ÖMÜR BOYU GELİR SÖZLEŞMESİ

Sözleşmelerin amaç ve içerik bakımından ayrımında sonuçları talih ve tesadüfe bağlı olan sözleşmeler söz konusudur. Bu tür sözleşmelerde edimin kapsamı ve süresi talihe bağlıdır. Ömür boyu gelir sözleşmesinde de gelir ödeme edimi, anlaşmaya göre gelir alacaklısının, gelir borçlusunun veya üçüncü kişinin ömrü boyunca sürmektedir. Buradaki ömrün ne kadar süreceğinin belli olmaması, sözleşmeyi sonuçları talih ve tesadüfe bağlı sözleşme haline getirmektedir. Ömür boyu gelir; tarafların yapacakları sözleşme ile ortaya çıkabileceği gibi mahkeme kararına da (TBK m.51/II, TMK m.175, TMK m.176) dayanabilir. Ayrıca hâkim ölünceye kadar bakma sözleşmesinde tarafların istemi üzerine ya da kendiliğinden bakım alacaklısına ömür boyu gelir bağlayabilir (TBK m.617/II). Mirasbırakanın yaptığı ölüme bağlı tasarrufla da ömür boyu gelir belirlenebilir (TBK m.516). Ömür boyu gelir sözleşmesi ile ulaşılmak istenen gelir alacaklısının geçimini sağlamaktır. Gelir ödeme borcunu üçüncü kişi de ifa edebilir. Sözleşme, Türk Borçlar Kanununda ömür boyu gelir sözleşmesi başlığı ile düzenlenmiştir. Ömür boyu gelir sözleşmesine ilişkin literatürde çok az sayıda çalışma vardır.

LIFETIME INCOME AGREEMENT

In the distinction of contracts in terms of purpose and content, there are contracts whose results are dependent on luck and coincidence. In such contracts, the scope and duration of the performance depend on luck. In the lifetime income contract, the income payment act continues for the life of the income creditor, income debtor or third person according to the agreement. The uncertainty of how long the life will last here makes the contract a contract based on luck and chance. It comes for a lifetime; It can be revealed by the agreement of the parties, or it can be based on a court decision (TBK 51/II, TMK 175, TMK 176). In addition, the judge may assign a lifetime income to the care creditor upon the request of the parties or by himself in the contract of care until his death (TBK 617/II). Lifetime income can also be determined by the death-related savings made by the legator (TBK 516). The income that is desired to be achieved with a lifetime income contract is to provide for the livelihood of the creditor. The third party may also fulfill the income payment debt. The contract is regulated under the title of lifetime income contract in the Turkish Code of Obligations. There are very few studies in the literature on the lifetime income contract.

___

  • AKARTEPE Alpaslan, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi, 2. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2010.
  • ARAT Ayşe, Sözleşmenin Değişen Şartlara Uyarlanması, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2006.
  • AYDIN Gülşah Sinem: “Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesinin Türk Borçlar Kanunu’nun 617. Maddesine Dayalı Olarak Sona Ermesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24(1), 2018, s.336-373.
  • BECKER Herman, İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi, İkinci Bölüm, Çeşitli Sözleşme İlişkileri, (Çev.Suat Dura), 1. Baskı, Yargıtay Yayınları, Ankara 1993.
  • BİLGE Necip, Borçlar Hukuku Özel Borç Münasebetleri, Sevinç Matbaası, Ankara 1971.
  • DURAK Yasemin, “Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi”, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 2015, s.265-299.
  • DURAL Mustafa/ÖZ Turgut,Türk Özel Hukuku, C.IV, Miras Hukuku, Filiz Kitabevi, İstanbul 2019.
  • EREN Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 26.Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara 2021. ( EREN, Genel Hükümler)
  • EREN Fikret, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 9. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.
  • FORRER Fiona/HIESTAND Thomas, Repetitorium Obligationenrecht Beseonderer Teil, 2.Auflage, Orell Füssli Verlag, Zürich 2007.
  • GAUCH Peter, System Der Beendigung von Dauervertragen, Fribourg 1968.
  • GUHL Theo/MERZ Hans/DRUEY Jean Nicolas: Das Schweizerische Obligationenrecht, Zürich 1995.
  • HONSELL Heinrich/VOGT Nedim Peter/WIEGAND Wolfgang (Hrsg.), Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art.1-529, 5.Auflage, Basel/Genf/München 2011 (BAUER Thomas)
  • HONSELL Heinrich, Schweizerisches Obligationenrecht, Besonderer Teil, 10. Auflage, Stämpfli Verlag, Zürich 2017.
  • İMRE Zahit/ERMAN Hasan, Miras Hukuku, 13. Basım, Der Yayınları, İstanbul 2017.
  • KILIÇOĞLU Ahmet M., Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 2. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2020.
  • KOCAYUSUFPAŞAOĞLU Necip, Miras Hukuku, 3.Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 1987.
  • KORKMAZ Tekin, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2008.
  • KOSTKIEWICZ Kren Jolanta/WOLF Stephan/AMSTUTZ Marc/FANKHAUSER Roland, OR Kommentar, Scweizerisches Obligationenrecht, 3.Auflage, Orell Füssli Verlag, 2016.
  • OĞUZMAN Kemal M./ÖZ Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 13. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015.
  • OZANEMRE YAYLA Hatice Tolunay, “Ön Vasiyet (Mirasçı Lehine Vasiyet) Kavramı, Ön Vasiyetin Unsurları ve Özellikleri”, Ankara Barosu Dergisi, (2), 2017, s.99-144.
  • ÖZKAYA Eraslan, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşnesi, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2007.
  • SCHAETZLE Marc, Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, 7.Teilband, Der Leibrentenvertrag und die Verpfründung, Art. 516-529 OR, Bern 1978.
  • ŞAHİN Turan, Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi,1. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
  • SELİÇİ Özer, Borçlar Kanununa Göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1976.
  • TERECİ Hayal, “Ömür Boyu Gelir Sözleşmesi ve Ölünceye Kadar Bakım Sözleşmesi”, Terazi Hukuk Dergisi, 100(9), 2014, s.223-230.
  • TUNÇOMAĞ Kenan, Türk Borçlar Hukuku, Özel Borç İlişkileri, C.II, 3.Bası, Sermet Matbaası, İstanbul 1977.
  • Von BÜREN Bruno, Schweizerisches Obligationenrecht, Besonderer Teil, (Art. 184-551), Zürich 1972.
  • WEGMANN Fritz, Der Leibrentenvertrag im Schweizerischen Obligationenrecht, Zürich 1937.
  • YAVUZ Cevdet/ACAR Faruk/ÖZEN Burak, Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, İkinci Cilt, 11. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2022.
  • ZEVKLİLER Aydın/GÖKYAYLA K.Emre, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, 20. Baskı, Turhan Kitabevi, İstanbul 2020.