAN, Türkmen Sevgi: Özel Nitelikli Kişisel Verilerin İşlenmesinde Açık Rızanın Aranmadığı Haller, On İki Levha, İstanbul 2019.
ERDOĞAN, Canan: Kişilik Hakkı Kapsamında İşçilerin İzlenmesi ve Gözetlenmesi, Yetkin, Ankara 2017.
FULFORD, Nicola/CAREY, Peter: “Special Categories of Data”, Data Protection A Practical Guide to UK and EU Law, (Ed.) Peter Carey, B.5, Oxford University, Oxford 2018.
GÖRGÜN, L. Şanal/BÖRÜ, Levent/TORAMAN, Barış/KODAKOĞLU, Mehmet: Medeni Usûl Hukuku, B.9, Yetkin, Ankara 2020.
GÖZÜTOK, Zeki/ALBAYRAK, Adem: Alfabetik Medeni Usûl El Kitabı, Adalet, Ankara 2021.
GÜRPINAR, Damla: “Kişisel Verilerin Korunamamasından Doğan Hukuki Sorumluluk”, DEÜHFD, 19(Özel Sayı), 2017, s.679-694.
İMANÇLI, Canan: Kişisel Sağlık Verilerinin Korun(a)mamasından Doğan Özel Hukuk Sorumluluğu, On İki Levha, İstanbul 2020.
KARAHANOĞULLARI, Onur: İdari Yargı, İdarenin Hukuka Zorlanması, Turhan, Ankara 2019.
KELLEHER, Denis/MURRAY, Karen: EU Data Protection Law, Bloomsbury, London 2019.
KESER, Yıldırım: “Tüketicinin Kişisel Verisinin İşlenmesinde Açık Rıza”, SÜHFD, 28, 2020, s.1181-1215
KUNER, Christopher: European Data Protection Law, Corporate Compliance and Regulation, Oxford University, B.2, Oxford 2007.
KURT KONCA, Nesibe: “Arabuluculukta Özel Uzmanlık Uygulamasına İlişkin Bazı Değerlendirmeler”, Adalet Dergisi, (68), 2022, s.367-408.
KÜZECİ, Elif: Kişisel Verilerin Korunması, B.4, On İki Levha, İstanbul 2020.
LLOYD, Heledd/CAREY, Peter: “The Rights of Individuals”, Data Protection A Practical Guide to UK and EU Law, (Ed.) Peter Carey, B.5, Oxford University, Oxford 2018, s.122-154.
MUTLAY, Faruk Barış/IŞIK, Melih: "7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu Uyarınca Görev", AÜHFD, 68, 2019, s.565-634.
ORAK, Beşir: Kişisel Sağlık Verilerinin Korunması, Yetkin, Ankara 2020.
ÖZAY, İl Han: Günışığında Yönetim II – Yargısal Korunma, On İki Levha, İstanbul 2010.
ÖZDEMİR, Hayrunnisa: Elektronik Haberleşme Alanında Kişisel Verilerin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Korunması, Seçkin, Ankara 2009.
ÖZKAN, Oğulcan: Kişisel Verilerin Korunması, Yetkin, Ankara 2020.
ÖZMUMCU, Seda: “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Hükümleri ve Yargıtay Kararları Çerçevesinde Tüketici Mahkemelerinin Görev Alanına Giren Uyuşmazlıklara Genel Bir Bakış”, DEÜHFD, 16(Özel Sayı), 2014, s.831-871.
PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/ÖZEKES, Muhammet: Medeni Usûl Hukuku, B.9, On İki Levha, İstanbul, 2021.
SAYGI, Samet: “6698 Sayılı Kanun’un Sistematiğinde Yargısal Başvuru Yolları”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 2(2), 2020, s.30-60.
SELÇUK, Seyhan: “Tüketici Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Dava Şartı”, Antalya Bilim ÜHFD, 8(16), 2020, s.1173-1213.
TANRIVER, Süha: Medeni Usûl Hukuku, C. I, B.4, Yetkin, Ankara, 2021.
TAŞTAN, Furkan Güven: Türk Sözleşme Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, B.2, On İki Levha, İstanbul 2017.
TEPE, Esra: Özel Hukuk Açısından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında Kişisel Verilerin Korunması, Adalet, Ankara 2021.
TOPUZ, Gökçen: Tüketici Mahkemeleri, Yetkin, Ankara 2018.
TURAN BAŞARA, Gamze: “Kişisel Veri İşleme Sözleşmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (16), 2020, s.57-90.
TZANOU, Maria: The Fundamental Right to Data Protection, Bloomsburry, London 2017.
UNCULAR, Selen: İş İlişkisinde İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması, Seçkin, Ankara 2018.
VURALOĞLU, Mehmet Oğuz: “Kişisel Verilerin İşlenmesi Suretiyle Kişilik Hakkı İhlalinde Kazancın Devri Talebi”, YÜHFD, XV(1), 2020, s.181-203.
WELFARE, Damien/CAREY, Peter: “Territorial Scope and Terminology”, Data Protection A Practical Guide to UK and EU Law, (Ed.) Peter Carey, B.5, Oxford University, Oxford 2018, s.1-31.
YILMAZ, Süleyman/ÇAVUŞOĞLU, Gökçe Filiz: Kişisel Verileri Koruma Hukuku, Yetkin, Ankara 2020.